داریوش یاری، کارگردان مستند سینمایی «کربلا جغرافیای یک تاریخ» درباره ساخت این مستند سینمایی گفت: بودجهای که برای ساخت این کار صرف شد، قابل مقایسه با فیلمهایی نیست که عنوان فاخر را برای آنها انتخاب کردهاند. میتوان گفت که یک درصد از بودجهای که صرف آن کارها میشود در این مستند هزینه شده است. با این توضیح ما صلاح دیدیم فیلمنامهای 80 صفحهای داشته باشیم.
وی افزود: تمام سکانسهایی که در این فیلم گرفته شده بر پایه فیلمنامه بوده است و به هیچ وجه بداههپردازی در کار وجود ندارد. این اتفاق نیز به واسطه جنس کار رخ داده است، چون اگر خود میخواستیم نیز نمیتوانستیم بداههپردازی در کار داشته باشیم. نکته دیگر اینکه این فیلم با یاری امام حسین(ع) ساخته شد، چون اگر نبود لطف و یاری ایشان با محدودیتهایی که پیش روی ما بود، این کار هیچ گاه تولید نمیشد. در ضمن این کار ثابت کرد که اگر ایمان با کار همراه باشد بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد.
این فیلمساز با تاکید بر این امر که جو نامناسبی در سینما به وجود آمده است، گفت: متاسفانه در سینما، فضا به گونهای شده که همدلی کمرنگ شده است، به اصطلاح سینماگران هم دیگر را قبول ندارد. این فضای نامناسب بیش از همه به فیلمسازانی ضربه میزند که دوست دارند در حوزه تاریخ اسلام کار کنند. این اتفاق نیز باعث میشود که کمیت و کیفیت تولیدات این حوزه کم شود؛ اتفاقی که باعث شده ما در زمینه عاشورا فیلمهای بسیار کمی داشته باشیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره استقبالی که از فیلم شده هم چنین توضیح داد: از نگاه من ویژگی عاشورا را میتوان در حماسی بودنش معنا کرد، برای همین همیشه دوست دارم وقتی کاری درباره عاشورا انجام میدهم، به این امر بپردازم که چه اتفاقی روی داده که یک حادثه به حماسه تبدیل شده است. این نکته اگر به درستی در پیام فیلمهای عاشورا لحاظ شود اتفاقات بسیاری خوبی رقم خواهد خورد.
یاری تاکید کرد: همیشه دوست داشتم کاری در حوزه عاشورا تولید کنم، چون اگر قرار بود این اتفاق رخ دهد، جای خالی آن را همیشه احساس میکردم، برای همین خوشحالم که این اتفاق برای فیلم من روی داد و به خواسته خود رسیدم، هر چند امید دارم این اتفاق باز نیز روی داده و بتوانم کارهای دیگری در این حوزه بسازم، چون کسی که این لذت را درک کرده باشد، دل کندن از آن ساده نیست.
وی تفاوت حادثه و حماسه را این گونه توضیح داد: این کار ابتدا قرار بود در تلویزیون تولید شود، اما آنها از این عمل سر باز زدند، چون «کربلا جغرافیای یک تاریخ» نگاهی حماسی به عاشورا دارد، اما تلویزیون میخواست نگاه مبتنی بر حادثه باشد. فرق این دو نیز این است که در حادثه مخاطب تنها گریه میکند، اما در حماسه وقتی از سالن بیرون میآید به خود تلنگر میزند، همین اتفاق نیز سبب یک خودسازی میشود که تاثیرات بسیار مثبت به همراه دارد.
یاری درباره لحن فیلم نیز این گونه توضیح داد: زبانی که تعزیه دارد به عقیده من پتاسیل بسیار بالایی دارد که ما باید بتوانیم به خوبی از آن بهره ببریم، زیرا لحن کلام در تعزیه به گونهای است که میتوان حق و باطل را تشخیص داد. نکته دیگر اینکه در این فیلم سعی کردیم بیشتر لحن کارمان تکیه بر محبت داشته باشد، چون این ویژگی میتواند بهتر تماشاگر را تحت تاثیر خود قرار دهد.
داریوش یاری با بیان اینکه برای ساخت این کار سختیهای بسیاری را تحمل کرده، گفت: برای دریافت پروانه نمایش و اکران من با سختیهای بسیاری رو به رو شدم، به نحوی که برخی مواقع واقعاً عرصه برایم تنگ میشد. این مشکلات باعث میشود که تولید این دست فیلمها در کشورمان کاهش پیدا کند. این اتفاق نیز برخلاف تمام شعارهایی است که این روزها در سینما سر داده میشود! این معضل نیز از آنجا نشئت میگیرد که برخی معتقدند تنها یک عده باید در این حوزه کار کنند و دیگران اجازه ورود به این عرصه را ندارند.