اماکن دینی

درباره قبه الصخره

23 شهريور 1388 ساعت 12:36

فرهنگ – خیمه: مسجد قبه‌ الصخره‌ (گنبد صخره) که در حال حاضر مصلای زنان در مسجدالاقصی است، ساختمان هشت ضلعی است که گنبدی طلایی بر آن قرار گرفته است.


مسجد قبه‌ الصخره‌ در فاصله‌اى‌ كاملاً مساوى‌ از دو ضلع‌ شمالى‌ و جنوبى‌ باروى‌ حرم‌ قدسى‌ قرار دارد و در واقع در سمت چپ مسجد الاقصی واقع شده است. این گنبد به مثابه گنبد تمامی این محوطه محسوب شده و یکی از قدیمی‌ترین و عظیم‌ترین آثار اسلامی شاخص است.

تاريخ‌ بناى‌ گنبد كنونى‌ به‌ سال‌ ۴۲۳ هجرى‌ باز مى‌گردد.

علت نامگذاری آن به این اسم، وجود صخره‌ای در داخل آن است که از روی آن پیامبر اکرم(ص) به آسمان عروج کردند و در واقع بلندترین بقعه مسجدالاقصی هم محسوب می‌شود.

صخره‌ عبارت‌ است‌ از يك‌ تخته‌ سنگ‌ نامنتظم‌ كه‌ روزگارى‌ قله‌‌ كوه‌ موريا بوده‌ است‌. اين‌صخره‌ آبى‌ رنگ‌ است‌ و پاى‌ هيچ‌ انسانى‌ بر آن‌ نهاده‌ نشده‌ است‌.

در قسمت‌ روبه‌‌روى‌ قبله‌‌ اين‌سنگ‌، يك‌ فرورفتگى‌ وجود دارد كه‌ به‌ نظر مى‌رسد زمانى‌ انسانى‌ بر آن‌ راه‌ رفته‌ و بر اثر آن‌ اين‌ رد پا برجاى‌ مانده‌ است‌. بر اين‌ سنگ‌ آثارى‌ از هفت‌ رد پا بر جا مانده‌ است‌. گفته‌ شده‌ است‌ كه‌ روزى ‌ابراهيم‌ پيامبر (ع‌) در آن‌ منطقه‌ بود و به‌ همراه‌ وى‌ فرزند خردسالش‌ اسماعيل‌ نيز بود كه‌ اسماعيل ‌در آن‌ هنگام‌ بر آن‌ سنگ‌ راه‌ رفت‌، و اين‌ رد پاهاى‌ اوست‌.

گنبد عظيمى‌ كه‌ بر فراز اين‌ مسجد است ‌از چوب‌ ساخته‌ شده‌ و ورق‌هايى‌ از سرب‌ آن‌ را پوشانده‌ بوده‌ است‌ و بر اين‌ ورق‌هاى‌ سرب‌ نيز الواحى‌ از مس‌ براق‌ قرار داده‌ شده‌ بود.

عده‌اى‌ بر اين‌ عقيده‌اند كه ‌اين‌ صخره‌ كشتارگاه‌ اصلى‌ قربانى‌هاى‌ سوزانده‌ شده،‌ بوده‌ است‌؛ و نيز اين‌ كه‌ اين‌ غار محل‌ ريختن ‌خون‌ قربانى‌ها و آب‌ تطهير بوده‌ است‌.

روى‌ صخره‌ آثار ضربه‌هاى‌ كلنگ‌ بازمانده‌ از دوران‌ جنگ‌هاى‌ صليبى‌ بر جاى‌ مانده‌ است‌ كه‌ بر اثر اين‌ ضربه‌‌ها تلاش‌ شده‌ بود تا تكه‌‌هايى‌ از آن‌ صخره ‌جهت‌ تبرك‌ بركنده‌ شود.

كشيش‌هاى‌ مسيحى‌ آن‌ دوران‌ در مقابل‌ هر قطعه‌ سنگ‌ بركنده‌ شده ‌معادل‌ وزن آن‌ را به‌ فروشندگان‌ طلا مى‌پرداختند.

مدتى‌ به‌ منظور محافظت‌ از آن‌ صخره‌ روپوشى‌ از مرمر بر آن‌ پوشانده‌ شد، امّا صلاح‌ الدين‌ ايوبى‌ در ساليان‌ بعد آن‌ پوشش‌ را برطرف‌ كرد.
در شرق‌ قبه‌ الصخره‌ گنبدى‌ كوچك‌ به‌ نام‌ قبه‌ السلسله‌ قرار دارد كه‌ بر شش‌ ستون‌ استوار است‌. پيرامون‌ اين‌ ستون‌ها رواقى‌ يازده‌ ضلعى‌ قرار دارد كه‌ در هر زاويه‌‌ آن‌ يك‌ ستون‌ مرمرين‌، و درميان‌ هر دو ستون‌ يك‌ محراب‌ وجود دارد. اين‌ ساختمان‌ قضاوت‌كده‌‌ داوود نام‌ دارد.

درغرب‌ قبه‌ الصخره‌ نيز گنبدى‌ ديگر به‌ نام‌ قبه‌ المعراج‌ نام‌ دارد كه‌ به‌ يادبود معراج‌ رسول‌ اكرم‌(ص‌) به‌ آسمان‌ بنا گرديده‌ است‌. در جنوب‌ قبة‌ الصخرة‌ گنبدى‌ ديگر به‌ نام‌ قبة‌ يوسف‌ و در جنوب‌ غربى ‌دروازه‌‌ «دوايداريه‌» در شمال‌ حرم‌ شريف‌ گنبد سليمان‌ قرار گرفته‌ است‌؛ كه‌ بنايى‌ است‌ استوار و درون‌ آن‌ صخره‌اى‌ ديگر قرار دارد.

مسجد قبة‌ الصخرة‌ روزنه‌‌هايى‌ از مرمر مشبك‌ دارد؛ كه‌ جایگزين‌ مشبك‌ كارى‌هاى‌ گچي‌ شده ‌است‌. شكاف‌هاى‌ اين‌ روزنه‌ها با شيشه‌هاى‌ رنگى‌ تزيين‌ شده‌ است.‌ قسمت‌هاى‌ بالايى‌ تاق‌ها و ستون‌ها را تزيينات‌ زيبايى‌ آرابسك‌ و خطوط‌ كوفى‌ و خاتم‌ و معرق‌ پوشانده‌ است‌. هم‌ چنان‌ كه‌ طوق‌ بيرونى گنبد را تزيينات‌ كاشى‌ كارى‌ پوشانده‌ و در قسمت‌ بالاى‌ آن‌ به‌ خطى‌ عريض‌ سوره‌ى شريفه‌ى‌ اسراء نگاشته‌ شده‌ است‌.

در قسمت‌ داخلى‌ كتيبه‌اى‌ به‌ خط‌ كوفى‌ مذّهب‌ به‌ طول‌ ۲۴۰متر وجود دارد. اين‌كتيبه‌ شامل‌ آياتى‌ از قرآن‌ مجيد و نيز عبارتى‌ دال‌ بر تاريخ‌ بناى‌ آن‌ ساختمان‌ مى‌شود.

قبه الصخره جزو مسجدی است (مسجدالاقصی) که سالیان سال بر سر مالکیت آن بین یهودیان و مسلمین درگیری و جدال بوده است.


کد مطلب: 8343

آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/news/8343/درباره-قبه-الصخره

آرمان هیأت
  https://www.armaneheyat.ir