زهره کهندل:‌نه نظارتی بر کارشان هست و نه آماری از تعدادشان وجود دارد. بسیاری از بانوان مداح به صورت خودرو و بدون اینکه آموزش دیده باشند، کار می کنند. کارشان هم به روش تبلیغ سنتی و نقل در محافل، رونق می‌گیرد در واقع مشتری‌های جدیدشان را از مسیر مشتری‌های قدیمی می یابند. بازار زنان مداح زیر پوشش حجاب و مسائل شرعی گرم و پر رونق است و چیزهایی که برخی مجال سشان در می‌آید عجیب و غریب.


عکس‌های این گزارش تزیینی است

قیمت کارشان با یکدیگر متفاوت است. آن‌ها که معروف‌تر هستند یا سابقه کار بیشتری دارند و پرمشتری‌تر هستند، قبل از اجرای مراسم مبلغ پاکت را تعیین می‌کنند و همان اول، پشت تلفن چانه‌زنی می‌کنند. نرخ مولودی‌خوانی و روضه‌خوان در کلانشهرها از 50 هزار تومان شروع می‌شود و گاهی به بالای 500 هزار تومان برای یک ساعت اجرا می‌رسد. برخی مداحان در مراسم مولودی خوانی برای گرم کردن مجلس از دف و دایره و تمبك هم استفاده می‌کنند. اخیرا هم برای مجالس روضه‌خوانی، گروهی را برای نواختن طبل و سنج به همراه می‌آورند.

مشکل فقط بلندگوست؟
اما موضوع مداحان زن، به دلیل خصوصی بودن مجالس، قابل نظارت نیست و هر جا که دیده بان نظارتی نباشد، سلیقه و بدعت راه خودش را پیدا می‌کند و گاه از سر ناآگاهی، به انحراف هم کشیده می‌شود. آیت‌الله حسینی بوشهری، مدیر پیشین حوزه علمیه قم گفته بود: چند سالی است که در موضوع مداحی زنان با یک فاجعه جدی روبرو هستیم. گفتن ذکرهایی مثل لااله الا زهرا و... چیزی جز کفرگویی نیست. اسفناک‌تر این که وقتی مراجع معظم تقلید ما هم به این روند اعتراض می‌کنند، کسی گوشش بدهکار نیست.

به باور او، بلند کردن صدای بانوان مداح کاملاً با شرع در تضاد است و اصلاً چرا باید صدای بلندگو آ‌ن‌قدر بلند باشد که صدای زن را افراد نامحرم در کوچه و خیابان بشنوند؟
آنچه در این بین وجود دارد اینکه بسیاری از مداحان زن عموما بدون آموزش و اطلاعات لازم و تنها با تکیه بر صدا و تقلید وارد این عرصه می‌شوند. به سراغ چند مداح زن رفتیم تا از ماجرای مداح شدن آنها و شیوه کارشان بشنویم.

خواندن مقاتل معروف
خانم علیپور که اجازه نمی‌دهد نام کوچکش را بنویسیم حدود 37 سال دارد و خادم حرم امام رضا (علیه السلام) هم هست از نوجوانی، نوارهای مداحی و روضه‌های آقای کافی را گوش می‌داد و همزمان با این روضه‌ها، زیر لب زمزم هوار می‌خواند. او تعریف می‌کند: در جلساتی که به مناسبت محرم در بسیج محله برگزار می شد، روضه می‌خواندم تا خجالتم بریزد. همان زمان در بسیج، دوره‌های آموزشی را برای‌مان برگزار کردند که سبک های مداحی و اوج و فرودهای روضه را آموزش می دادند ضمن اینکه اطلاعات و مطالبی که لازم بود را به ما یاد دادند. این دوره‌ها که تمام شد، مجلس قبول می‌کردم و می‌خواندم. بیشتر هم مقاتل معروف مثل لهوف را می‌خواندم و کتابهایی که روضه‌ها و مقتل‌های مستند داشت.
او می گوید: کسی در خانواده ما مداح نبود ولی مادرم مرا تشویق می کرد. وقتی در خانه برای خودم می‌خواندم می گفت در جمع هم بخوان، می گفتم جای افتخار است که بگویی دخترم مداح است؟
می‌گفت: وقتی تو می‌خوانی حس می‌کنم که خودم دارم می‌خوانم، افتخارم این است که دخترم برای اهل بیت (علیهم السلام)  می خواند. همان وقت‌ها هم خیلی مداحی گوش می‌دادم تا کارم را اصلاح کنم.
 
