امیر معلم کلایی معروف به عباس از مداحان و پیرغلامان بنام استان مازندران در مرکز این استان و در شهرستان ساری است که با دارا بودن ۶۴ سال سن، مهمترین اصل در مداحی را سه اصل مهم تخصص، تعهد و اخلاص در عمل می داند.
معلم کلایی در مورد شروع فعالیت خود به عنوان مداح و کار مداحی گفت: از همان دوران طفولیت به واسطه اینکه مرحوم ابوی ( مرحوم محمود معلم کلایی) از مداحان بزرگ شهرستان بودند وارد این عرصه شدم و رسما از ۱۲ سالگی در هیات نوجوانان شروع به مداحی کردم.
او می گوید: زادگاهم کوچه شهید مهرداد علی بابایی ( باقرآباد) و همین کوچه شیخ طبرسی فعلی است و از همان کودکی در همین کوچه پس کوچه ها فعالیت مان را آغاز کردیم و مکانی در آن دوران داشتیم که به زبان محلی به آن «گت کله سر » می گفتیم و چون به ما بچه ها در هیات و مسجد بزرگترها اجازه ورود نمی دادند ما نوجوانان مستقل از بزرگسالان اقامه عزای حسینی می کردیم و برای خودمان آنجا در «گت کله سر » هیئتی تشکیل داده بودیم و مداحی می کردیم و بیشتر بانوان از این برنامه های ما استقبال می کردند.
این مداح می گوید: در آن دوران هر چه بود خلوص و اخلاق بود و این ویژگی در بین مردم مشهود بود و در همان دوران مداحی را نزد ابوی مرحومم و استاد نوبر و نوارهای بزرگان آغاز کردم و فرا گرفتم و مداحی را ادامه دادم و تاکنون هم غلام اهل بیت(ع) هستیم.
از معلم کلایی در مورد کلاس های آموزش مداحی پرسیدم و اینکه در تعلیم و تربیت مداحی چقدر تلاش کردند که افرادی همچون خود تربیت کنند و اصولا اثری از خود به یادگار گذاشته اند؛ که اظهار داشت: در همان حسینیه باقرآباد کلاس های آموزش مداحی را قریب به ۳۰ سال ادامه دادم و مداحان مختلفی در این کلاس ها تربیت شدند که به جرات می توان گفت بیش از ۹۰ درصد مداحان ساری از این کلاس ها با واسطه یا بدون واسطه برخوردار شده اند و گاهی هم خودشان اکنون کلاس دارند.
وی می گوید: این کلاس های مداحی ابتدا ۸ سال در منزل بنده بود که به دلیل مشکلاتی که بچه ها با آن روبرو بودند؛ به مکان حسینیه منتقل شد و در تربیت مداحان و ماندگاری عشق امام حسین و اهل بیت(ع) اهتمام شد تا همانطور که در احادیث داریم که «هرگاه خداوند خیر بنده ای را اراده کند؛ محبت حسین(ع) را در قلبش می نشاند» تلاش کردیم تا این محبت به امام حسین(ع) در قلب مان و قلب ها ماندگار شود.
معلم کلایی این مداح بنام ساروی که خود دانش آموخته مکتب اهل بیت(ع) و بازنشسته فرهنگی است؛ معتقد است که هنر فرهنگی بودن را هم ما از اباعبدالله الحسین(ع) آموختیم و هنر مداحی هنر مقدسی که خداوند به ما ارزانی کرده است و باید قدردان این نعمت باشیم.

