در دوران صدر اسلام، مسلمین از تمام اجتماعات خود برای گسترش فرهنگ اسلامی استفاده می‌کردند. بخصوص اینکه فلسفه اصلی حج به عنوان بزرگترین گردهمایی مسلمانان، اجتماع مسلمین برای تبادلات فرهنگی است.

«ما مسلمان‌ها و به‌خصوص ما شیعیان، امتیازی داریم که دیگر ملیت‌ها و ادیان این امتیاز را به قدر ما ندارند و آن عبارت است از اجتماعات دینی که به شکل روبه‌رو، چهره به چهره، نفس به نفس تشکیل می‌شود که این را در جاهای دیگر دنیا و در ادیان دیگر کمتر می‌شود پیدا کرد» ۴/۴/۱۳۸۷

اربعین، فرصتی برای جولان هیئات

شیعه با حفظ هویت اصلی خود، محفلی را به نام هیئت بوجود آورد. گرچه با کارشکنی‌های اخیر آل‌سعود سال‌هاست که مراسم حج کمرنگ شده ولی، میعادگاه تجمع هیئات مذهبی شیعه، پیاده روی عظیم اربعین است. که این خود نشانگر اهمیت و تاثیر بسیار زیاد هیئات در ایجاد گفتمان‌ها و جریان‌سازی‌ها است. هیئت یکی از مهمترین عوامل و عناصر پویایی تشیع است که این خود وظیفه هیئت‌داران را دو چندان می‌کند.

در گردهمایی عظیم اربعین آنچه که بیش هر چیز دیگری به چشم می‌خورد، اختلاف ملیت‌ها، آداب و رسوم، فرهنگ‌ها و حتی تنوع ادیان است. که این خود فرصتی تکرار نشدنی برای صدور اندیشه‌های ناب انقلابی توسط هیئات مذهبی است.

جمهوری اسلامی فرصتی برای ترویج تمدن اسلامی

از آنجا که جمهوری اسلامی ایران به عنوان تنها پرچمدار حکومت شیعی در جهان است، چشم مسلمانان جهان، به سوی ماست و این خود فرصتی برای جریان سازی و تاثیرگذاری بر روی سایر ملل مسلمان است.

همین مسئله مؤید رسالت عظیم هیئات مذهبی در جمهوری اسلامی ایران با نگاه بین‌المللی است. چرا که سبک‌ها، محتواها و حتی آداب و رسوم برخی از اقوام ایرانی در عزاداری و برپایی مجالس دینی، مورد پذیرش مسلمانان دیگر کشورها قرار گرفته است.

به عنوان مثال آیین گل‌مالی از اختصاصات عزاداری مردم استان لرستان است که مردم عراق این رسم را به عنوان یک سبک عزاداری، پذیرفته‌اند. (فیلم)

و یا استفاده از طبل و دهل در عزاداری‌ها، که مختص مردم ایران و بخصوص جنوبی‌هاست مورد قبول و استفاده مردم سایر کشورها نیز قرار گرفته است.(فیلم)

حتی اتفاق نوظهوری که در هیئات پایتخت نشین و برخی هیئات شهرستانی رخ داده که با نوحه مداح ذکر حسین را تکرار می کنند نیز در کشور عراق رسوخ پیدا کرده است!(فیلم)

جدای از صحیح یا غلط بودن این رسوم، آنچه که بدون شک قابل پذیرش است این است که سایر ملل مسلمان درحال تاثیرپذیری از هیئات ایرانی هستند؛ که این موضوع از جهتی فرصت و از جهتی چالش است.

چرا که اگر هیئات مذهبی وظیفه خود را درست انجام ندهند، و راه‌های غلط را طی کنند، بدون شک مورد تقلید دیگر مسلمانان قرار می‌گیرند و سبک‌های غلط هیئت‌داری، خواه و ناخواه اشاعه پیدا می‌کند.

پس تکلیفی سترگ و وظیفه‌ ای شرعی است که هیئات مذهبی ایران با ارائه سبک، شیوه و محتوای ناب و انقلابی، رسالت بین‌المللی خود را در جهت صدور گفتمان «هیئت تراز انقلاب اسلامی» ایفا کنند.

آنچه ذکر شد، بیانگر این مطلب است که هیئت، نه تنها محلی برای عزاداری بلکه محفلی است که رسالت ارائه محتوای انقلابی و انتشار آن برای سایر امت مسلمان را نیز دارد؛ و در واقع هیئات انقلابی، زمانی موفق‌اند که بتوانند وظیفه خود برای صدور انقلاب اسلامی را به درستی انجام دهند.

هیئات می‌توانند با استفاده از گفتمان استکبارستیزی و منتقل کردن آن به ملل انقلابی منطقه، نقش مهمی در سرنگونی حکومت‌های ظالم ایفا کنند.

آرمان هیأت