مداحی شغلم نیست
علیپور تعریف می کند: اولین مجلسی هم که رفتم به خانم مداح مجلس گفتم که می خواهم چند جمله روضه حضرت زینب (سلام الله علیها) بخوانم، آن زمان نوجوان بودم و وقتی خواندم، همه گریه کردند، همان مداح خانم مشوق خوبی برایم بود.
به باور او، برای مداحی، صدای رسا و خوب مهم است. ضمن اینکه یک مداح باید سبک ها را بشناسد و با مقاتل آشنا باشد و هر روایتی که معتبر نیست را نخواند. باید آنقدر مطالعه داشته باشد که با اشراف کامل روضه بخواند تا در گریزهایی که در روضه می زند، روایت غیر مستند نداشته باشد. در مداحی باید ذهن و روح با هم هماهنگ باشد. مداح به لحاظ روحی هم باید آمادگی داشته باشد و روحش را صیقل بدهد چون دارد برای اهل بیت (علیهم السلام) می خواند پس باید دلش را صاف کند.
علیپور مداحی را هیچ وقت به عنوان یک شغل ندیده است و اگر از جایی، هدیه ای قبول می کند فقط برای تبرک است، او می‌گوید: هیچ وقت پولی تعیین نمی کنم، وقتی از من می پرسند چقدر می‌گیری می‌گویم من برای دلم می‌خوانم نه برای پول.

شعری که روضه است
خانم علیپور باور دارد که روضه‌خوانی آداب دارد و مهم‌تر از همه داشتن یک متن خوب و عمیق برای روضه است، توضیح می دهد: گاهی در شب شعر هم با شنیدن برخی اشعار آیینی، مثل شنیدن روضه گریه می‌کنم. البته دل شنونده هم باید آماده باشد و روضه را با جانش درک کند.
او که بهترین روضه‌اش را در کربلا خوانده است، می گوید: از وقتی چشم باز کردم، با مادرم به روضه امام حسین (علیه السلام) می‌رفتم و با وجود اینکه بچه ای 5، 4 ساله بودم می دیدم مادرم گریه می کند من هم اشک می ریختم و با همین اشک ها، بزرگ شدم. همین که محب اهل‌بیت (علیهم السلام) هستم، بزرگ‌ترین داشته و ثروت من در زندگی‌ام هست. مداح شدن اما باعث شد که بیشتر در رفتارهایم، مراقبت کنم به طوری که معارف اهل‌بیت (علیهم السلام) تمام زندگی‌ام را در برگرفته است. هر چه دارم از اهل‌بیت (علیهم السلام) دارم و این باور قلبی من است.
خانم علیپور حدود 18 - 17 سال است که مداحی می کند و تاکید دارد: صدای مداحی زنان را نباید آقایان بشنوند برخی از سبک‌ها را هم بهتر است که خانم‌ها استفاده نکنند مثل سبک شوری که آقایان می‌خوانند. ضمن اینکه در جلسه‌ ی روضه همیشه حجاب دارم با اینکه همه خانم هستند و حتی وقتی در جمع‌های خانوادگی می‌خوانم اما چون آن مجلس حرمت دارد، همیشه حجاب دارم.
او معتقد است اینکه کسی برود مداحی کند که مشکلات مالی‌اش حل شود درست نیست من هیچ‌وقت به مداحی به عنوان شغل نگاه نکردم، بلکه مداحی، عشق است و کار دل.