مطالبه دستمزد توسط مداحان را قبیح می دانم
وی در مورد دستمزد و قراردادهای عجیب برخی مداحان گفت: همیشه در کلاس ها و به نوجوانان و جوانان گفتم که هیچ گاه با مردم در قبال مداحی، پاکتی معامله نکنید؛ نه اینکه صله و هدیه را رد کنید نه؛ چون حتی حضرت رسول هم صله و انعام می‎دادند؛ اما خود مداح نباید مطالبه کند و جایز نیست و آن را قبیح می دانم.
معلم کلایی افزود: البته اکنون دسیسه های دشمن فراوان است و پراکندگی جمعیت را مد نظر دارد و لذا باید به جوانان بها داد اما شرط اول در این رابطه اخلاص و کار برای رضای خداوند قربة الی الله باشد و جوانان و مداحان تازه کار به دور از سیاسی کاری، قیام امام حسین(ع) را که البته آن هم کاری سیاسی برای احیای دین و زنده نگه داشتن نام اسلام بود؛ را برای مردم تبیین کنند.
وی بیان داشت: دوام و بقای انقلاب ما به واسطه خون امام حسین(ع) است و همچنان که گفته شد کار این امام و حرکتش هم سیاسی بود؛ منتها مداح نباید سیاست زده شود و بداند سیاسی بودن با سیاست زدگی متفاوت است و اگر امر به معروف و نهی از منکر که مهمترین هدف قیام امام حسین(ع) را به زبان هنر به مردم برساند؛ ایفای نقش مهمی را انجام داده است.
این مداح ساروی با اشاره به آسیب های موجود در مداحی و مداحان گفت: متاسفانه امروزه آسیب های مداحی بسیار فراوان است و بعنوان نمونه می شنویم که برخی می گویند می خواهیم با مداحی حسین بازی کنیم و یا اینکه می خواهیم حال کنیم و این خوب نیست و درست نیست که از امام حسین(ع) با چنین الفاظی صحبت کنیم.
معلم کلایی گفت: می گویند به جوانان کاری نداشته باشید و گیر ندهید؛ ما هم گیر نمی دهیم اما محبت و مودت حسین(ع) با عشقی که جوانان می گویند؛ متفاوت است و باید اخلاص و اخلاق مداری در این بخش به آنان گوشزد شود و این وظیفه ما مداحان است.
وی افزود: این کاری که برخی جوانان در مداحی ها انجام می دهند؛ نوعی غفلت است و حرارت عشق و محبت امام حسین(ع) با غفلت منافات دارد و محبت این امام، غفلت در انسان ایجاد نمی کند بلکه غفلت می زداید و لذا باید نسبت به ائمه در مداحی ها شناخت داشت و با بصیرت وارد شد.

برای گرفتن اشک از مردم از الفاظ موهن و غلوآمیز استفاده نکنیم
معلم کلایی گفت: باید در مداحی حرمت ها را نگه داشت، دروغ نگفت، تک روی نکرد و برای گرفتن اشک از مردم از الفاظ موهن و غلوآمیز استفاده نکنیم و یک مداح در ابتدا باید خدمت عالم کرده و زانوی شاگردی در محضر استاد بزند تا در مکتب استاد ورزیده و کارآزموده و متخلق به اخلاق شود.
وی همچنین با اشاره به خاطره ای از مادر مرحومشان اظهار کرد: در جوانی مادرم که بانوی ۲۷ ساله بودند مریض شده و در بستر بیماری افتادند و یارا و توان حرکت نداشتند و چون خانه های قدیمی طوری بود که چند خانواده در یک حیاط زندگی می کردند ماهم در چنین حیاطی و در یک اتاق زندگی می کردیم و برای اینکه مادر بیمار بودند از همسایه که دو اتاق در اختیار داشت خواستیم تا یک اتاق را به مادر برای استراحت بدهند و ایشان در اتاق خود مشغول استراحت باشند.
این مداح گفت: مادر بواسطه بیماری معمولا در منزل بودند و توان حرکت نداشتند و در شبی از شب ها که من به رسم همیشه به حسینیه محل می رفتم شبی با بچه های محل بحث مان شد و به حسینیه نرفتم و تا ۱۱ یا ۱۲ شب بیرون بودم و سپس به خانه رفتم؛ همین که نزد مادرم رفتم ازمن پرسیدند کجا بودی؟ گفتم حسینیه؛ گفت تو حسینیه نبودی کجا بودی؟ دوباره گفتم حسینیه و ایشان تکرار کردند و وقتی دیدند که من چیزی نمی گویم گفتند که وقتی تو نبودی کسی آمد درب خانه را زد و صدایت کرد و چون کسی نبود من خودم را به درب اتاق رساندم و گفتم بله که از آن سو گفتند به عباس بگویید بیاید حسینیه؛ پس تو حسینیه نبودی.
معلم کلایی ادامه داد: سخن مادرم که تمام شد گفتم بله مادر من نرفتم حسینیه با بچه ها حرفمان شد و مادرم به من گفت: دیگر با امام حسین(ع) اینچنین مادی معامله نکن و اینکه با کسی حرفت شد که نباید با امام قهر کنی و همان نصیحت همچنان در دستور کارم است.
این مداح در پایان سخنان خود با تاکید بر اتحاد و اتفاق در جامعه گفت: حفظ وحدت و پیروی از ولایت، عامل رستگاری ما است و لذا باید راه و روش امام حسین(ع) را شناخت و راه این امام را ادامه داد و زیر لوای این امام بود و مسوولان هم صداقت را سرلوحه کار خود قرار دهند و درد مردم را بفهمند و صادق باشند.
معلم کلایی با قطعه شعری به این مصاحبه و گفتگو پایان داد: مرا اشک عزایت آبرو داد / دلم را از سیاهی شست وشو داد/ حسین جان، از آن روزی که گشتم خادم تو /خدایم اینچنینم آبرو داد.
 

آرمان هیأت