آرمان هیأت - رونمایی از نخستین کتاب «فرهنگ اعلام تاريخ اسلام» به زبان فارسي

رونمایی از نخستین کتاب «فرهنگ اعلام تاريخ اسلام» به زبان فارسي

جشن رونمايي كتاب «فرهنگ اعلام تاريخ اسلام» نوشته «سيدغلامرضا تهامي» كه اولين كتاب مرجع در اين زمينه به زبان فارسي به شمار مي‌آيد، با حضور آيت‌الله امامي كاشاني برگزار شد.

به گزارش خیمه، در ابتداي اين نشست كه عصر ديروز در موزه هنرهاي ديني امام علي(ع) برگزار شد، فريدالدين حداد عادل، دبير جشن رونمايي كتاب سازمان فرهنگي -هنري شهرداري تهران، به قرائت بيانيه هيأت داوران اين جشن‌ها پرداخت.

در بخشي از اين بيانيه آمده است: «فرهنگ اسلامي به منزله‌ يكي از تمدن‌هاي كهن و تاثيرگذار بشري در دوران كنوني در روندي پرفراز و نشيب در صدد بهره‌گيري از عناصر ارزشمند فرهنگ‌هاي ديگر و بسط عناصر به ويژه معنوي و روحاني خود است. يكي از طرقي كه طي آن فرهنگ اسلامي مي‌تواند به نحو سريع‌تر و درخشان‌تري ديگر فرهنگ‌هاي امروزي را تحت تاثير قرار دهد، تلاش مسلمانان، به ويژه روشنفكران مسلمان، در بازشناسي مفاهيم و شخصيت‌هاي برجسته‌ مسلمان است. بازشناسي اصيل‌ترين وجوه فرهنگ اسلامي و شخصيت‌هايي كه اين وجوه را پرورش داده‌اند، مي‌تواند غبار از تاريخ اسلام برگيرد و احيانا برخي سوء تفاهم‌ها را در اين زمينه برطرف سازد. به اين ترتيب راه براي ارائه‌ فرهنگ اسلامي هموارتر خواهد شد. بنابراين عطف توجه مورخان مسلمان به اين نكته مي‌تواند موجب خدمتي شايان به تمدن اسلامي گردد.»

سپس محمدحسن رجبي، پژوهشگر، گفت: تدوين اين كتاب تدام سنت تأليف است كه در تاريخ اسلام وجود داشته است. در دهه‌هاي اخير و با وجود تحولات عظيم تكنولوژي هنوز آثار مهم و ارزنده‌اي كه با شيوه گذشته پديد آمده نقش‌آفرين است.

وي با بيان اين‌كه اين كتاب شرح حال بزرگان اسلام از ابتداي اسلام تاكنون است، اظهار داشت: اين بزرگان شامل علما، فقها، هنرمندان، متكلمان، فيلسوفان، اديبان، پادشاهان و ... كه از منابع عربي و فارسي به دست آمده است. تعداد مداخل اين كتاب 29 هزار است.

رجبي ادامه داد: يكي از مهم‌ترين و مشكل‌ترين كار نوشتن اين كتاب، انتخاب معروف‌ترين نام اشخاص است. اين امر علاوه بر جست‌وجو در منابع گوناگون، نيازمند اشراف به دانش‌هايي چون تاريخ و جغرافيا است.

اين پژوهشگر افزود: اين اثر علاوه بر آن كه خود يك فرهنگ زندگي‌نامه اسلام است، منبعي براي مؤسسات اسلام‌شناسي خواهد بود تا مراجعه به آن اطلاعات در دسترسي پيدا كنند. از اين رو پيشنهاد مي‌شود كه مسئولان امر هر چه زودتر اقدام به ترجمه اين كتاب كنند.
وي در پايان گفت: اين اثر محاسن فراوان ديگري دارد كه آن را به فرصتي ديگر مي‌سپارم. طبعا هر اثر سترگ كه از حيث زماني 1400 سال و از نظر جغرافيايي همه سرزمين‌هاي اسلامي را در بر مي‌گيرد، خالي از كاستن و لغزش نيست. من با شناختي كه از تهامي دارم نيك مي‌دانم كه خود بيش از هر شخص به اين اشكالات اشراف دارد. يكي از كمبودهاي اين اثر اطلاعات اندك از شرح حال مشاهير حوزه آسياي ميانه است و مداخل اين كتاب عمدتا درباهر كشورهاي عربي و ترك است. گرچه متن كتاب به ترتيب الفبايي است اما بايد در پايان كتاب فهرست اعلام در زمينه كتاب‌ها و محل‌هاي جغرافيايي كه در ذيل هر شخص آمده است.

سپس مراسم رونمايي از كتاب «فرهنگ اعلام تاريخ اسلام» اجرا و لوح تقديري به تهامي اهدا شد.

در پايان مراسم تهامي پشت تريبون قرار گرفت و گفت: من بعد از اخذ ديپلم مدت 4 تا 5 سال در حوزه علميه بيرجند به تحصيل علوم قديمه مشغول شدم. مرحوم پدرم، معلم اصلي من بودند. مرحوم دكتر آيتي نيز معلم اختصاصي من بود و مهم‌تر از همه شايد يك عمر شاگرد مستقيم و بلاواسطه استاد علامه فرزان بودم.

وي افزود: انگيزه اصلي من از دوراني بود كه به ويراستاري كتاب‌ها اشتغال داشتم. در آن دوران ما براي اسامي نياز داشتيم به منابع عربي و لاتين مراجعه كنيم. شايد 10 سال پيش از انعقاد اولين قرارداد مشغول به كار اين شدم و افراد خانواده من بيش از همه از خدماتي كه من بايد مي‌دادم محروم شدند.

تهامي گفت: من تك و تنها و همراه با مشكلات مالي به نوشتن اين اثر پرداختم، و روزي كه اين كتاب از چاپ درآمد من در بيمارستان بودم و ديگر از پا افتاده بودم.

وي در پايان گفت: من نقايص اين كتاب را مي‌پذيرم، اما مطمئن هستم از نظر دقت و صحت با وجود مشكلات، بي‌نظير است.