کتاب‌های سرو»
تلاشی در راستای مطالعات اجتماعی و فرهنگی تشیع زیسته

مطالعات اجتماعی تشیع، گرچه امروزه و به‌خصوص پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به شاخه‌ای مهم و قابل اعتنا در آکادمیای غربی تبدیل شده است، اما هنوز در جامعه‌ی دانشگاهی ایران مقوله‌ی مهجور و حتی مطرودی است. به نظر می‌رسد مجموعه‌ای از سوءتفاهم‌های تاریخی و بدفهمی‌های نظری در جامعه‌ی ما به توافقی نانوشته میان دین‌داران و جامعه‌شناسان انجامیده است که کاری به کار هم نداشته باشند. حساسیت بالای مقوله‌ی دین و باورهای دینی، هم از جانب بدنه‌ی دین‌داران و هم از جانب متولیان سنتی و مدرن دین (نهاد روحانیت و نهاد دولت)، دین‌داری را به منطقه‌ی ممنوعه‌ای بدل ساخته که ورود پژوهشگرانه و نقادانه به آن مستلزم تحمل هزینه‌های بسیار است. گرچه بوده‌اند و هستند پژوهشگرانی که براساس دغدغه‌ی شخصی به‌طور منفرد و پراکنده در این حوزه ورود کرده‌اند و البته هزینه‌های آن را هم متحمل شده‌اند.      
مجموعه آثار مطالعاتی موجود به زبان فارسی پیرامون تشیع، تاکنون غالباً در حوزه‌ی پژوهش‌های کلامی، تاریخی و ادبی بوده است و شاخه‌ی مطالعات اجتماعی، با‌وجود اهمیت و ضرورت بالایی که دارد، کماکان نحیف و کم‌شمار است.    

«کتاب‌های سرو» تلاشی است برای تغییر این وضعیت و گامی در راستای غنابخشی به ادبیات نظری و پژوهش‌های اجتماعی ـ فرهنگی تشیع و شیعیان. در این مجموعه که دبیری آن برعهده‌ی من است، بنا داریم به تشیع (به‌مثابه‌ی دین زیسته) و مقولات و مسایل انضمامی مرتبط با تشیع و شیعیان در دنیای امروز بپردازیم. به‌تبعِ تنوع این مقولات و مسایل، طیف موضوعی کتاب‌ها نیز گسترده است؛ از مطالعات مناسک و آیین‌های شیعی (عزاداری‌ها، اعیاد، زیارت، نذر، اعتکاف و...) تا مطالعات سازمان شیعی (حوزه و روحانیت) و زیست روزمره‌ی شیعیان و دیگر مقولات منتسب به تشیع. وجه اشتراک این کتاب‌ها (که هم آثار تألیفی و هم ترجمه‌ای را شامل می‌شوند) پرداختن به مسایل انضمامی تشیع در دنیای امروز از منظر مجموعه دانش‌های اجتماعی (جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، ارتباطات و رسانه و مطالعات فرهنگی) است.
عناوین شماری از این کتاب‌ها که در مراحل مختلف انتشار قرار دارند، به شرح زیر است:

•  تراژدی جهان اسلام:‌ عزاداری شیعیان ایران به روایت سفرنامه‌نویسان، مستشرقان و ایران‌شناسان  
•  تصوف ایرانی و عزاداری عاشورا: نقش صوفیه، اهل فتوت و قلندریه در پایه‌گذاری آیین‌های محرم در ایران
•  مطالعات شیعه‌شناسی در ایتالیا
•  آیین‌های تلویزیونی و بازنمایی حزن و فرح مذهبی
•  دوراهی روحانیت: جستارهایی دربارۀ مرجعیت شیعه در ایران معاصر
•  دولت ـ ملت‌سازی شیعیان عراق
•  زیست شیعی
•  پیاده‌روی اربعین: تأملات جامعه‌شناختی
•  عاطفه‌گرایی و عقل‌گرایی در مراسم مذهبی
•  پُل تا جزیره: تأملاتی جامعه‌شناختی در موقعیت پساانقلابی روحانیت

«کتاب‌های سرو» توسط نشر آرما منتشر خواهند شد.

آرمان هیأت