هشتمین نشست انجمن ادبی آیینی «ارادت» شب گذشته در ساختمان بنیاد فرهنگی امام رضا(ع)برگزار شد. در این محفل شعر خوانی عاشورایی تعدادی از شاعران برجسته آیینی عاشقان و دلباختگان سیدالشهدا(ع) به قرائت اشعار عاشورایی خود در وصف حضرت ام البنین(س)، حضرت عباس(ع)، حضرت زینب(س) و امام حسین(ع) پرداختند و همزمان تعدادی از آثار بیت به بیت به نقد و بررسی گذاشته شد.
این جلسه که با حضور مسئول کانون شعر بسیج مداحان استان (احمد حیدری) و تعدادی از شاعران آیینی مشهد برگزار شد، با خوانش غزلی با مضمون حضرت زینب(س) توسط مسئول کانون شعر بسیج مداحان استان آغاز و سپس بقیه شاعران اشعار خود و غزلیات رضوی، علوی و عاشورایی را در زمینه ایام محرم قرائت کردند.

رویکرد حماسی و اقتدار در سروده هایی با مضمون حضرت زینب(س) کمرنگ است
مسئول کانون شعر بسیج مداحان استان با اشاره به اینکه در شعر باید قرابت معنایی قوی برقرار باشد، گفت: هماهنگی، ترکیب و پیوستگی معانی در ابیات شعر باید به صورت پیوسته باشد؛ فضای شعر نباید یکدفعه عوض شود تا  مخاطب غافلگیر شود.
وی با بیان اینکه با خواندن برخی از اشعار متوجه می شویم که شاعر آن یک خانم است، تصریح کرد: تزریق احساس در شعر، لطافت و ظرافت در زبان، تصویر سازی و نگاه به شعر توسط یک خانم متفاوت است چرا که عنصر شاعر زن که شامل همان ظرافت و ... می شود به اشعار آنان زیبایی خاصی می بخشد.

حیدری با اشاره به اینکه فضای حماسی در سرودن اشعار حضرت زینب(س) باید نمایان شود و تا کنون کم پرداخته شده است، اظهارکرد: حضرت زینب(س) با توجه به اینکه با غم و غصه های فراوانی دست و پنجه نرم می کردند اما باز هم مقتدرانه در برابر دشمنان ایستادند به همین جهت باید در سرودن اشعار حماسی با مضمون حضرت زینب(س) توجه بسیاری کرد.
مسئول کانون شعر بسیج مداحان استان گفت: باید در به کار بردن کلمات در خصوص سرودن اشعار در مدح حضرت زینب(س) توجه کنیم، متاسفانه استفاده از برخی کلمات در شعر مانند«مضطر» در شان این حضرت نیست، به لطف خداوند اشعار بسیار توانمندی با رویکرد حماسی و اقتدار حضرت زینب(س) در وصف ایشان سروده شده است اما این مسئله کمتر به چشم می خورد و بیشتر به غم و غصه این حضرت اشاره شده است.
وی با بیان اینکه شاعران مولفه اصلی در مراسم مدح و مرثیه هستند، گفت: اگر یک مولف در سرودن شعر آیینی خود تغییر رویه ندهد و کلماتی که در شان ائمه است را به کار نبرد انتظاری از دیگر شاعران نمی رود و باید پرچم داری حضرت زینب(س) در سروده هایی با مضمون ایشان نمایان باشد.

 در انتخاب واژه ها در شعر آیینی باید دقت نظر داشته باشیم
یک شاعر و منتقد با اشاره به اینکه در انتخاب واژه ها در شعر مخصوصا شعر آیینی باید دقت نظر داشته باشیم، بیان کرد: در وصف ائمه باید واژگانی به کار برده شود که در شان آن ها باشد و نباید صرفا یک محبت معمولی به ائمه در شعر سروده شود؛ در سرودن اشعار رضوی باید توجه کنیم و از واژگانی مانند گنبد، پنجره فولاد و ضریح که خیلی در اشعار گذشته نمایان بوده چشم پوشی کرد و عبارات جدیدی به کار ببریم.
موسوی با بیان اینکه شعری خوب است که زبانی سهل و ممتنع در عین حال تصویری تکان دهنده دارد، افزود: تصویر سازی در شعر باید به مخاطب تلنگر وارد کند که این مورد به مرور زمان در اشعار شاعرانی که به تازگی شعر می سرایند دیده می شود.
وی ادامه داد: در اشعار آیینی باید احترام به اهل بیت حفظ شود و نباید از کلمات بی ارزش در شعر استفاده کنیم و باید در قبال ائمه مسئول باشیم و شعر نباید توهین آمیز باشد.

