همزمان با سومین روز از سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، آئین رونمایی از جدیدترین اثر محمدحسین رجبی دوانی با عنوان «کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی»، برگزار شد.
 
رجبی دوانی درباره این کتاب، بیان کرد: «کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی»، با توجه به موقعیتی که شهر کوفه و مردم این شهر در حوادث تاثیرگذار و تعیین‌کننده صدر اسلام داشتند، نگاشته شده است.
 
وی افزود: فلسفه بنای کوفه، محل استقرار بخشی از سپاه مسلمانان برای برخی از فتوحات در قلمرو ایرانِ ساسانی بود، اما به سرعت تبدیل به شهری شد که از نظر سیاسی و نظامی و فرهنگی و فکری و علمی تاثیرگذار در عالم اسلام شد. لذا در حوادث مهم صدر اسلام، نمی‌توانیم مساله‌ای را بررسی کنیم و نقشی از کوفه در آن ندید. با توجه به اینکه یکی از مراکز مهم شیعیان شهر کوفه بود، اهل‌بیت (ع) هم نظر و عنایت خاصی به شهر کوفه داشتند.
 
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام، با اشاره به مباحث مطرح شده در کتاب ادامه داد: در این کتاب تلاش کردم، نقاط قوت و ضعف مردم کوفه را در آن عصر بررسی کنیم. نقاط قوت بود که اهل‌بیت (ع)، ارادت و نظر به این شهر داشتند، ولی متاسفانه نقاط منفی و عملکرد منفی آنها بر جنبه‌های مثبت غلبه پیدا کرد و نتیجه آن شد که در مجموع کوفه از خود سابقه خوبی در حوادث تعیین‌کننده صدر اسلام نگذارد. مثلا کوفه، پایگاه و محل استقرار حکومت حضرت امیرالمومنین علی (ع) بود، چون خوب عمل نکرد، حکومت امیرالمومنین (ع) نتوانست در آنجا قوام لازم را پیدا کند.

رجبی دوانی گفت: امام حسن (ع) در کوفه بود، ولی به علت عملکرد ناصواب مردم کوفه، حضرت مجبور به استعفا از خلافت شد که حاکمیت اسلام دست معاویه افتاد. یا کوفه حرکت زیبایی را کلید می‌زند و آن دعوت از امام حسین (ع) برای براندازی حکومت بنی‌امیه بود، ولی جز عده معدود و انگشت‌شماری از ده‌ها هزار نفری که امام حسین (ع) را دعوت و با مسلم بن عقیل بیعت کرده بودند، کسی به عهد خود عمل نکرد و این فرصت طلایی از دست رفت. اگر کوفیان به عهد خود عمل کرده بودند، می‌توانستند به یاری امام حسین (ع)، حکومت بنی‌امیه را براندازند و حکومت اهل‌بیت (ع) مستقر شود.

وی افزود: این موارد در کتاب بررسی شده که می‌تواند برای مردم ما در عصر حاضر، بسیار عبرت‌آموز باشد. یعنی بدانند اگر مثل اکثریت کوفیان عمل کنند، دنیا و آخرتشان تباه خواهد شد، اما اگر مثل معدود افرادی که عملکرد بسیار ارزشمند و درستی از خود درباره ولایت از خود نشان دادند، عمل کنند، قطعا در دنیا و آخرت سرافراز خواهند بود.
 
استاد تاریخ اسلام دانشگاه جامع امام حسین (ع)، در پایان با اشاره به روند تالیف کتاب «کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی»،  اظهار کرد: این کتاب را در سال‌های دهه 70 نوشته بودم و شاید یک سالی روی آن کار کردم، ولی وقتی به مرحله چاپ رسید، احساس کردم که نیاز به تکمیل شدن دارد و این کتابی که امروز رونمایی شد، چاپ دوم با تجدیدنظر و اضافات است که حدود 6 ماه روی آن کار کردم تا اضافات و موارد تکمیلی در آن لحاظ و عرضه شود.

آرمان هیأت