دايره‌المعارف قرآن هلندي به فارسي ترجمه مي‌شود
16 بهمن 1387 ساعت 11:57
ترجمه دايره‌المعارف قرآن هلندي به فارسي با حمايت سازمان تبليغات اسلامي انجام مي‌شود.
به گزارش خيمه، سرپرست دفتر تهيه و تاليف متون و نشريات معاونت پژوهشي و آموزشي سازمان تبليغات اسلامي از ترجمه دايره‌المعارف قرآن چاپ هلند به زبان فارسي توسط موسسه انتشارات حكمت و با حمايت اين معاونت سازمان خبر داد.
مجيد توسلي گفت: «با توجه به اهميت و گستره اين دايره‌المعارف و مشي منصفانه‌اي كه در نگارش مدخل‌هاي مختلف در اين مجموعه در پيش گرفته شده است؛ معاونت پژوهشي و آموزشي سازمان تبليغات اسلامي با حمايت از موسسه انتشارات حكمت، ترجمه اين مجموعه را به‌منظور گسترش آشنايي محققان با جديد‌ترين پژوهش‌هاي قرآني و فراهم آوردن مبنايي براي رواج مطالعات و تحقيقات قرآني در ايران، در دستور كار خود قرار داده است.»
وي بیان کرد: «دايره‌المعارف قرآن در پنج جلد مشتمل بر قريب 700 مدخل به زبان انگليسي از سال 2001 تا 2006 ميلادي در انتشارات "بريل" در لايدن هلند چاپ و منتشر شده است.»
سر ويراستار اين مجموعه «جين دمن مك اوليف» استاد دانشگاه جرج‌تاون آمريكاست و ديگر ويراستاران اصلي آن كلود ژيليو استاد دانشگاه اكس – آن – پروانس فرانسه ، ويليام گراهام استاد دانشگاه هاروارد آمريكا ، وداد قاضي استاد دانشگاه شيكاگو آمريكا و و اندرو ريپين استاد دانشگاه ويكتورياي كانادا می باشند.
مطالعات اسلامي در دهه‌هاي پاياني قرن بيستم در غرب، چهره و رنگ ديگري به خود گرفت. با جدي شدن حضور كشورهاي اسلامي در عرصه مسائل جهاني و لزوم شناخت دقيق و دروني اين فرهنگ‌ها، رويكردهاي يكسونگرانه پيشين مورد نقد و انتقاد قرار گرفت و سعي شد درك همدلانه، دقيق و مستندتري از عقايد اسلامي حاصل شود.
حضور محققان مسلمان در اروپا و نزديك‌تر شدن فرهنگ‌ها و گسترش رسانه‌هاي بين‌المللي، به تعاملات هرچه بيشتر كمك شاياني كرد و امكان انجام بسياري از كارهاي مشترك را فراهم آورد؛ طرح‌هايي كه در آن غربيان و مسلمانان به يك اندازه سهيمند.
دايره‌المعارف قرآن [EQ] با چنين نگاهي و براي نزديك‌سازي هرچه بيشتر مطالعات قرآني مسلمانان و محققان غربي تدوين شده و از اين لحاظ در نوع خود بي‌نظير است.
طرح اين مجموعه عظيم از سال 1993 آغاز شد؛ نويسندگان با پشت‌سر داشتن تجربه گرانبهاي دو ويرايش دايره‌المعارف اسلام (EI1, EI2) و درس‌آموزي از نوع نگرش حاكم بر آن و واكنش كشورها و محققان اسلامي به آن در پي آن بودند كه اثري مرجع با همان ويژگي‌ها، اما با نگاه همدلانه و مشاركت بيشتر محققان اسلامي، مختص به قرآن و مطالعات قرآني فراهم آورند.
چنانكه ويراستار دايره‌المعارف در مقدمه خود توضيح داده كه انتخاب و نگارش مدخل‌ها بر اساس دو هدف كلي انجام گرفته است.
نخست، اندراج برترين دستاوردهاي قرآن‌پژوهي قرن گذشته در مداخل و سپس تقويت و گسترش مطالعات قرآني و پرداختن به حوزه‌هاي مغفول مانده تا ديدي كامل نسبت به قرآن حاصل آيد.
متولي انجام اين پژوهش، دانشگاه لايدن است كه يكي از مهم‌ترين مراكز اسلام‌شناسي در اروپاست و بسياري ازمحققان طراز اول كنوني با آن همكاري دارند و در پيشينه كاري خود، مديريت طرح عظيم دايره‌المعارف اسلام را داشته است.
ويراستاري اين دائرة‌المعارف برعهده خانم «جين دامن مك اوليف» بوده است و مجموعه‌اي از بهترين قرآن‌پژوهان غربي از‌جمله «آندره ريپين» و «ويليام گراهام» هيأت ويراستاران آن را شكل مي‌دهند.