«شعر آیینی» در ژانر ادبیات فارسی بسیار محروم است
مجتبی ابوالقاسمی با تخلص «رهگذر»، از شاعران فعال در حوزه شعر آیینی کشور است، وی ضمن قرائت سه رباعی عاشورایی و غزلی از حضرت زینب(س) به نقد اشعار شاعران هم پرداخت.
این شاعر آیینی مشهدی با اشاره به اینکه در شعر باید به چینش کلمات دقت بیشتری داشته باشیم، گفت: استفاده از صنایع بدیعی و بدیهی( آرایه، تشبیه و ... ) در شعر متوجه تناسب آن ها با دیگر واژه ها و تصویر سازی صحیح در شعر است که چینش کلمات به مرور زمان و بر اثر تجاربی که کسب شده اصلاح می شود.
وی با بیان اینکه در گذشته در جلسات شعر با شاعران آیینی برخورد مناسبی نمی کردند، ادامه داد: این روند سبب دلزدگی شاعران از سرودن شعر آیینی می شد و به نظر بنده باید اشعار به خصوص اشعار آیینی به تندی نقد نشود، مثلا ابتدا بیت های شاخص و زیبا در یک شعری را بزرگنمایی کنیم و سپس به نقد دیگر ابیات بپردازیم تا شاعر از سرودن شعر دلزده نشود.
ابوالقاسمی با اشاره به اینکه شاعران آیینی در حاشیه قرار دارند، گفت: «شعر آیینی» در ژانر ادبیات فارسی بسیار محروم است به همین دلیل نباید با انتقاد های کوبنده از شاعر آیینی او را از سرودن شعر دلزده کنیم و باید نقد ها در فضایی صمیمانه تر صورت گیرد تا شاعران آیینی روز به روز برجسته تر شوند.
وی خاطرنشان کرد: در نقد اشعار شاعران باید به تجربه شاعر توجه کرد و نباید آن ها را با افراد سرشناس در شعر مقایسه کرد و گفت که حتما اشعارشان در سطح شاعران برجسته باشد و شعر هرکس را باید متناسب با تجربه خود فرد نقد کرد.
این شاعر مشهدی با بیان اینکه شاعران در فضای شعر یکدیگر نفس می کشند، گفت: شرکت در جلسات نقد و بررسی شعر به بالابردن کیفیت اشعار شاعران خیلی کمک می کند و قطعا با پشتکار فراوان شاهد پیشرفت هایی در اشعار خود می شوند.
ابوالقاسمی با اشاره به اینکه واقعه کربلا مصیبت عظیمی است که امام حسین(ع) می فرمایند: «هیچ مومنی مرا یاد نمی کند به جز اینکه دو چشمش اشک بار می شود» گفت: مرثیه ها، نوحه ها و عزاداری ها در برهه ای از تاریخ به جهت استوار ماندن و حفظ پرچم امام حسین(ع)بود و اینکه شیعه از عظمت و جان فشانی امام حسین(ع) برخوردار شود با توجه به اینکه مرثیه بخشی از عمده سروده های شاعران آیینی است اما امروزه باید به واقعه کربلا نگاه حماسی داشت و رسالت این حضرت را بزرگنمایی کرد.
وی با بیان اینکه برخی شاعران ترانه سرا، اشعار آیینی می سرایند که نوعی آسیب به شعر است، افزود: متاسفانه برخی مداحان هم با وجود اینکه در صدای آنان سوز خوبی نهفته است اما به مضمون نوحه ای که می خوانند دقت نمی کنند و اشعار بسیار سخیف اند و گاهی شاهد کلماتی که توهین به اهل بیت است می شویم. شاعران جوان ترانه سرا با زبان امروزی به سرودن شعر در مدح ائمه می کنند و به کار بردن کلماتی مانند عزیزم در اشعار آیینی نوعی توهین به ائمه تلقی می شود چراکه سرودن ترانه با سرودن شعر آیینی بسیار متفاوت است.
این شاعر آیینی ادامه داد: یک شاعر آیینی نباید به خرافاتی که در خصوص ائمه می شنود توجه کند چراکه این موارد  به آسیب تبدیل می شود که متاسفانه در اشعار آیینی امروزی شاهد این گونه آسیب ها هستیم. وقتی صنایع بدیع و بیانی در شعر زیبا هستند که طبیعی جلوه کنند.

آرمان هیأت