آیین 120ساله‌ای برای عاشقان سیدالشهداء(ع)

بوی محرم از مسلمیه می‌آید

علی جواهری

روزنامه صبح نو , 18 تير 1401 ساعت 12:50

صدای یاحسین(ع) می آید از آن‌سوی شهر. سوز صدای روضه چهارپایه خوان در سقف‌های گنبدی و آجرچین بازار حرم پیچیده، اما به رسم هیات‌هایی که شب‌های مسلمیه در گذر حضرتی و چهارسوق بازار حرم چهارپایه‌شان را علم می‌کنند، نه از چهارپایه خبری است و نه ازپیرغلامی که بر فراز جمعیت دست‌هایش را به نشانه احترام به سینه زده و روضه‌خوانی می‌کند. کمی که دقیق می‌شویم روضه‌خوان را می‌بینیم که به رسم 120ساله شب‌های مسلمیه روضه‌خوانی می‌کند.


به قول میرزا اسماعیل دولابی، «باید خودت را خرج امام‌حسین (ع) کنی و امام‌حسین(ع) را خرج خودت نکنی.» حاج مرزوق واله و شیدای امام حسین(ع) بود و حتم دارم که شب‌های مسلمیه روحش اینجاست. این‌ها را یکی از پیرغلامان اهل‌بیت به نام «علی‌اکبر قوام» می‌گوید و از سال‌هایی می‌گوید که حرم حضرت عبدالعظیم میزبان مراسم مسلمیه شد؛ «در سال 1270 هیات اصناف بازار تهران از حاج مرزوق (که از طلاب اهل کربلا بود) دعوت کردند تا به ایران بیاید، حاج مرزوق حائری بعد از درخواست‌های مکرر و اصرار آن‌ها به ایران آمد و سبک جدیدی را در روضه‌خوانی و مداحی راه انداخت. تاثیر نوحه‌ها ، مرثیه‌ها و روضه‌های او در تهران و در میان مردم ارادتمند به سیدالشهداء به قدری بود که او را پدر نوحه‌خوانی معاصر می‌نامند؛ و بسیاری از آداب و سبک‌های عزاداری و نوحه‌خوانی در هیئات تهران منسوب به ایشان است. اما اوج اثرگذاری حاج مرزوق در برپایی و بنیان‌گذاری شب‌های مسلمیه در حرم حضرت عبدالعظیم و سنت چهارپایه‌خوانی است. آیین سنتی ایام مسلمیه قبل در ایام شهادت مسلم‌بن‌عقیل در آستان مقدس حضرت عبدالعظیم الحسنی برگزار می‌شود. مراسم مسلمیه هر سال، از شب شهادت حضرت امام محمدباقر(ع) تا روز شهادت مسلم‌بن‌عقیل در حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی به مدت سه شب بعد از نماز مغرب و عشاء برگزار می‌شود.
به مناسبت فرارسیدن ایام مسلمیه، هیات‌های مذهبی شهر تهران به اقامه عزا در رثای حضرت مسلم‌بن‌عقیل می‌پردازند. امسال نیز آستان حضرت عبدالعظیم (ع) به همین مناسب پذیرای عاشقان اهل‌بیت عصمت و طهارت است. مجاوران، زائران و دستجات مذهبی از سراسر کشور با شرکت در این مراسم که به مراسم مسلمیه معروف است، در کربلای ایران به اولین شهید قیام امام‌حسین(ع) ابراز عشق و علاقه کرده و در رثای شهیدان کربلا به عزاداری می‌پردازند. دسته‌های سینه‌زن همچنین در صحن‌های حرم مطهر تجمع کرده و مراسم باشکوهی به یاد نخستین شهید واقعه کربلای حسینی برپا می‌کنند.
غلامرضا سازگار، مداح اهل‌بیت(ع) درباره این مراسم گفت: آیین سنتی-مذهبی مسلمیه که 120سال قدمت دارد در ابتدا با دو هیات و فقط در شب شهادت حضرت مسلم(ع) برگزار می‌شد اما اکنون این مراسم به‌مدت سه شب و با خیل انبوه هیئات مذهبی در آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع) برگزار می‌شود. این مراسم در ابتدا با یکی، دو هیات برگزار می‌شد ولی به‌مرور عشق و علاقه مردم نسبت‌به حضرت مسلم(ع) شدت پیدا کرد و این آیین رونق گرفت.
سازگار با بیان اینکه بیش از 45سال در مراسم مسلمیه شرکت کرده است، افزود: اکنون در این مراسم مجری هستم و در سال‌های ابتدایی مستمع بودم که با جامعه مداح می‌آمدیم که در آن زمان فقط دو هیات برای عزاداری می‌آمد.