كل دايره‌المعارف مشتمل بر پنج جلد و در حدود سه هزار صفحه دايره‌المعارفي نگاشته شده است. نخستين جلد اين اثر در سال 2001 به چاپ رسيد و در سال 2006 با چاپ پنجمين و آخرين جلد، اين مجموعه عظيم پس از 13 سال به پايان رسيد.
تمام نويسندگان مدخل‌ها از محققان و اسلام‌پژوهان معتبر و سرشناس هستند و نگارش بسياري از مدخل‌ها بر عهده محققاني از سراسر كشورهاي اسلامي از جمله ايران بوده است. در نقدها و مرورهايي كه بر اين اثر نوشته شده، آن را مرجعي اصيل و يگانه در مطالعات اسلامي و قرآني تلقي كرده‌اند.
مي‌توان مداخل متنوع اين دايره‌المعارف را در گروه‌هاي مفاهيم، اعلام (اشخاص، اماكن، وقايع فرق و گروه‌ها)، علوم قرآني، تاريخ مطالعات قرآني، قرآن و ديگر اديان، قرآن و فرق اسلامي، قرآن و علوم و فنون و هنرهاي اسلامي جاي داد.
در بخش مفاهيم، مداخل بسيار كامل و مفيدي در باب مفاهيم قرآني آمده و تنوع، ظرافت و دقت بسياري در انتخاب مداخل به كار رفته است.
مفاهيمي همچون عبد، ذريه، فرضيه، غنيمت، كتاب، ديه، نعمت، بركت، ايمان، عذرا و .... رواج بسياري از مفاهيم قرآني در جامعه اسلامي و انس زياد ما با آنها باعث غفلتمان از اهميت آنها شده و تحقيقات معناشناسانه نويسندگان مقالات و تلاش‌هاي تحقيقي و تطبيقي آنها، مقالات توصيفي كوتاه و بسيار پرمغزي را فراهم آورده كه اطلاع از آن براي همه پژوهشگران قرآني مفيد است.
بخش اعلام نيز از تنوع درخوري بهر‌ه‌مند است و همه نام‌هاي مندرج در كتاب‌الله (اشخاص، اماكن، اديان و وقايع) را شامل مي‌شود؛ البته برخي از اعلام مرتبط به قرآن كه به صراحت در آن نيامده‌اند نيز مانند علي(ع)، فاطمه(س)، حمزه و ... كه يا به شأن و نزول آيات يا تفاسير روايي بعدي مربوطند، در اين دايره‌المعارف موجودند.
مداخل مربوط به بخش علوم قرآني و تاريخ مطالعات قرآني، مفصل‌ترين مقالات دايره‌المعارف را شكل مي‌دهند. در ذيل مداخل علوم قرآني، ماهيت علم مورد بحث، الفاظ و اصطلاحات مربوط به آن، تاريخ پيدايش و تطور و تحول آن مورد توجه قرار گرفته است.
براي نمونه، در مدخل تفسير از توضيح واژگان مربوط به تفسير، بحث جواز تفسير، ادوار تفسير، انواع تفاسير بحث و در مدخل‌هاي جداگانه دوره‌هاي گوناگون تفسيري تا زمان معاصر گزارش شده است. در بخش مطالعات قرآني هم به تاريخ مطالعات قرآني و ادبيات مربوط به آن در كشورهاي اسلامي و اروپايي پرداخته شده كه حاوي اطلاعات بسيار جديد و ذي‌قيمتي است و آگاهي بر بسياري از آنها در داخل كشور ميسر نيست.
اين دايره‌المعارف حاوي مدخل‌هاي بسيار مفيد و مفصلي در باب قرآن و ديگر اديان نيز است؛ ضمن اينكه در بخش اعلام هم مدخل‌هاي بسيار جالبي در باب اعلام مربوط به ديگر اديان و مذاهب آمده است.
اطلاعات دقيق تاريخي و تفسيري مربوط به آيين‌هاي ديگر كه در ذيل مداخل مربوط آمده، آنها را براي محقق مسلمان علوم قرآني مفيد و اطلاع‌بخش كرده است.
در دايره‌المعارف قرآن، مدخل‌هايي با محوريت فرق گوناگون اسلامي وجود دارد. در اين مدخل‌ها نويسندگان مباحث قرآني مورد توجه فرقه مربوطه را مورد توجه قرار داده‌اند.
از بخش‌هاي جذاب و جديد اين دايره‌المعارف، مقالات مفصلي است كه در باب قرآن و علوم و فنون و هنرهاي اسلامي مانند فلسفه و قرآن، كلام و قرآن، ادبيات و قرآن، باستان‌شناسي و قرآن، اخلاق و قرآن، خوشنويسي و قرآن و .... نوشته شده است.
کد مطلب: 5273
آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/news/5273/دايره-المعارف-قرآن-هلندي-فارسي-ترجمه-مي-شود