شخصیت ملکوتی حضرت فاطمه زهرا(س) نه تنها خود مبیّن و مفسر آیات قرآن است و نه تنها وجود او سندی زنده به عنوان پشتوانه عملی برای تأیید مفاهیم آن کتاب آسمانی است، بلکه عملکرد آن حضرت گاهی موجب نزول آیات قرآن شد.

دانشمندان و مفسران اسلامی، اجمالاً به این امر معترف اند که برخی از آیات قرآن کریم در شأن اهل‏ بیت(ع) نازل شده است، دلالت آنها بر اهل‌‏بیت(ع) و مقام و موقعیت آنها، از باب تفسیر است، نه تطبیق؛ و حضرت صدّیقه زهرا(س) نیز یکی از آن پنج نور پاک است.

مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی نیز در دوران حیات خویش به توصیف شخصیت و جایگاه والای حضرت زهرا(س) پرداخته است که بخشی از آن را در ادامه می‌خوانید:

بزرگترین بانوی جهان اسلام حضرت فاطمه زهرا (س) آن حقیقت و گوهری است که تاکنون ابعاد و جودی‌اش برای اهل فکر و بصیرت به صورت صحیح و دقیق روشن نگشته است و او را «فاطمه» گفته‌اند؛ زیرا که خلق از کنه معرفت او محرومند. ذاتی که از غضب او پیامبر (ص) و حق تعالی غضب می‌کنند و از رضایت او خشنود می‌شوند. حقیقتی که می‌توان گفت: علاوه بر اینکه محور اهل کساء است، محور، اصل اهل بیت(ع) در آیه تطهیر است و از شعاع وجودی او اراده‌ حق تعالی بر اذهاب رجس و تطهیر آنها تعلق گرفت.

* یکی از بزرگترین افتخارات شیعه، داشتن شخصیتی است که سیده زنان عالم و دارای مقام عصمت و طهارت است، و به مقتضای آیه تطهیر که در مورد پنج تن نازل شد و در رأس آن‌ها رسول‌ گرامی اسلام (ص) است، از هر رجس و پلیدی و هر گناه و معصیت بر حسب اراده تکوینی خداوند متعال دور و به طهارت مطلقه و پاکی از هر جهت آراسته است. مقام شامخ آن بزرگوار از افق افکار محدود و نارسای ما، بیرون و دست اندیشه و فکر ما از پی بردن به آن کوتاه است. او اولین شهیده راه پرافتخار ولایت و امامت بود و ائمه معصومین (ع) عموماً به فرزندی ایشان افتخار می‌کردند.

فاطمه (س) زنی است که در اوج مظلومیت و با وجود مصائب فراوان، خصوصاً مصیبت از دست دادن پیامبر (ص) و در شرایط بسیار حساس که بشر عادی حتی قادر بر تکلم معمولی نیست، در حضور حکام و بزرگان قوم، آن‌چنان خطبه‌ای ایراد می‌کند که خردمندان از درک آن عاجزند که چگونه یک زن در چنین موقعیتی بتواند اینگونه مستدل و محکم سخن گوید، آن هم مطالبی بسیار مهم و مربوط به توحید و نبودت و امامت و نیز سرزنش کسانی که به حکم راحت‌طلبی و زندگی آرام، وظیفه الهی خود را ترک و در برابر ظلم دیگران سکوت نموده‌اند.

* فاطمه‌ای که ائمه بزرگوار ما یعنی کامل‌ترین انسان‌های تاریخ بشریت به مادری او افتخار می‌ورزیدند. فاطمه‌ای که با عمر بسیار کوتاهش، تشیع را برای همیشه بیمه کرد، فاطمه‌ای که با خطبه غرّایش دوست و دشمن را حیرت زده نمود.

فاطمه‌ای که با گریه‌ها مداومش در داخل و خارج شهر مدینه، عظمت مصیبت از دست دادن پدر و مظلومیت شوهرش را به گوش همگان رسانید و هنوز، گویا صدای او در فضای مدینه، طنین‌انداز است.

ما شیعیان افتخار می‌کنیم که معارف حقیقی و بی‌شائبه‌ دین را از مکتب فرزندان معصوم ایشان فرا گرفته‌ایم معارفی که با عقل سلیم منطبق، و در هر شرایطی قابل عرضه، و برخوردار از جامعیتی که به همه نیازهای بشری پاسخگوست. با مکتب فاطمه (س) و فرزندان او (ع) ملت بزرگ و آگاه ایران توانست در برابر ظلم ظالمین ایستادگی، و استقلال و عزت خود را به دست آورند.