شاعر اهل‌بیت(ع) با اشاره به خاطره‌های مراسم مسلمیه در سال‌های گذشته، بیان کرد: در شب‌های بلند زمستانی هوا به‌قدری سرد بود که در یک‌شب من می‌خواستم آب‌جوش بخورم که پس از چند دقیقه دیدم آب‌جوش یخ‌بسته است اما با وجود سرمای شدید، مردم از بعد از نماز مغرب و عشا تا 3بامداد در صحن حرم می‌ایستادند و عزاداری می‌کردند. مردم عاشق اهل‌بیت(ع) هستند و این عشق است که مردم را سرپا نگه می‌دارد. مردم در هیچ صفی معطل نمی‌شوند اما برای ورود به حرم از میدان شهرری تا حرم مطهر مملو از جمعیت است تا به‌نوبت وارد صحن شوند.
بنیان‌گذار آیین سنتی مسلمیه
سادات استان فارس بودند
وی تاکید کرد: بنیان‌گذار آیین سنتی مسلمیه سادات استان فارس بودند که در ابتدا فقط شب شهادت حضرت مسلم(ع) بود، بعد دو شب شد و اکنون این مراسم به‌مدت سه شب از شب شهادت حضرت امام محمدباقر(ع) تا شب شهادت حضرت مسلم‌بن‌عقیل(ع) از نماز مغرب و عشاء در آستان مقدس حضرت عبدالعظیم‌الحسنی (ع) برپا می‌شود.
 مداح اهل‌بیت(ع) با اشاره به حدیثی از امام هادی(ع) که ثواب زیارت عبدالعظیم(ع) را برابر با زیارت سیدالشهدا بیان کرده‌اند، افزود: عمرسعد به طمع حکومت ری امام‌حسین(ع) را به شهادت رساند و ری از این بابت شرمنده بود؛ لذا از زمانی که حضرت عبدالعظیم(ع) به ری آمد، شرمندگی از ری گرفته و سرافرازی داده شد؛ سیدالشهدا(ع) را به‌خاطر ری کشتند ولی شهرری، کربلا شد و به کربلای ایران شهرت یافت.
پس از ایام مسلمیه، مردم
نسبت‌به عید غدیر توجه کنند
سازگار در ادامه با اشاره به اهمیت غدیر بیان کرد: بعد از جریان مسلمیه، مردم نسبت‌به غدیر که افضل اعمال امت است توجه کنند و کاش تعطیلی عید غدیر نیز مانند تعطیلی عید فطر دو روز می‌شد؛ پیامبر(ص) فرمودند افضل اعیاد امت من غدیر است و اگر غدیر نبود، نام بعثت هم از بین رفته بود.
وی اضافه کرد: خداوند در اهمیت غدیر به پیامبر(ص) وحی می‌فرستد که اگر علی(ع) را معرفی نکنی رسالتت را انجام ندادی؛ لذا مردم آداب این روز را به‌جا بیاورند، چند سالی هم هست که مردم در روز غدیر مانند اربعین از میدان امام حسین(ع) تا حرم عبدالعظیم(ع) راهپیمایی می‌کنند.
این مداح اهل‌بیت(ع)، با توجه به نزدیکی به ماه محرم، به مداحان توصیه کرد: اهل‌بیت(ع) را خوار و خفیف نشان ندهید، روضه‌هایی بخوانید که حقیقت داشته باشد، چیزی بخوانید که اهل‌بیت(ع) تحقیر نشوند، روضه‌ای بخوانید که امام‌حسین(ع) شما را تحسین کند و مردم بیشتر به اهل‌بیت(ع) عشق پیدا کنند.
سازگار در پایان خاطرنشان کرد: امروز مثل قدیم نیست که حتی در صحن مسلم‌بن‌عقیل هم روضه می‌خواندیم کسی متوجه نمی‌شد، امروز در زیرزمین هم روضه‌ای بخوانیم همه‌جا پخش می‌شود. حتی اگر برای 20نفر روضه بخوانید همه دنیا صدای شما را می‌شنوند؛ لذا روضه‌هایی که سندیت ندارد نخوانید. کسی که روضه دروغ می‌خواند تا از مردم گریه بگیرد مثل شمع است می‌سوزد و به مردم نفع می‌دهد ولی خودش هیچ نفعی نمی‌برد. همه مداحان به‌ویژه مداحان جوان طبق شنیده‌ها روضه نخوانند و از حقیقت روضه اطلاع پیدا کنند.


کد مطلب: 35718

آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/news/35718/بوی-محرم-مسلمیه-می-آید

آرمان هیأت
  https://www.armaneheyat.ir