گفت‌وگو با «امین شریعتی» مسؤول قرارگاه اربعین سامرا تا درباره برنامه‌های اربعین حسینی برای زائران در منطقه سامرا را مطلع شویم.
برنامه‌ریزی برای جذب زائران به سامرا هم‌زمان با ایام پیاده‌روی اربعین حسینی از چه سالی شروع شد؟
پس از سرنگونی داعش از منطقه و پاکسازی سامرا از داعشی‌ها، سعی در رونق این شهر داشتیم، چرا که حرم امامین عسکریین(ع) و محل ولادت حضرت مهدی(عج) در سامرا قرار دارد. بر همین اساس یکی از کارهای مهم ستاد بازسازی عتبات عالیات در سامرا از سال ۹۴ رونق سامرا بوده است، تا جایی که در این شهر زائران مثل شهرهای کاظمین و نجف بتوانند حضور داشته و نقش خوبی ایفا کنند.
در کنار فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی، به دنبال این هستیم تا بین مردم سامرا و اهالی منطقه که بیشتر اهل تسنن هستند، ارتباط ویژه‌ای ایجاد کنیم؛ به طوری که مردم شهر سامرا و بلد در عرصه‌های دینی به ویژه در ایام پیاده‌روی اربعین مشارکت مردم سامرا و بلد در استان صلاح‌الدین را افزایش دهیم.
از سال 94 تاکنون پیشرفت خوبی هم در زمینه جذب مشارکت‌های مردمی سامرا داشتید؟
در این راستا پیشرفت خوبی داشتیم، به طوری که سال ۹۵ از شیوخ منطقه شروع کردیم و در برنامه‌های پیاده‌روی اربعین و برپایی موکب‌های عزاداری آن‌ها پای کار آمدند، اما سال گذشته علاوه بر مشارکت شیوخ سامرا در برپایی موکب و پذیرایی از زائران اربعین، مردم را هم در این امر از طریق خرید امکانات و تجهیز موکب‌ها و همچنین پشتیبانی از مردم سامرا برای ایجاد موکب دخیل کردیم.
پس از این اقدامات، نهادهای حکومتی و دولتی شهر سامرا و استان صلاح‌الدین عراق را فعال کردیم، به طوری که علاوه بر استانداری صلاح‌الدین، فرمانداری بلد و سامرا، ادارات شهرداری، سازمان آب و برق، سازمان بهداشت و درمان را نیز پای کار آوردیم تا به نوعی نه تنها شیوخ و مردم، بلکه ادارات و نهادهای دولتی و حکومتی نیز برای برپایی موکب‌های اربعین حسینی مشارکت داشته باشند.
جذب مشارکت نهادهای دولتی و حکومتی عراق به ویژه در سامرا به چه شکلی انجام شد؟
ما پس از مذاکراتی که با شیوخ و پس از آن با مردم سامرا و بلد داشتیم، توانستیم نیروهای حکومتی را نیز وارد کار کنیم، چرا که آن‌ها با مشاهده تلاش‌های مردم و شیوخ استان صلاح‌الدین به ویژه شهرهای سامرا و بلد خودشان از این حرکت حماسی و اقدامات مثبت استقبال کردند، تا جایی که حتی استاندار آنجا به ما می‌گفت به ما بگویید ما باید چه کاری انجام دهیم تا خدمتی به زائران اربعین حسینی کرده باشیم.
علاوه بر این، ما سعی کردیم در استان صلاح‌الدین که داعش در آن مستقر شده بود، خدماتی ارائه دهیم تا داعشی‌ها را سرنگون سازیم. به همین دلیل در استان صلاح الدین که داعش در آن مستقر بود خدمات را منحصر به حرم نکردیم و از منطقه‌ای که از ۴۰ کیلومتری کاظمین و بغداد و حوزه استحفاظی صلاح الدین و مزار مالک اشتر است، خدمات ارائه کردیم و به این روش خدمات را نه تنها در حرم سامرا بلکه در اطراف هم ادامه دادیم، به طوری که می‌توان گفت در آن زمان ما خدمات به زائران حسینی در ایام اربعین را از ۷۰ کیلومتری سامرا شروع کردیم.
برنامه شما برای ایام پیاده‌روی اربعین سال جاری در سامرا چیست؟ چند موکب در سال‌های گذشته در مسیر سامرا مستقر بود؟
سال ۹۵ نهایت پنج موکب برای زائران اربعین حسینی در سامرا داشتیم اما پس از آن‌ها با مشارکت شیوخ، مردم و نهادهای حکومتی سامرا این تعداد افزایش یافت تا جایی که سال گذشته ۲۲ موکب ایرانی و ۱۰ موکب عراقی در این محل مستقر بود، البته برای امسال هم برنامه متفاوتی پیش بینی شده است که با همکاری استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، خراسان رضوی، هرمزگان، قم، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی و همچنین آستان قدس رضوی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بخشی از اوقاف استان‌های کشور تدابیری اندیشیده شده است.
