یک کارگردان تئاتر:
برای «آیین‌های عاشورایی»، بخش خصوصی جوابگو نیست
18 آذر 1387 ساعت 10:11
یک نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر گفت: «برای آیین‌های عاشورایی، بخش خصوصی جوابگو نیست.»
به گزارش خیمه، اعظم بروجردی افزود: «سالیان سال است که تعزیه داریم؛ قبل از این که تئاتر غرب به صورت رسمی وارد کشورمان شود، تعزیه در ایران اجرا می‌شد؛ بنابراین این گونه نمایش‌ها دارای یک فرم خاص است که فقط خودش را تامین میکند. شاید ما به این صورت بتوانیم بگوییم که به نسبت نمایشنامه‌های مدرن، کمتر به آیین‌های عاشورایی توجه می‌شود؛ این نوع نمایش تقدسات، شیوه و روش خودش را می‌خواهد.»
وی خاطرنشان کرد: «اگر بخواهیم کار وزینی درباره امام حسین(ع) انجام دهیم باز هم در حد و اندازه خودمان است و نه در حد امام حسین(ع)؛ به همین دلیل این اتفاق می‌افتد که نمی‌توانیم اصل مطلب را بیان کنیم و چون نمی‌توانیم، می‌ترسیم کار را خراب کنیم؛ پس اصلاً به سمت این نوع کار نمی‌رویم.»
این کارگردان تئاتر تصریح کرد: «بنابراین تعزیه هم به روش خودش و با نشانه‌ها و علائم جلو می‌رود و نه با خود حقیقت؛ در واقع با اصلیت کار، کاری نداریم و زمانی که نتوانیم کاری را درست انجام دهیم، بیشتر سعی می‌کنیم از آن فرار کنیم و یا بگوییم اهل این نوع کارها نیستیم.»
بروجردی بیان کرد: «با برگزاری آیین‌های عاشورایی، جشنواره تئاتر رضوی و... نقطه نظر هنرمندان به سمت دیگری جلب می‌شود؛ بالاخره وقتی جمعی با کارهای یکدیگر آشنا می‌شوند، اتفاقات خوبی می‌افتد. برگزاری آیین‌های عاشورایی، حرکت خوبی است.»
وی با تاکید بر اجرای آثار سطحی در چهار دوره قبلی همایش آیین‌های عاشورایی به خاطر نبود تحقیق و پژوهش کافی گفت: «اتفاقا یکی از بزرگترین چیزهایی که می‌تواند ما را به ارتقای آثار این سمت هدایت کند، تحقیق و پژوهش است؛ ولی چون کار بسیار سختی است، آن را کنار می‌گذاریم؛ بعضی از ما فکر می‌کنیم فقط می‌توانیم با خیال و وهم کار کنیم، چرا؟ چون استنادهایمان براساس خواب‌ها و خرافات است؛ بحث اصلی آگاهی دادن هنرمند به خودش است.»
این نمایشنامه‌نویس تاثیر نمایشنامه‌های عاشورایی بر سایر متون مذهبی دیگر را بسیار زیاد دانست و اظهار داشت: «باید شدت و ضعف این تاثیر را ببینیم؛ به هر حال باید به این مقوله توجه کنیم که بیشترین هزینه و همت را باید در تحقیق و پژوهش صرف کرد که این هم دو حالت دارد، یکی ظاهر قضیه و سیر تاریخی آن است و دیگری هم سیر باطنی آن که به تحقیق احتیاج دارد و هر دوی آنها هم باید به موازات هم حرکت کنند.»
بروجردی تصریح کرد: «هنرمند نباید از تحقیق دیگران استفاده کند، بلکه باید از تحقیق و پژوهشی که خود از اول انجام داده، بهره ببرد.»
این کارگردان تئاتر در زمینه حمایت مقطعی و مناسبتی نبودن آیین‌های عاشورایی بیان کرد: «من آیین‌های عاشورایی را مقطعی و فصلی نمی‌بینم. شاید در یک مقطع، شرایط برای توجه بیشتر به این آئین‌ها مناسب باشد، البته نه این که در مقاطع دیگر، توجهی به آنها نشود؛ اما در این مقطع زمانی، توجه بیشتری صورت می‌گیرد تا شاهد حرکت نوپایی باشیم.»
وی با تاکید بر حمایت دولتی از همایش آیین‌های عاشورایی خاطرنشان کرد: «به طور کلی تئاتر همواره تحت حمایت دولت‌ها بوده و هست؛ حالا ما شاهد تئاتر خصوصی هم هستیم. برای این گونه تئاتر هم باید شرایطی فراهم شود؛ تئاتر در حال حاضر بیشتر از هر زمان دیگری به حمایت احتیاج دارد. تئاتر خصوصی هم باید چیزهایی داشته باشد. در این زمان برای تئاترهای وزین، فقط نباید به کمک‌های مردمی و بخش خصوصی دل خوش کرد.»