یک خواب، مداحم کرد
خانم مرضیه نیکو 35 ساله، قصه شنیدنی از مداح شدنش دارد. او می گوید: 15 سال پیش فعالیت دف نوازی داشتم اما یک خواب باعث شد که به مسیر مداحی هدایت شوم. نه دوره‌ای دیدم نه استاد خاصی داشتم اما یک خواب، مسیر زندگی‌ام تغییر دارد البته شاید برای خیلی‌ها این مساله، پیش پا افتاده به نظر برسد.
او ماجرای خوابی را که 12 سال پیش دیده، این‌چنین تعریف می‌کند: در آن خواب دیدم که دارم برای خواندن قرآن تلاش می کنم و آن هم با صوتی معمولی. در خواب سوره انبیا را می خواندم. در عالم خواب، آقای سیدی قرآن را از من گرفتند و سوره را تغییر دادند و سوره نور را پیش رویم گشودند، گفتند که با صدای بلند بخوان. گفتم که صوتم قشنگ نیست. ایشان گفتند که بلند بخوان. وقتی با صدای بلند شروع به خواندن سوره نور کردم، صدای صوت قرآنم، صدای صوت عبدالباسط بود. بعد که کتاب های تعبیر  خواب را باز کردم و آن را جستجو کردم به من گفتند که مسیر جدیدی در زندگی‌ات باز می شود که خودشان هدایتت می کنند اصلاً نترس و جلو برو. آن زمان در حرفه دف نوازی فعالیت داشتم. روزی یکی از اقوام جشن تولد داشت که آنجا مداحی کردم و کم کم به مسیر مداحی افتادم.

خانم نیکو ادامه می دهد: وقتی به این حرفه وارد شدم، این مسیر را به صورت اصولی دنبال کردم دنبال منابع مختلف رفتم، کتاب‌های مقاتل برای روضه خوانی مجالس محرم خیلی به دردم خورد. از مداحان قدیمی تر، راهنمایی و کمک گرفتم. پای منبرهای مختلف نشستم تا شیوه کار آ نها را یاد بگیرم.
او مولودی‌خوانی را دشوارتر از روضه‌خوانی می‌داند و دلیلش را مدیریت مجلس عنوان می‌کند. نیکو توضیح می‌دهد: مثلاً در رشته مولودی، هر کسی توان ندارد که مجلسی را در عین شاد بودن آن‌چنان مدیریت کند که دل‌ها را هم منقلب کند. صدا، یک بخش ماجراست. نحوه مجلس گردانی، کارگردانی برنامه، ارتباط با مخاطب و صبر و حوصله بسیار مهم است. مثلاً ممکن است به مجالسی برویم که بچه زیاد دارند و جو نامنظمی داشته باشد مداح باید این توانایی را داشته باشد که در عین صبور بودن، مجلس را هم مدیریت کند ضمن اینکه ما به نوعی الگوی جامعه هستیم و نباید برخوردهای تند و خشن داشته باشیم یا وقتی بچه‌ها شلوغ می‌کنند با عصبانیت برخورد کنیم.

بالای شهر، پایین شهر
خانم نیکو، یکی از دلایل سختی کارش را مواجهه با افرادی می‌داند که مداحان را ریشخند می‌کنند، می‌گوید: کسانی که دل با مجلس مولودی و اهل‌بیت (علیهم السلام) نداشتند، کار ما را به تمسخر می‌گرفتند. یک مداح آنقدر باید سیاست و توانمندی داشته باشد که در مقابل آنها صبوری کند. البته این توانمندی در سال های اول کارم، خودش را نشان نداد و کم کم در برخورد با مخاطبان این شرایط به دستم آمد که در هر منطقه شهر متناسب با فرهنگ، سطح تحصیلات و پرستیژ اجتماعی که دارند، چطور برخوردی باید داشته باشم.