موکب‌های مستقر در مسیر سامرا چگونه مدیریت می‌شد و چه وظایفی داشتند؟
وظایف آن‌ها متفاوت بود و هر کسی مأموریتی داشت. برخی موکب‌ها وظیفه دادن غذا و نوشیدنی به زائران داشتند و برخی دیگر مسئول اسکان آن‌ها بودند. سال گذشته به طور رسمی و با جمعیت عظیم زائران حسینی به سامرا، برای اولین بار راه شهر سامرا و درب حرم امامین عسکریین(ع) از سمت باب القبله از چهار راه سوق مریم یعنی بازار اصلی شهر سامرا که منطقه سنی‌نشین است، گشوده شد و نزدیک به 2 میلیون زائر به سامرا مشرف شدند.
این امر در حالی بود که در گذشته معمولا زائران از بخش گاراج به حرم می‌رفتند و تعداد زائران نیز بسیار محدود بود، اما با حمایت‌های مردم و مسؤولان، شور و حالی در سامرا به پا شد، حتی برخی مغازه‌ها خودشان محصولاتشان را به صورت صلواتی به زائران می‌دادند و به صورت خودجوش اقداماتی داشتند. برخی هم اجناس خود را به موکب‌های ایرانی با قیمت ارزان‌تر می‌دادند تا سهم و مشارکتی در خدمت‌رسانی به زائران حسینی داشته باشند.
حتی در برخی شب‌ها مردم شهر سامرا و بلد، زائران حسینی را در خانه‌های خود اسکان دادند که این اقدام ارزشمندی است و به امنیت پایدار کمک می‌کند. با این روند به دنبال این هستیم که در کنار مردم سامرا خدمات ارائه دهیم چرا که ما مستقل از مردم سامرا نمی‌خواهیم کاری انجام دهیم، بلکه قصد داریم تنها با مشارکت اهالی سامرا این روند را ادامه دهیم وکاری کنیم از مسیر بغداد تا سامرا این غربت دیده نشود و بتوان مانند سایر شهرهای زیارتی عراق، غربت را از روی حرم امامین عسکریین(ع) و شهر سامرا بزداییم تا هیچ زائری هنگام زیارت سامرا احساس غر زائران احساس غربت نکند. علاوه بر این، هدف اصلی ما این است که مردم منطقه را پای کار آورده و با ایجاد امنیت، منطقه سامرا و استان صلاح‌الدین را آرام سازیم.
برای اربعین امسال چند موکب تدارک دیده‌اید؟
بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، تعداد موکب‌های پیش‌بینی شده برای اربعین سال جاری را نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش داده‌یم. همچنین علاوه بر موکب‌های ایرانی و عراقی مستقر در سال گذشته، در چند بخش با پشتیبانی اهالی مختلف منطقه در مسیر و شهر سامرا موکب برپا می‌‌شود.
به نظر شما چند زائر امسال در ایام اربعین به سامرا مشرف می‌شوند؟
با توجه به اینکه سال گذشته حدود ۲ میلیون زائر به سامرا مشرف شدند، ما امسال آمادگی پذیرایی از ۳ میلیون زائر را خواهیم داشت.
چه توصیه‌ای به زائران سامرا دارید؟
توصیه میکنیم که زائران به دلیل محدودیت‌های سامرا، سریع پس از زیارت بازگردند چرا که در برخی مواقع شاهدیم زائران چندین روز بیتوته می‌کنند که این کار درستی نیست.
علاوه بر این از تمامی زائران می‌خواهیم تا از کسبه اهل سامرا خرید کنند. سال گذشته در مسیر زائران تمامی مغازه‌ها تعطیل بودند، اما ما تمامی شیوخ را صدا زدیم که مغازه‌ها را باز کرده و اجناس را به زائران بفروشند که این امر موجب خوشحالی آن‌ها شد، چون رزق و روزی آن‌ها افزایش یافت و خوشبختانه زائران هم خرید کردند و خرید از کسبه سامرا به منزله تیری بر وجود داعشی‌ها به حساب می‌آید.
ما تلاش میکنیم ۱۰ روز قبل و دو روز بعد اربعین خدمت‌رسانی به زائران اربعین را داشته باشیم اما بیش از این سامرا توان ندارد. البته در سال گذشته از دو هفته قبل موکب‌ها برپا و خدمات‌رسانی شروع شده بود، اما خدمات موکب‌ها در ایام اربعین امسال ۱۰ روز قبل از اربعین حسینی پذیرایی دارند.
البته باید متذکر شد که سامرا در طول سال به صورت شبانه‌روز آماده ارائه خدمت به زائران است، اما پذیرایی و استقرار موکب‌ها در ایام اربعین محدود است.
