هیات‌های عزاداری در ایران همیشه نقش مهمی در برپایی و استمرار فعالیت‌های مذهبی و روشنگری مردم از مسائل سیاسی داشته‌اند، هیات‌هایی که مردم آنها را یکی از اصلی‌ترین محل‌ها برای انجام مناسک عزاداری می‌دانند. با این حال شاید این‌گونه تصور شود که عمده فعالیت هیات‌ها در ماه محرم و شب‌های ماه مبارک رمضان است و با شروع این ماه‌ها به‌ویژه محرم در هر منطقه و محله‌ای از تهران و جای‌جای کشور نشانه‌های برپایی هیات‌ها دیده می‌شود؛ هیات‌هایی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به مراکز علمی و آکادمیک کشور نیز راه یافته‌اند و امروزه دانشگاه‌های پایتخت هرکدام هیات‌های خاص خود را دارند، هیات‌هایی که برخی از آنها جزء مطرح‌ترین و بزرگ‌ترین هیات‌ها برای پایتخت‌نشین‌ها به شمار می‌روند. هیات «میثاق با شهدا»ی دانشگاه امام صادق(ع)، هیات «انصارالمهدی» دانشگاه تهران و هیات «الزهرا»ی دانشگاه صنعتی شریف را می‌توان جزء این دسته از هیات‌ها برشمرد. در این میان اما هیات‌الزهرا یکی از قدیمی‌ترین هیات‌های دانشگاهی به شمار می‌رود؛ هیاتی که امسال 20 ساله شد و به همین مناسبت روز گذشته این دانشگاه میزبان حجت‌الاسلام صدیقی، محمود فتوحی و حجت‌الاسلام قاسمیان، مسئول قرارگاه جهادی امام رضا(ع) شده بود؛ میهمانانی که هر کدام به نوعی برکت‌های وجود این هیات برای دانشگاه را بیان کرده بودند.
صدیقی وجود 60 هزار مخاطب در ایام محرم را جزء خصایص دانشگاه صنعتی شریف عنوان کرد و گفت: «با وجود این اگر امروز این دانشگاه می‌درخشد، بدانید که حضرت زهرا (س) شما را پذیرفته است.»
رئیس این دانشگاه اما عملکرد فراجناحی هیات «الزهرا» را مورد توجه قرار داد و گفت: «این هیات به دلیل عملکرد فراجناحی توانسته است همه افراد با دیدگاه‌های سیاسی مختلف را دور هم جمع کند، به‌گونه‌ای که فعالیت‌های آن در خوابگاه‌ها و دانشگاه مورد استقبال قرار گرفته است.»
قاسمیان نیز مذهبی‌تر شدن جو دانشگاه صنعتی شریف را از برکات وجود این هیات دانست و گفت: «هیات‌الزهرا در تهران و به‌ویژه در غرب تهران به‌عنوان یک هیات فرهیختگی شناخته می‌شود، با وجود این در این هیات باید مستند حرف زد.»
نگاهی داریم به چگونگی شکل‌گیری هیات «الزهرا»ی دانشگاه صنعتی شریف؛ هیاتی که سنگ بنای ایجاد آن در شب‌های قدر و محرم 21 سال پیش گذاشته شد، زمانی که جمعی از دانشجویان که از قضا بیشترشان نیز خوابگاهی بودند، اولین گام‌ها را برای تشکیل این هیات در مسجد این دانشگاه برداشتند؛ مسجدی که تا پیش از آن کارمندان دانشگاه وظیفه اداره‌اش را برعهده داشتند و تنها فعالیت‌شان نیز برگزاری نماز ظهر و عصر بود، اما در آن سال دانشجویان با برگزاری مراسم عزادارای به مدت پنج شب در دهه محرم 76، توانستند رنگ و بوی دیگری به این مسجد داده و کلا مسیر حرکت مسجد را تغییر دهند، تا جایی که دیگر دسته عزاداری محرم این دانشگاه جزء جدایی‌ناپذیر از هیات شد و همه‌ساله با برگزاری مراسم‌های سخنرانی و روضه‌خوانی خیل عظیمی از دانشجویان و حتی مردم عادی را به این دانشگاه می‌کشاند.