از او می‌پرسم در مناطق پایین شهر هم مراسم قبول می‌کند؟ که پاسخ می‌دهد: برای من منطقه، هیچ فرقی ندارد البته برخی از همکاران می‌گویند که ما فقط مجالس بالای شهر را می‌گیریم ولی من این طور نیستم و شاید حال خوبی که در مجالس پایین شهر به دست می‌آورم برایم بسیار ارزشمندتر باشد.
نیکو که لیسانس ادبیات دارد، درباره افرادی که کارش را به تمسخر می گیرند، می گوید: عده معدودی هستند که نسبت به مسائل مذهبی، گارد دارند، آنها تمسخر می‌کنند اما بسیاری هم به این مجالس اعتقاد دارند و ممکن است که دل‌شان در یک مجلس مولودی که به ائمه توسل می‌شویم، بلرزد و گریه کنند.
خانم نیکو درباره اختلاف خانواده ها در مراسم می گوید: گاهی مثلاً به مجلس عروسی می رویم که خانواده یک طرف بسیار مذهبی هستند در حالی که طرف مقابل، اهل موسیقی و رقص هستند. اوایل، تعادل ایجاد کردن بین دو خانواده برای من کار بسیار دشوار بود چون می‌خواستم دل دو خانواده را به دست بیاورم، برخی از همکاران در این شرایط به سمت خواندن ترانه متمایل شدند در حالی که اجرای ترانه کاری ندارد. آنها از مداح بودن فاصله می‌گیرند و به سمت خواننده بودن متمایل می‌شوند.

چیزی بخوان، برقصیم
نیکو درباره نحوه اجرای برنامه اش حرف های جالبی دارد: وقتی می خواهم با کسی قرارداد ببندم پشت تلفن به او می گویم که اجرای برنامه هایم شامل سه قسمت است. اول، مولودی خوانی. دوم تصنیف‌خوانی که اشعار کوچه‌بازاری و قدیمی هست مثل یار مبارک‌ ای عروس و دامادها و در زمان سوم هم در صورت تمایل، اعلام هدایا. خانواده‌هایی که اهل موسیقی و رقص بودند از ما انتظاراتی داشتند و می‌گفتند که از فلان خواننده پاپ بخوان. می‌گفتم که من حنجره‌ام را برای این چیزها نمی گذارم. اصلاً اهل این خواندن‌ها نیستم در حالی که گرفتن این شعرها کاری ندارد اما کلیپ هایی در فضای مجازی می بینیم که بیتی را مداحی می خواند و بیت دیگری را یک خواننده زن قدیمی.
وی با بیان اینکه خانواده‌هایی که اهل موسیقی بودند ما را اذیت می کنند که چیزی بخوانید ما برقصیم، خاطرنشان می کند: من در مجالس مولودی برای عروسی ها، اجازه نمی دهم که برقصند و می گویم زمانی که مولودی می خوانم و نام ائمه می آید، اصلاً نباید برقصند اما در زمان دوم که اجرای تصنیف و اشعار قدیمی دارم، در بعضی از جاها گفتند که عروس خانوم می خواهد برقصد و جوان ها دورش را بگیرند، با اینکه می دانم رقص اشکال دارد اما برای اینکه تعادل حفظ شود و خانواده ها دلخور نشوند این اجازه را می دهم. به هرحال برخی از خانواده‌ها برای فرزندشان آرزو دارند برای همین شعرهای «بادابادا مبارک بادا» می‌خوانم. بسیاری از این اشعار هم سروده خودم است چون رشته دانشگاهی‌ام ادبیات محض بوده اما هیچ‌وقت اجرای ترانه نداشتم.
خانم نیکو برای اجرای برنامه های مولودی در مجالس عروسی، گروه دف زن دارد اما می گوید: تقریباً 70 درصد برنامه‌هایم دف ندارد، 30 درصد دیگر هم دف نوازی بسیار عرفانی است که خیلی‌ها موقع دف و ساز، منقلب می‌شوند، گریه می‌کنند و حتی طلب حاجت می‌کنند. بستگی به دل‌ها دارد. با اینکه برخی از مراجع می‌گویند که دف اشکال دارد ولی من در موارد محدود این کار را می کنم. برخی از همکاران، تیمپو و دایره هم می برند ولی من فقط گروه دف نوازی دارم.