بروجردی گفت: «واقعیت این است که مردم باید برای دیدن یک تئاتر، کلی وقت بگذارند که شاید از حوصله‌شان خارج باشد (به این‌ها، تعداد کم سالن‌های تئاتر را هم اضافه کنید) پس تمام این‌ها باعث می‌شود که راه تئاتر خصوصی بسته شود؛ شاید تئاترهای کمدی و طنزی که باعث می‌شوند مردم از طریق تفریح و خنده، خودشان را تخلیه کنند مقداری جواب بگیرند؛ اما برای آیین‌های عاشورایی، بخش خصوصی جوابگو نیست.»
این نمایش نویس در مورد اعتماد دو جانبه مسئولان و هنرمندان افزود: «مسئولان مجبورند از فرهنگ مملکت‌شان حمایت کنند و برای این کار هم باید تلاش مضاعفی داشته باشند؛ هنرمندان هم باید نظر مسئولان را جلب کنند تا این حمایت صورت گیر‌د.»
وی تصریح کرد: «گاهی اوقات این طور به نظر می‌رسد که در عرصه مدیریت و سیاستگذاری حوزه تئاتر روسا هم انگیزه‌هایشان را از دست داده‌اند و در این مرحله است که باید جایشان را به کسانی بدهند که سرشار از انگیزه درست و کافی باشند؛ وقتی صحبت از رییس یا مدیر می‌شود آنها باید مسایل شخصی‌شان برای دیگران و حتی خودشان، به طور کامل کنار گذاشته شود.»
بروجردی خاطرنشان کرد: «باید واقعیت و نیازهای جامعه به فرهنگ و هنر مد نظر قرار گرفته شود؛ البته گاهی این اتفاق نمی‌افتد و فقط برای پست و مقام تلاش می‌شود و نه برای حفظ حرکت فرهنگی، توسعه و گسترش فرهنگ؛ اگر هر کس سر جای خودش باشد حرکت‌ها درست انجام می‌شود.»
این کارگردان تئاتر با طرح این پرسش که اعتلای تئاتر چگونه اتفاق می‌افتد؟ بیان کرد: «همه به حمایت هم و به همدلی، روح و روان و سرمایه و علم نیاز داریم؛ هنر هم به همه این‌ها احتیاج دارد؛ با یکی از آنها نمی‌توان هنر را ارتقا داد.»
وی در مورد حضور آیین‌های عاشورایی در عرصه بین‌المللی گفت: «همیشه نمایش‌های بومی ممالک مختلف برای مردم کشورهای دیگر جذابیت دارد؛ به عنوان مثال من دوست دارم نمایش ژاپنی و یا نمایش خاص هندی ببینم؛ گرچه ضعف‌ها و نواقصی هم در آنها دیده می‌شود.»
بروجردی افزود: «باید این بُعد را در نظر بگیریم که از حضور نمایش‌های عاشورایی در عرصه بین‌المللی چه توقعی داریم؟ آیا واقعا هنر برای هنر است که البته این چنین نیست چرا که این یک همایش عاشورایی است؛ پس مسئله چیز دیگری خواهد بود، چون می‌خواهیم فرهنگمان را گسترش دهیم و در ممالک دیگر، تاثیرگذار باشیم.»
این نمایش نویس درباره بزرگترین مشکل و کمبودهای موجود در چهار دوره قبلی همایش آیین‌های عاشورایی تصریح کرد: «من بزرگترین مشکل را در خود هنرمندان می‌بینم؛ وقتی با بعضی از هنرمندان صحبت می‌کنیم می‌گویند ما تورات را ده بار خوانده‌ایم، انجیل را چندین بار و... ولی از قرآن حتی یک بار هم اسمی نمی‌برند و این یک مشکل اساسی است؛ این نه از جنبه دینی که از جهت صداقتی باید مورد بحث قرار بگیرد.»
وی بیان کرد: «یعنی وقتی هنرمندی قرآن را نمی‌خواند و نمی‌بیند که چه خبر است و یا با عاشورا و مفاهیمش فقط به صرف یکسری مسائل آئینی برخورد میکند چطور می‌تواند از آنها تاثیر بگیرد و یا با این کارها تاثیرگذار باشد؛ شاید قلم خوبی هم داشته باشد ولی همه مسائل سطحی است و چون واقف نیست، به خرافات و توهم روی می‌آورد؛ احساس می‌کنم تمام مشکلات دیگر را می‌توان به راحتی حل کرد ولی این مسئله اساسی را نه.»
بروجردی خاطرنشان کرد: «هنرمندان فقط باید با صداقت رفتار کنند و به آن چیزی که می‌دانند، اکتفا نکنند و تحقیق و پژوهش کامل و کافی داشته باشند، چرا که آنها با آثارشان مردم یک مملکت را وارد یک جریان می‌کنند؛ اگر غیر از این باشد، اتفاق خطرناکی می‌افتد.»
کد مطلب: 4032
آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/news/4032/آیین-های-عاشورایی-بخش-خصوصی-جوابگو-نیست