حاج حیدر توکل در توصیه به ذاکران اهل بیت (ع) عنوان کرد: مداحان عرض ادب کنند، نه عرض اندام. همیشه موالیان و امامان را حاضر و ناظر بینند و بدانند که برای آن‌ها می‌خوانند.

این ستایشگر اهل بیت (ع) در ادامه با اشاره به اینکه بعضی از تهدیدها ساخته ذهن دوستان به اصطلاح دلسوز است تصریح کرد: هر چیزی را که دوست ندارند و از آن خوششان نمی‌آید، حرام اعلام می‌کنند. ما اول باید بررسی کنیم که آیا موضوع مطرح شده معضل است یا خیر؟ برخی چون مسئله‌ و حرکتی را دوست ندارند می‌گویند که حرام است.

وی تأکید کرد: اگر هم معضلی وجود داشته باشد، باید پیشکسوتان وارد شوند و آن‌ها نظر بدهند نه اینکه هر کسی رسید انتقاد کند و به سخره بگیرد. اول باید آسیب‌شناسی صورت بگیرد بعد با آن مبارزه کنند و آن را از بین ببرند.

نوآوری باید پلی بین گذشته و آینده باشد

توکل با بیان اینکه نوآوری باید تلفیقی از فنون ناب مداحی باشد بیان داشت: نوآوری و ابداع باید پلی بین گذشته و آینده باشد. نوآوری باید تلفیقی از ترفندهای لطیف مداحی باشد و یک مداح باید طوری عمل کند که هم پیرغلام ۸۰ ساله لذت ببرد و هم اینکه کودکان ۶ ساله جذب شوند.

این شاعر آیینی کشورمان در ارتباط با روند پیشرفت شعر آیینی اظهار داشت: روند کلی شعر آیینی خیلی خوب و رو به رشد است. هر سال در سالروز ولادت حضرت زهرا (س) نیز مقام معظم رهبری مطالب و سرفصل‌هایی را عنوان می‌کنند که باعث تعالی این قشر می‌شود.

وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه مداحان باید شأن اهل بیت (ع) را رعایت کنند یادآور شد: ذاکران باید در انتخاب سبک باید دقت زیادی داشته باشند. اگر به حضرت زهرا (س) جسارت و بی‌احترامی شد و اگر امام حسین (ع) را در گودال قتلگاه با آن وضع به شهادت رساندند، به این دلیل بود که شأن آن‌ها رعایت نشد. ما هم باید شأن این خاندان بزرگوار را حفظ کنیم و در آن زمان است که تغییرات زیای را در شعر، سبک و فضای گفتارمان احساس می‌کنیم.

توکل نقش مسئولان هیئات را خطیر دانست و ابراز داشت: اول اینکه باید به جوانان بها بدهند. یکی از موارد دیگر باب شدن یک سری از موارد در هیئات مذهبی است که ما به اشتباه آن‌ها را اصول دین می‌دانیم در حالیکه این موارد باعث زوال و نابودی دین می‌شوند و تهاجم فرهنگی هستند.

پیشکسوت عرصه مداحی افزود: به طور نمونه بارها مشاهده شده است که در هیئات بعد از «و عجل فرجهم» یا زهرا (س) و یا علی (ع) می‌گویند که حضرت آقا فرمودند این عمل یک کفر است و به حق زهرا (س) و یا به حق علی (ع) صحیح است.

مداح می‌تواند بگوید که بروید و رأی دهید، اما نمی‌تواند بگوید به چه کسی رأی دهید

وی در ارتباط با ورود مداحان به مسائل سیاسی گفت: اعتقاد من بر این است که نباید از جبهه و یا شخص خاصی حمایت کنیم. من می‌توانم در شب عاشورا میان شور و روضه به مخاطبانم بگویم که فردا بروید راهپیمایی و یا بروید رأی بدهید اما نمی‌توانم بگویم که به چه کسی رأی بدهید. وظیفه مداحان آوردن مردم به صحنه برای حفظ ارزش‌هاست.

حاج حیدر توکل در پایان حضور سخنران آگاه به مسائل روز را از ملزومات هیئات دانست و خاطرنشان کرد: عدم حضور واعظ آگاه به مسائل روز می‌تواند ضربه مهلکی را به هیئات وارد کند. سخنرانان در قبال وقت مردم مسئولیت دارند. شاید تعداد واعظان تهرانی آگاه به مسائل روز انگشت شمار باشد.

آرمان هیأت