آرمان هیأت - عاشورا در بررسي کتاب‌هاي مرجع انگليسي

در شماره بيست و يکم فصلنامه شيعه‌شناسي مي‌خوانيم:

فصلنامه تخصصي شيعه‌شناسي با موضوعات الهيات، تاريخ و جامعه شناسي شيعيان جهان به مدير مسئولي دکتر محمود تقي زاده داوري و سردبيري دکتر سيد رضا مؤدب منتشر شد.

به گزارش خيمه، شماره جديد فصلنامه تخصصي شيعه‌شناسي با هشت مقاله برتر با موضوعات الهيات، تاريخ و جامعه‌شناسي شيعيان جهان در جهت ارتقاي آگاهي هاي علمي جوامع و گروه هاي شيعي منتشر مي شود.

«بررسي تاريخ تطور و اصول عقايد شيعيان بهره داوودي» نام نخستين مقاله اين فصلنامه است که در آن علاوه بر بررسي کلي تاريخ فرقه بهره داوودي، برخي از اصول اعتقادي و آداب و رسوم شيعيان اين فرقه به طور مختصر مورد بررسي قرار گرفته و تصويري کلي از وضعيت ديني اين مذهب ترسيم شده است.

مقاله دوم با عنوان «مبارزه پيامبر(ص) باآداب و رسوم خرافي» مساله خرافه و نقش پيامبر اعظم(ص) در خرافه زدايي مورد بحث است. از آنجا که طرح تمامي اقسام خرافه در اين نوشتار نمي گنجد، تنها نمونه هايي از خرافات مربوط به عادات و اجتماعي به بحث گذارده شده است.

عنوان مقاله سوم «عاشورا در بررسي کتاب هاي مرجع انگليسي» است که در آن سعي شده به بررسي مدخل «عاشورا» در شماري از کتاب‌هاي مرجع انگليسي پرداخته شود.

دستاورد کلي اين پژوهش نشان مي‌دهد مفهوم «عاشورا» بيشتر از زاويه ديد اهل سنت و به عنوان روز «روزه مستحبي» معرفي شده است و تنها برخي از اين منابع، روز «عاشورا» را با تکيه بر نقطه نظر و ديدگاه شيعه تعريف کرده اند.

در گزيده‌اي از اين مقاله با عنوان «عاشورا در دايرةالمعارف مختصر اسلام» مي‌خوانيم: «در ميان شيعيان، عاشورا سالروز قتل عمد دهشتزاي حضرت امام حسين(ع) به دست سربازان خليفه يزيد است.»

شيعيان نهمين روز محرم را روزه مي گيرند؛ در روز دهم، گروه هاي شيعي در شهرها گردش کرده، خود را در ملأعام مجروح مي نمايند. اين خود آزاري، بيان گناهي است که ميان شيعيان وجود داشته که امام را در لحظه نياز، تک و تنها رها کردند.»

«بررسي سير نگارش احاديث شيعه» عنوان مقاله چهارم است و در آن اهميت نگارش حديث از نظر اسلام مورد بررسي قرار مي گيرد و رواياتي از پيامبر(ص) و ائمه(ع) در تشويق اصحاب خود به نوشتن نقل مي گردد.

در بررسي آيه «الرجال قوامون علي نساء با رويکرد به تفاسير شيعي» آيه مذکور را ـ که يکي از ده ها آيه اي است که نظام حقوقي زن و مرد را در نهاد خانواده و گستره جامعه مطرح مي نمايد ـ با بهره گيري از آراي ارجمند پژوهشگران فريقين در حوزه هاي تفسير، حديث، فقه، تاريخ و حقوق اسلام مورد بحث و بررسي قرار داده است.

مقاله ششم با نام «غدير از منظر عالمان اهل سنت» به بررسي يکي از جوانب حادثه بزرگ غدير يعني غدير از منظر عالمان و منابع اهل سنت پرداخته است.

در بخشي از اين نوشتار با نام «حديث غديرخم در منابع اهل سنت» آمده است: «حديث غدير خم، از احاديث نادر و کميابي است که برخلاف تصور بسياري از افراد ناآگاه يا مغرض، در بسياري از منابع و کتاب هاي معتبر اهل سنت آمده است. برخي از محدثان بزرگ اهل سنت ، حديث غدير را با بيش از بيست سند، از صحابه بزرگ پيامبر اکرم(ص) نقل کرده اند؛ به طوري که تنها با مطالعه احاديثي که در اين منابع آمده است، انسان به تواتر آن يقين پيدا مي کند.»

«بررسي تاريخ حوزه علميه حله» عنوان مقاله هفتم است که در آن شهر حله که يکي از شهرهاي عراق است به عنوان شهري که به مدت سه قرن مرکزيت دانش هاي شيعي را عهده دار بوده است؛ مورد بررسي قرار گرفته است.

آخرين مقاله اين فصلنامه «جايگاه عقل و تعقل در مباني تفکر شيعي» نام دارد که هدف آن تبيين اين معناست که انديشه عقلاني و برهاني در مباني تفکري شيعه از چه جايگاهي برخوردار است؛ و تفکر عقلاني شيعه داراي چه سنخ منابعي است و آن منابع کدامند.