شاید نام هیات با مراسم عزاداری گره خورده باشد، اما اقدامات هیات دانشگاه صنعتی شریف از همان ابتدا تنها به برپایی دسته‌های عزادارای ختم نشده بود؛ چراکه این هیات با همه جوان بودنش در ماه رجب و رمضان سال 1380 توانست اولین برنامه اعتکاف دانشگاهی را بعد از دانشگاه تهران به نام خود ثبت کند. هرچند شاید در آن زمان این قبیل کارها چندان به چشم نمی‌آمد، ولی اگر نگاهی به مراسم اعتکاف این سال‌ها و استقبال بالای دانشجویان و دیگر اقشار از این برنامه داشته باشیم، متوجه اهمیت اقدام این هیات در نهادینه کردن مراسم اعتکاف خواهیم شد. اسم رفتن به هیات که به میان می‌آید، همه یاد غذاهای نذری می‌افتند که دست‌اندرکاران هیات‌ها در میان میهمانان خود توزیع می‌کنند؛ اتفاقی که باعث شد دانشجویان هیات «الزهرا» از 10 سال پیش تصمیم بگیرند آستین‌ها را بالا بزنند و کار پخت غذا برای میهمانان‌شان را خودشان برعهده بگیرند و این روزها اگر به هر بهانه‌ای گذرتان به این هیات افتاد، از دستپخت دانشجویان صنعتی شریف بی‌بهره نخواهید ماند. برپایی هیات چه در سطح یک محله و چه دانشگاه کار ساده‌ای نیست و نیازمند همکاری تعداد بالایی از افراد است؛ مولفه‌ای که باعث شده 200 نفر از دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف گردهم آیند تا بتوانند علاوه‌بر سرپا نگه‌ داشتن هیات «الزهرا» برنامه‌های مختلف ویژه دهه فاطمیه، صفر، اعتکاف و اردو و... را برگزار کنند و همین جمعیت باعث شده این هیات بزرگ‌ترین گروه دانشجویی را از نظر اعضای فعال و درگیر به خود اختصاص دهد.
در کنار همه مسائل مطرح‌شده، تامین هزینه‌های هیات یکی از اصلی‌ترین کارهایی است که در سال‌های ابتدایی تاسیس هیات از سوی دانشجویان دنبال می‌شد و در حقیقت بانیان هیات دانشجویان این دانشگاه را به تامین هزینه‌های موردنیاز ترغیب می‌کردند؛ هرچند از همان ابتدا اساتید دانشگاه صنعتی شریف نیز نقش بسزایی در این مهم داشتند، اما امروزه شبکه فارغ‌التحصیلان این دانشگاه به حدی گسترده شده که نگرانی تامین هزینه‌های هیات «الزهرا» در پرکارترین روزهایش یعنی محرم و صفر به‌طور کلی از بین رفته است.
 
   هیات «الزهرا» دانشجویان با طیف‌های مختلف سیاسی را دور هم جمع می‌کند
محمدعلی امینی، دانشجوی رشته مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف درباره هیات «الزهرا» گفت: «این هیات فضای خوب فرهنگی و آیینی را در دانشگاه‌مان ایجاد کرده که اثرات آن را در سایر فعالیت‌ها می‌بینیم ، یکی از آنها نیز در نماز ظهر و عصر است، به‌گونه‌ای که تصور می‌کنم ما تنها دانشگاهی هستیم که هر روز نماز ظهر و عصرمان به دلیل جمعیت بالا، دو بار برگزار می‌شود.»
او ادامه داد: «در ماه‌های محرم برنامه‌های این هیات به صورت ویژه برگزار می‌شود؛ برنامه‌هایی که ما را از هیات‌های دیگر بی‌نیاز کرده است. از سوی دیگر جمعیت بسیار بالایی از دانشجویان از مراسم اربعینی که از سوی این هیات برگزار می‌شودنیز استقبال می‌کنند و کار به جایی رسیده که خود دانشگاه نیز مجاب شده امتحانات در این بازه زمانی برگزار نشود.»
این دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه در مناسبت‌های مختلف نیز برنامه‌های خوبی را از سوی این هیات شاهد هستیم، تصریح کرد: «هیات الزهرا توانسته در کنار طیف مذهبی، طیف عام دانشجویان را نیز به خود جذب کند و در حقیقت همه طیف‌های سیاسی را پوشش داده است.»
امینی اظهار داشت: «دانشگاه صنعتی شریف به نسبت سایر دانشگاه‌ها فضای مذهبی‌تری دارد و این مهم یکی از برکات اقدامات هیات به شمار می‌رود که بعد از گذشت 20 سال از عمر آن تواسته فضای فرهنگی بسیار خوبی را در دانشگاه ایجاد کند.»
او به ماه مبارک رمضان اشاره کرد و گفت: «هیات الزهرا برای این ماه برنامه مناجات سحر را برگزار می‌کند؛ برنامه‌ای که با استقبال خوب دانشجویان همراه شده و تقریبا هر روز نیمی از فضای مسجد از حضور دانشجویان پر می‌شود.»
این دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف در همین زمینه افزود: «هیات الزهرا در بعدازظهرهای ماه مبارک رمضان برنامه سخنرانی با حضور حجت‌الاسلام پناهیان و رستمی را برگزار می‌کند که تاثیر زیادی روی دانشجویان دارد، به‌گونه‌ای که حتی دانشجویان خوابگاهی نیز برای حضور در این برنامه به مسجد دانشگاه می‌آیند.»
امینی افزود: «در سال‌های گذشته هیات برای شب‌های قدر برنامه بی‌نظیری برگزار می‌کرد؛ برنامه‌ای که طبیعتا امسال نیز برگزار خواهد شد و در مقابل شاهد برگزاری مراسم اعتکاف ویژه این ماه خواهیم بود که همه‌ساله با استقبال بسیار بالایی برپا می‌شود.»

آرمان هیأت