نواختن چمری و «موور» زنان کرد

شفقنا , 13 مهر 1395 ساعت 15:05

عزاداری در میان زنان کرد هم شیوه ای خاص دارد به این معنی که زنان در گوشه ای از محل عزاداری جمع می شوند و یکی از آنها که در خواندن به شیوه زنان که در کردی به آن” موور” می گویند مهارت دارد اشعاری را در وصف مظلومیت امام حسین می خواند و دیگر زنان گریه و زاری می کنند


مراسم مذهبی و عزاداری امام حسین(ع) در کرمانشاه ریشه تاریخی دارد و برخی از مراسم از آیین های باستانی الگو برداری شده است و به دلیل نزدیکی کرمانشاه با کربلای معلی عزاداری در این استان با شور و حال خاصی انجام می شود.

ساخت کتل
از آیین های عاشورایی در برخی از روستاهای کرمانشاه ساخت” کتل” است. برای ساخت کتل اسبی را می آورند و بر روی آن لباس های جوانی را که فوت کرده است می گذارند و همراه با طبل و سنج آن را در مراسم عزاداری می گردانند. البته در حال حاضر ساخت کتل در مراسم عزاداری محرم به نماد” ذوالجناح” اسب امام حسین(ع) تبدیل شده است.

ساخت علم
“آیین کتل و علم” ریشه در ایران باستان دارد لذا در ابتدای ماه محرم مردم چوب بلندی را با پارچه های مشکی می پوشانند و به نشانه عزا در ورودی ایوان خانه های قدیمی نصب می کنند. چندین علم جلو دسته ها حرکت داده می شود و مردم در حالی که پا برهنه هستند به دنبال علم می روند و بر سر و سینه می زنند.

خورشتی
سینه زنی مردم کرمانشاه هم از نمادها و نمایش های مذهبی است زیرا این سینه زنی زنجیروار است و به آن “خورشتی” به معنای نغمه های باران گفته می شود.

تعزیه کردی کندوله
تعزیه کردی منطقه کندوله از آیین های عاشورایی این منطقه است که به ثبت ملی رسیده است. تعزیه کردی در زمان رضا شاه در منطقه سبزه میدان کرمانشاه انجام می شد اما به دلیل خفقان آن زمان این گروه به منطقه کندوله رفتند و تعزیه را در آنجا برپا کردند. به گفته مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه تعزیه کردی کرمانشاه در جامعه جهانی یونسکو نیز پذیرفته شده است.

تکیه معاون الملک
عزاداری تکیه معاون الملک از عزاداری های سنتی مردم کرمانشاه است. آیین عزاداری تکیه معاون الملک در ایام شب های ماه محرم انجام می شود در فضایی که صحنه های نبرد امام حسین(ع) به تصویر کشیده شده است و پرچم سبز روی گنبد این تکیه هم برگرفته از پرچم امام حسین(ع) است.
حسینیه تکیه معاون الملک به منظور برگزاری آیین تعزیه و سوگواری شهادت امام حسین(ع) در سال ۱۲۸۲ ساخته شده است اما در سال ۱۲۸۸ شمسی توسط گروهی از مشروطه خواهان به توپ بسته شد و در سال ۱۳۲۰ بازسازی شد. این تکیه سه درب ورودی دارد که برای ورود دسته های مختلف عزاداری و به منظور عدم تداخل آنها ایجاد شده است
به گفته مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه آیین عاشورایی و مراسم عزاداری در تکیه “معاون الملک”  به ثبت ملی رسید.
مهم ترین تکیه های شهر کرمانشاه، تکیه مرحوم سید محمدرحیم که اولین تکیه در کرمانشاه بوده ، تکیه شادروان معین الرعایا که بعدها به تکیه معاون الملک معروف شد، تکیه مرحوم عبدالله خان بیگلربیگی، تکیه علی پاشاخان ایلخانی کلهر و تکیه حاج عباس اربابی هستند

مالیدن گل بر سر و شانه
از دیگر نشانه های عزادای در میان مردم کرمانشاه مالیدن گل بر سر و شانه و آویزان کردن تکه هایی از سیاه چادر بر گردن است که در اصطلاح کردی به آن” دووار” می گویند.

عزاداری زنان کرد
عزاداری در میان زنان کرد هم شیوه ای خاص دارد به این معنی که زنان در گوشه ای از محل عزاداری جمع می شوند و یکی از آنها که در خواندن به شیوه زنان که در کردی به آن” موور” می گویند مهارت دارد اشعاری را در وصف مظلومیت امام حسین می خواند و دیگر زنان گریه و زاری می کنند.

نواختن چمری
از آداب ویژه مجالس عزاداری در برخی از مناطق استان نواختن چمری است. همراه با شیون گرم مرد و زن، ساز و دهل نوای” وای وای” می نوازد و همراه چمر نوای ویژه چمری را اجرا می کند.
در ایام عاشورا دختران دور هم جمع می شوند و با خواندن اشعار و سخنان آهنگین به عزاداری می پردازند و با دست و ناخن روی صورت خود را می خراشند و شاه حسین و وا حسین می گویند.
یکی دیگر از آداب و رسومی که در ماه محرم مرسوم بوده، دادن غذای نظری مانند حلیم، شله زرد و شربت ها مختلف در میان عذاداران است که در اصطلاح کردی به آن خرج یا خیرات می گویند.

تهیه تابوت
تهیه تابوت خونینی که بر روی آن کبوتری گذاشته شده و پشت سر آن کودکان به منزله فرزندان امام حسین علیه السلام حرکت می کنند و فردی آنان را شلاق می زند تا به اسارت ببرد، تهیه گهواره حضرت علی اصغرعلیه السلام ، حجله حضرت قاسم علیه السلام  و قرار دادن دختر بچه ای مانند عروس در آن از دیگر آیین های عزاداری مردم کرمانشاه است.

از گذشته تاکنون دسته های عزاداری از محله های شهر کرمانشاه و روستاهای اطراف حرکت و در حسینیه ها، مساجد و تکایا همچون تکیه معین الرعایا و مسجد عمادالدوله تجمع می کنند. دسته های عزاداری در ظهر عاشورا با حزن و اندوه به سمت قبرستان حرکت می کنند و در آرامستان شهرها نماز ظهر عاشورا را اقامه می کنند.این دسته های عزاداری بعد از ظهر در حالی که غذاهایی نذری برای آن ها طبخ شده به سمت حسینیه برمی گردند و برای برگزاری مراسم شام غریبان آماده می شدند.


انتهای پیام/


کد مطلب: 30732

آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/news/30732/نواختن-چمری-موور-زنان

آرمان هیأت
  https://www.armaneheyat.ir