«فردو»، روستایی در ۴۷ کیلومتری جنوب شهر قم  است که نامش را از کلمه فردوس به معنای بهشت وام گرفته است. روستای خوش آب و هوا و مرتفع «فردو» که دارای اقلیمی معتدل و کوهستانی است، قدمت و پیشینه تاریخی طولانی دارد.
بنای امامزاده بسوره (باوره) در حوالی روستا و هم‌چنین امامزاده‌ای در داخل روستا، قدمت این روستای کوهستانی را نشان می‌دهند. قدمت این زیارتگاه‌ها به دوره صفوی می‌رسد.
مردم روستای فردو، در اعیاد بزرگ مذهبی و ملی به جشن و سرور و در ایام سوگواری به عزاداری می‌پردازند، اما آیین عزاداری ماه محرم در فردو با شور و شکوه خاصی برگزار می‌شود، به نحوی که افراد از سایر مناطق و شهرها برای شرکت در این مراسم در روستای فردو حاضر می‌شوند.
آیین عزاداری سیدالشهدا(ع) از شب اول محرم در این روستا آغاز و تا آخر ماه صفر ادامه دارد و با وجود اینکه روستا دارای چند مسجد بزرگ است، اما اجتماع عزاداری ماه محرم همه اهالی و عزاداران، در حسینیه سیدالشهدای فردو که قدمتی بالغ بر یک قرن و نیم دارد، انجام می‌شود و همگی با اتحاد یک مراسم برگزار می‌کنند.
روستای فردو از اولین روستاهایی بود که اهالی آن در‌‌ همان سال‌های ابتدای انقلاب که امام راحل دستور ایجاد پایگاه‌های بسیج دادند، نسبت به راه‌اندازی پایگاه بسیج در مجاورت حسینیه سیدالشهدا(ع) مبادرت کرده و اعزام رزمندگان به مناطق مختلف عملیاتی نیز از همین پایگاه و به فرماندهی سردار شهید جعفر حیدریان صورت می‌گرفت. این روستای کوچک در دوران دفاع مقدس، ۱۲۵ شهید تقدیم انقلاب و کشور کرده که در این زمینه رکورددار است.
هیئت سیدالشهدای فردو متشکل از هیئت فاطمیون، هیئت قمر بنی هاشم(ع)، هیئت قاسم بن حسن(ع) و هیئت تعزیه‌داران است که همه این هیئات در مراسم محرم، از قدیم‌الایام زیر یک پرچم و در یک مکان یعنی حسینیه سیدالشهدا(ع) جمع شده، یک هیئت را تشکیل داده و به عزاداری می‌پردازند.
مراسم در داخل حسینیه با دعوت از مداحان بومی و یا مدعو و سخنرانانی که از اهالی خود روستا هستند، همراه با زنجیرزنی و سینه‌زنی و بیان ذکرهای حماسی مربوط به اقامه نماز و امر به معروف و نهی از منکر برگزار می‌شود.
ساختمان قدیم حسینیه در حدود ۵۰ سال پیش در شکل و شمایل منازل قدیم و کوچک بوده که تخریب و بازسازی شده و در سال ۱۳۸۲ نیز به اقتضای افزایش جمعیت روستا و حضور افراد از جای جای کشور در مراسم عزاداری امام حسین(ع)، در حدود ۲۰۰ مترمربع به این فضا اضافه شد.
مراسم عزاداری ماه محرم و صفر فردو به سه بخش تقسیم می‌شود که شامل سه دهه اول محرم، از دهه سوم تا روز اربعین و دهه آخر از اربعین تا شهادت امام رضا(ع) است.
در عزاداری دهه اول تا سوم ماه محرم هرشب محفل روضه، سینه‌زنی و پذیرایی از عزاداران امام حسین(ع) برپا است. در فاصله دهه سوم تا روز اربعین این مراسم در شب‌های جمعه همراه با سخنرانی و مداحی برگزار می‌شود. پایان بخش این آیین باشکوه هم از اربعین شهادت اباعبدالله الحسین(ع) تا شهادت امام رضا(ع) به صورت هرشب ادامه دارد.
 یکی از آیین‌های سنتی مردم فردو مربوط به شب هفتم ماه محرم است که دسته عزاداری با همراه داشتن علم به گلزار شهدا رفته و به سینه‌زنی می‌پردازند.
مراسم زنجیرزنی فردو هم که قریب به صد سال قدمت دارد، هم‌چنان به عنوان یکی از آیین‌های اصلی عزاداری سرور و سالار شهیدان اجرا می‌شود.
اوج شکوه این آیین عزاداری مربوط به شب و روز تاسوعا و عاشورا و شام غریبان است که به مدت سه شبانه روز به صورت بسیار پرشور همراه با دسته زنجیرزنی برگزار می‌شود. امسال نیز در حدود ۱۰ هزار نفر از اهالی و عزاداران از شهرهای دور و نزدیک در این مراسم حضور داشتند.
عزاداری در شب تاسوعا هم به این صورت است که هیئت زنجیرزنی در کوچه‌های روستا حرکت و روستا را دور می‌زند. در کنار مراسم زنجیرزنی و سینه‌زنی، از شب ششم محرم خیمه‌ها توسط فردی که نذر دارد، برپا شده و مراسم خیمه سوزان در ظهر عاشورا با حرکت هیئت از حسینیه به سمت خیمه‌ها انجام می‌شود.
مراسم شام غریبان در روستای فردو نیز شامل دو قسمت است که بخش اول بعدازظهر عاشورا برگزار می‌شود و عزاداران به ۴ امامزاده ییلاق فردو(باوره) می‌روند؛ آرامگاه امامزاده فردو، بقعه‌ای ساده و کوتاه است که در بالای تپه‌ای کوچک و میان گورستان روستا قرار دارد. امامزاده فردو، مورد احترام مردم روستای فردو و روستاهای پیرامونی است. این بنا شامل دو بقعه است که در هر بقعه، دو امامزاده به نام‌های شاهزاده محمد و حسین، حلیمه خاتون و زینب خاتون از نوادگان امام کاظم (ع) مدفون شده‌اند.
مراسم اصلی شام غریبان هم در میدان امام حسین(ع) فردو با حضور گسترده عزاداران خانم و آقا برگزار می‌شود و سپس عزاداران به صورت دسته جمعی به حسینیه سیدالشهدا(ع) مراجعه و پایان مراسم دهه اول رقم می‌خورد.
در شب اربعین امام حسین(ع) نیز مراسم باشکوهی برپا می‌شود و هیئت فردو از گلزار شهدای علی بن جعفر(ع) به صورت سینه‌زن و زنجیرزن و دسته عزاداری بانوان به سمت حرم مطهر حضرت معصومه(س) حرکت و به محضر بانوی کرامت عرض تسلیت می‌کنند.
       
 

آرمان هیأت