برای روضه، مبلغ مشخص نمی کنم
او مجالس روضه خوانی هم برگزار می‌کند و می‌گوید: برای مجلس روضه، اصلاً مبلغی را طی نمی کنم چون عهدی با امام حسین (علیه السلام) بستم و گفتم که مرا در این راه موفق کن، برای مجالس روضه اصلاً هدیه را مشخص نمی کنم اما برای مجالس مولودی، مبلغ پاکت را قبل از قرارداد مشخص می کنم. قانون خاصی هم برای مبلغ ندارم اما بسیاری مرا به منصف بودن می‌شناسند. برای مجالس پایین شهر، خیلی راه می آیم ولی در مناطق بالای شهر، مبالغ بسیار بالایی در پاکت برایم می گذارند.

نیکو ادامه می‌دهد: همین‌که چند جوان در آن مجالس به این کار تشویق شوند و ببینند که می‌توان مجلس شادی را بدون گناه برگزار کرد، ارزش معنوی زیادی دارد، این طور نیست که بگویم من کمتر از فلان قیمت نمی‌گیرم.
از او درباره کمترین و بیشترین قیمت کارش می پرسم که پاسخ می دهد: نمی توانم بگویم اما این طور نیست که بگویم فقط با این قیمت می‌آیم. من در بین کارهایم طی هفته، مجالس فی سبیل الله هم دارم که مبلغی نمی‌گیرم مثلاً وقتی برای خانه سالمندان اجرا می کنم واقعاً مایه می گذارم اما پولی نمی گیرم، شاید باورتان نشود ولی کمتر از 24 ساعت بعدش تلفنم زنگ می‌خورد و کاری با دو برابر قیمت به من پیشنهاد می شود. عروسی های خیریه هم قبول کردم و برنامه های رایگان هم داشتم، شکر خدا مزد این کارها را از جای دیگری گرفتم مثلاً عروس های بی‌بضاعت را با هزینه خودمان به آرایشگاه می‌بریم و برایشان لباس عروس می‌گیریم یا خیرین را به مجلس آن ها می بریم و بسیار محترمانه، برایشان هدیه جمع می‌کنیم، گاهی مبالغ بالایی هم جمع شده است.

پوشیه می‌زنم
مرضیه نیکو در خانواده‌ای مذهبی بزرگ‌شده و از 7 سالگی چادر سر کرده است اما از زمانی که در این مسیر قرارگرفته به لحاظ پوششی و حجاب، قوی‌تر شده است. وقتی به مجالس مولودی می رود چون از نظر ظاهری مرتب و آراسته است و حتی آرایش صورت هم دارد و البته بیرون پوشیه می زند. او می‌گوید: به هر حال مهمان ها به ما نگاه می‌کنند و باید ظاهری آراسته داشته باشیم، حتی به گروهم توصیه می کنم وقتی حالتان بد است یا اعصابتان خورد است، به برنامه نیایید چون آن روز انرژی مثبت به مهمان‌ها منتقل نمی‌کنید. حضور جسمی به درد نمی‌خورد بلکه باید روحیه شادی داشته باشید. وقتی در مجلس مولودی حاضر می شوم سعی می‌کنم خیلی مرتب و آراسته باشم برای همین پوشیه می‌زنم اما وقتی با اعضای خانواده هستم و به بیرون می‌رویم و آرایش ندارم، فقط پوشش چادر را دارم. او از حمایت های همسرش در این مسیر به نیکی یاد کرده و ادامه می‌دهد: اگر حمایت‌های همسرم نبود، این موفقیت را نداشتم وقتی کارم را شروع کردم نوزاد داشتم و با اینکه همسرم شغل دیگری دارد ولی خیلی مرا تشویق کرد، الآن من ایشان را تشویق می‌کنم که به سمت مداحی برود چون صدای بسیار خوبی دارد، می‌گوید که فعلاً آمادگی ندارد چون معتقد است وقتی باید در این مسیر قرار بگیرد که از نظر روحی، خودش را ساخته باشد.