* واقعاً اگر زهرا (س) نمی‌بود و این درّ گران‌بهای وجود تجلی نمی‌کرد، چه افق تاریکی بر عالم تکوین و تشریع ترسیم می‌گشت؟! همه انسان‌ها بر حسب آیه شریفه «قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی»؛ در برابر حق معنوی بزرگ پیامبر (س) در هدایت بشریت، موظف به یک تکلیف مشترکند و آن، مودّت و محبت به ذی‌القربی و خاندان پیامبر (ع) است که در رأس آنان زهرای اطهر (س) است.

این امر به عنوان یک تکلیف و فریضه برای همه انسان‌ها در تمام دوران است و اختصاص به مردم زمان آن حضرت نداشته است.

مودّت نسبت به فاطمه (س)، تکریم و تعظیم آن حضرت، و احیای یاد و خاطره او و ذکر رنج‌ها و مصائبی است که بر آن وجود نازنین وارد شده است.

* او مربی و الگوی همه انسان‌ها است، او رمز واقعی خلقت است؛ اگرچه باید اعتراف کنیم که عقول ناقص ما از شناخت او عاجز است، «لانّ الخلق فطموا عن کنه معرفتها».

درود و تهیت انبیاء و ملائکه الهی بر اشرف زنان، فاطمه زهرا (س)، شخصیتی که با عمر کوتاه خویش سرنوشت انسانیت را رقم زد و به رسالت و نبوت و امامت حیات بخشید و همه‌ وجود و عالم کون را ثمره وجود خویش ساخت و به حق، او کوثر الهی بود.

سلام و صلوات خدا بر یگانه بانویی که در عرش الهی محبوب ملائکه مقرب و هم کلان با برترین آنان و حامل علم خدا یعنی جبرئیل امین بود، درود بیکران خداوند بر فاطمه (س) که بهجت قلب و نور چشم رسول خدا (ص) و عزیزترین انسان‌ها در پیشگاه‌ او بود؛ وجودی که نور پیامبر (ص) سراسر او را احاطه نموده و از این جهت شبیه‌ترین مردم در رفتار و کردار به رسول خدا (ص)، بود شگفتا، او چه موجودی است که رسول خدا (ص) به هنگام ورودش به او خیر مقدم می‌گوید و دست او را می‌بوسد و در مکان خویش جای می‌دهد؟

* شناخت فاطمه (س) به انسان معرفت توحیدی می‌دهد و بر درجات معرفت توحیدی انسان می‌افزاید. فاطمه (س) در درجات بالایی از معرفت توحید حق تعالی بود، به حدی که عبادت او موجب مباهات الهی بر فرشتگان است. معرفت فاطمه (س) انسان را به وادی امن توحیدی ربوبی در همه ابعاد آن رهنمون می‌سازد؛ آشنایی با فاطمه (س) و معرفت او معرفت پیامبر (ص) است. درک وجود او کلیدی است برای گشوده شدن بسیاری از حقایق و اسرار عالم هستی. همه باید در این مسیر قرار گیریم و اولین قدم در پرداخت مزد رسالت پیامبر (ص) همین است که اهل بیت (ع) او را بیشتر بشناسیم و قلوب خود را منور به نور معارف آنان و مطهر به ولایت آنان سازیم تا به برکت معرفت آنان موفق به شناخت دین شده و در این وادی امن، از ضلالت محفوظ بمانیم.

* حضرت زهرا (س) اولین شهیده در راه ولایت امیرالمؤمنین (ع) است. شما هرچه سعی و تلاش کنید در رابطه با اظهار مظلومیت و شخصیت و فضائل ایشان بسیار به جاست و جلوی انحرافاتی که می‌خواهد به وجود بیاورند، گرفته می‌شود. این‌ها می‌خواهند بزرگان ما را که حضرت زهرا (س) در رأس آنهاست از ما بگیرند.

حضرت زهرا (س) صرفاً یک مادر معمولی نیست، حضرت زهرا (س) مادر همه ائمه (ع) است، مادر مخصوصی است،‌مادر مقدسه‌ای است، مادر محدثه‌ای است. به فرموده حضرت امام (ره) یعنی جبرئیل بر او نازل می‌شد و بعضی از مسائل را در اختیارش قرار می‌داد یک چنین کسی را این‌ه امی‌خواهند از ما بگیرند.

آرمان هیأت