محمد اسفندیاری، اسلام‌پژوه، تاریخ‌نگار، کتابشناس و سرپرست دانشنامه امامت (موسوعة الامامة فی نصوص اهل السنة) است. ازجمله آثار این نویسنده برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، می‌توان به «کتابشناسی تاریخی حسین بن علی»، «کتابشناسی توصیفی علی شریعتی»، «آسیب‌شناسی دینی»، «همه ما برادریم»، «عاشوراشناسی» و «پیک آفتاب» اشاره کرد.
 
وی همزمان به دهه نخست ماه محرم در جهت بهره‌گیری بیشتر از چشمه معارف اهل‌بیت (ع) و به‌ویژه بیان حقایقی درباره عاشورا در طول تاریخ، در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا، کتاب «تراژدی جهان اسلام» را برای مطالعه به علاقه‌مندان معرفی کرد.
 
اسفندیاری گفت: یکی از مهم‌ترین کتاب‌هایی که به‌تازگی از سوی نشر آرما منتشر شده و تاکنون نمونه‌ای مانند آن وجود نداشته، اثری به نام «تراژدی جهان اسلام» تالیف محسن حسام مظاهری است. این کتاب شامل دیدگاه‌های خاورشناسان درباره عزاداری در ایران از دوره صفویه تا عصر حاضر است.
 
سرپرست دانشنامه امامت، ادامه داد: از دوره صفویه که خاورشناسان به ایران می‌آیند، مشاهدات خود را از عزاداری نوشته‌اند که حسام مظاهری این نوشته را جمع‌آوری کرده است.
 
نویسنده کتاب «عاشوراشناسی»، بیان کرد: این کتاب سه جلدی در یک هزار و 750 صفحه، به عبارتی تاریخ اجتماعی ایران با رویکرد عاشورایی را نشان می‌دهد. هدف نویسنده در این کتاب، گردآوری و تدوین داده‌هایی تاریخی از روند پیدایش، تکوین، تطور و توسعه آیین‌های عزاداری شیعی بوده است.

وی با اشاره به اینکه اثر حاضر ثمره بیش از هفت سال تلاش حسام مظاهری است، گفت: ازآن‌جا که از دوره صفویه تا حداقل میانه قاجار، منابع اصلی و دست اول حیات اجتماعی جامعه ایران گزارش‌هایی‌ است که غیرایرانیان (عمدتاً ‌اروپاییان) براساس مشاهدات خوداز سفر و اقامت در ایران نوشته‌اند، مولف به سراغ این دسته از منابع رفته است.
 
این نویسنده و اسلام‌پژوه، با تاکید بر اهمیت این کتاب، تصریح کرد: برای تدوین کتاب «تراژدی جهان اسلام» حدود ۵۰۰ کتاب و مقاله فارسی، بیش از ۱۵۰ منبع به زبان‌های دیگر به قلم بیش از ۳۱۰ شرق‌شناس، ایران‌شناس و سفرنامه‌نویس از سوی مولف مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش نخست، گزارش‌ها و توصیفات سفرنامه‌نویسان خارجی از تجربه حضور در مراسم عزاداری و نیز اسناد تصویری مرتبط با این مراسم (اعم از عکس و نقاشی) گردآوری شده و در بخش دوم کتاب، آثار نظری و تحلیلی ۴۰ مستشرق و ایران‌شناس در موضوع آیین‌ها و مراسم عزاداری بررسی شده است.

آرمان هیأت