از خانم نیکو درباره اینکه مداحی پردرآمد است می پرسم که پاسخ می‌دهد: اصلاً این‌طور نیست ضمن اینکه وقتی هدف پول باشد، موفق نمی شوید. برای من مسئله مالی مجالس، مهم نیست شاید سمت پایین شهر با هزینه 70- 60 هزار تومان اجرا کنم و این طور نیستم که چون پول کمتری می گیرم، کمتر انرژی بگذارم. اعتقاد دارم که برکت آن را از کسی دیگر می گیرم. از اجرا نمی زنم بلکه همان زمان یک ساعت را طوری تنظیم می کنم که نگویند فلانی آمد، برنامه را اجرا کرد و رفت.
او اضافه می کند: گاهی مجالسی که رفتم فقط هزینه آژانسم شده است ولی اصلاً دلم چرکین نشده که چرا راه دور و شلوغ را رفتم و چیزی برایم نماند جز خستگی! اعتقادم این است که خدا برایم درست می‌کند. همیشه می‌گویم که تا مجلس به دل خودم نچسبد، ول کن نیستم، از آن دسته آدم‌ها نیستم که فقط بخوانم و پولم را بگیرم. با توجه به اینکه شب و روزهای اعیاد خیلی سرمان شلوغ است بویژه اعیاد بزرگی مثل نیمه شعبان؛ ممکن است که از صبح تا شب، حدود 9 برنامه داشته باشم. اگر بخواهم این برنامه ها را از سر باز کنم، کاری ندارد اما سعی می‌کنم که حالت معنوی مجلسم حفظ شود. هنوز نشده که در این ده سال کاری، کسی گفته باشد که از مجلسم راضی نبوده است گاهی برخی از مجالس را ده سال است که من اجرا می‌کنم.

اعتقاد قلبی اش این است که برکت و مزدش را از کسی دیگر می‌گیرد. می‌گوید: گاهی مجالسی را زیر 50 هزار تومان گرفتم ولی دقیقاً در مسیر برگشت با من تماس گرفتند و گفتند که سریع خودت را به فلان مجلس برسان و همان شب، چهار برابر همان پول به من برگشته است.

ماجرای مداحی من فرق می‌کند
خانم علیزاده حدود 40 ساله است. شماره تماسش را از نوعروسی که مجلسش را اجرا کرده، گرفتم. او می گوید: ماجرای مداحی من با خیلی‌ها فرق می‌کند نه کلاس رفتم و نه آموزشگاه، فقط عشق و علاقه مرا پای کار نگه داشت.
او توانایی اش در مداحی را از مادربزرگش به صورت ارثی، گرفته است و توضیح می‌دهد: من در حسینه‌ای که مادربزرگم در زیرزمین خانه‌اش داشت، بزرگ شدم. عشق به اهل بیت (علیهم السلام)، دست آدم را می‌گیرد. از 8 سال پیش، مداحی را از شب‌های احیا در حسینیه مادربزرگم شروع کردم و سه سال است که کارم اوج گرفته است. مدت اخیر هم کارم خیلی زیاد شده بویژه در ماه ذی‌الحجه، سرم خیلی شلوغ بود به طوری که هر روز مجلس مولودی داشتم.

خانم علیزاده برای اجرای روضه هم شیوه جدیدی دارد، او که همراه با گروهش در مجلس مولودی، اجرای دف نوازی دارند، برای مجالس روضه هم از طبل و سنج استفاده می‌کنند و به گفته خودش روز به روز هم کارش بیشتر می‌شود و مشتری‌های پروپا قرص‌تری هم پیدا می‌کند. به باور او، آنچه مهم است صدایی است که از عمق جان بلند شود و می‌گوید: مداحی داریم که بی‌سواد است اما چنان مداحی می‌کند که مو به تن آدم سیخ می‌شود.

خانم علیزاده در این چند سال برای شناخته شدن، خیلی کارکرده و توضیح می‌دهد: مشتریانم می‌گویند که سبک من با بقیه فرق می‌کند بویژه مخاطبان جوانم که دختر خانم‌ها هستند. در مولودی‌هایم بیشتر سعی می‌کنم که مردم را شاد کنم و حتی برای شاد کردن مردم، می‌جنگم چون گروه دف نواز دارم و همیشه به من می‌گویند که دف حرام است اما منطق می‌آورم که چنین نیست. می‌گویم اگر دف حرام است، ماهواره هم حرام است، پس بد داریم و بدتر.

روضه‌خوانی با طبل و سنج
او مجالس مداحی در ماه محرم و صفر را از سال گذشته با طبل و سنج شروع کرده و به گفته خودش، سینه زنی های بسیار قوی هم دارد، می‌گوید: سعی کردم کارم را پرشور آغاز کنم و مثل هیئت‌های مردانه که دف و سنج دارند، همین شرایط را در مجالس زنانه داریم که با یک گروه چهار نفره اجرا می‌شود.

وی که کمتر از یک دهه در مداحی فعالیت می‌کند، توضیح می‌دهد: ماه های رجب، شعبان و ذی الحجه فقط مولودی دارم مگر اینکه مراسم ترحیم باشد در واقع یک فصل، فقط عروسی دارم که گاهی تا ساعت دو نیمه شب کار م یکنم. قبلا ز آغاز محرم هم، برنام ههای روض هخوانی با طبل و سنج دارم. مداحی برای من شغل کاملی است و زندگی ام از این راه می چرخد. دو پسر دارم و همسری بیمار که از این راه می‌چرخانم.

خانم علیزاده یکی از دلایل پرمخاطب بودن مجالسش را این می‌داند که جوان‌ها را جذب می‌کند و خاطرنشان می‌کند: نه اینکه فکر کنید اهل دادن نسخه‌های بخت‌گشایی در روضه‌ها هستم، اصلاً این‌طور نیست و مخالفش هستم.

او ادامه می دهد: مواردی داریم که من دارم مولودی می خوانم و مهمان ها دارند می رقصند، بدون اینکه به آن ها بی احترامی کنم شروع به خواندن اشعار سنتی کردم. مراسم مردم را نخواباندم، مجلس را به هم نریختم. آبروی مردم، آبروی من است. اشعار سنتی را می خوانم و اجازه می دهم که برقصند. برخی می‌گویند که مگر چکار می‌کنید فقط می‌خوانید، در حالیکه ما مجلس را مدیریت می‌کنیم.

از او درباره قیمت کارش می پرسم که می گوید: تا پارسال قیمت تعیین نمی کردم و می دیدم که خیلی به من بی انصافی می شود مثلاً 40، 30 هزار تومان می دادند در حالی که سرپرست خانواده بودم. الآن اگر مجلسی را تنها بروم 120- 100 هزار تومان می‌گیرم ولی همکارانی را می شناسم که تنها و بدون گروه 450 هزار تومان می گیرند، اگر هم با گروه بروم 300 هزار تومان می گیرم، برای روضه هم قیمتی تعیین نمی‌کنم اما اگر با گروه بروم که اجرای طبل و سنج هم داشته باشیم، از قبل هزینه را می‌گویم که این قدر باید برای اجرای گروه بدهید.

علیزاده با بیان اینکه ساعت اجرای برنامه معمولاً یک ساعت است اضافه می‌کند: گاهی زنگ می زنند و می‌گویند که دستم خالی است، با آنها کنار می‌آیم، خیلی هم برای پول کار نمی‌کنم و گاهی عروسی خیریه هم می‌گیرم، این کار را باید برای عشق انجام داد نه فقط برای پول، اگرچه پولش هم برکت دارد.

به هر حال در کنار مداحان مرد، مداحان زن هم حسابی فعال هستند ولی کمتر درباره آن ها صحبت می‌شود. نکته مهم این است که مداحان زن در مجالس روضه به روضه‌خوانی و در مجالس عروسی به خوانندگی می‌پردازند و مرز و تفکیکی برایشان وجود ندارد. عمده درآمد این گروه از مجالس عروسی و مولودی است و مجالس روضه عموماً پوشش ماجرا است. روندی که در حال طی شدن است اگر کنترل نشود و تدبیری برایش اندیشیده نشود به سرعت گسترش می‌یابد و... .

آرمان هیأت