واقعه عاشورا درس‌های بزرگی برای بشریت دارد که یکی از مهم‌ترین آنها بیدار شدن وجدان است. امام حسین(ع) درجمله معروف خود خطاب به سپاه دشمن فرمود «اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید»؛ معنای این جمله این است اگر به قیامت اعتقاد ندارید وجدان دارید و این وجدان باید بیدار باشد. اکنون نیز در جامعه باید به بیداری وجدان‌ها توجه کنیم و مردم را به سمت بیداری وجدان‌ها حرکت دهیم و از پرداختن به منافع شخصی و جناحی خودداری کنیم.
سخنانی که بر مبنای سلایق گروهی باشد اگر هم برخی را جذب کند، موجب دفع جمع بیشتری خواهد شد. سخنرانان و مداحان باید بر مسائل اخلاقی و بیداری وجدان‌ها تاکید کنند و مناسب‌ترین مکان برای این فرهنگسازی‌ها مجالس عزاداری سیدالشهدا بوده و خواهد بود. در مجالس باید به مسائل قلبی و معنوی پرداخته شود تا مردم بعد از مجلس احساس نورانی شدن داشته باشند. مجلس عزای امام حسین(ع) کشتی نجاتی است برای مردمی که با هر ظاهر و دیدگاهی به سمت آن روانه می‌گردند و باید از همه با گرمی استقبال شود. مجالس عزای امام حسین(ع) باید آحاد مردم و مخصوصا جوانان با سلیقه‌های مختلف را زیر چتر خود بگیرد.
عاشورا برای ما زنده است، چون با فطرت و وجدان ما مطابق است و باید مراقب بود که به نام محرم و عزاداری اباعبدا... عملی خلاف وجدان انجام نگیرد. حوادث عاشورا داستان غم‌انگیزی را رقم زد تا وجدان بشریت بیدار شود و ما باید در این کشتی نجات حسینی برای بیداری وجدانمان قرار گیریم. نکته دیگری که در ایام عزاداری باید مورد توجه باشد استناد و درستی منابع مداحان و خطیبان است. باید بر مطالبی که در عزاداری‌ها بیان می‌شود نظارتی وجود داشته باشد تا به هیچ وجه به شأن مجلس امام حسین(ع) خدشه‌ای وارد نشود. حوزه‌های علمیه نقش مهمی در تربیت طلاب دارند و می‌توانند با تربیت افراد آگاه و فرهیخته برای تحلیل وقایع عاشورا از ترویج درست فرهنگ عاشورایی در جامعه دفاع کنند. حادثه عاشورا مطابق با فطرت و وجدان انسان‌ها بوده و آنچه در کربلا اتفاق افتاده، بر اساس خواسته‌های فطری و وجدانی همه انسان‌هاست، چراکه مبارزه با ظلم و ستم که هدف اصلی واقعه عاشوراست، در نهاد همه انسان‌ها قرار دارد. در طول تاریخ همیشه یک گروه به دنبال حق‌خواهی و گروهی به دنبال خواسته‌های باطل است و حادثه کربلا حق و باطل را شناساند و حتی پیش از وقوع حادثه کربلا نیز هنگامی که کاروان حضرت از مدینه به مکه حرکت کرد، امام(ع) دائما سخنرانی‌ها و خطبه‌هایی ایراد می‌کرد تا حق و باطل را روشن کند. حضرت مسیر خود را ادامه راه رسول خدا(ص)، کتاب و خدا دانست و فرمود: قیام من برای قدرت‌طلبی و رقابت و برتری در دنیا نیست، بلکه قیام من برای اصلاح در امت جدم پیامبر اکرم(ص) و انحرافاتی است که در مسیر اسلام ایجاد شده است. چنین عواملی منجر شده حادثه عاشورا جاویدان شود و امروز در جای‌جای دنیا انسان‌های باوجدان و منصف از واقعه عاشورا متاثر باشند.
* استاد حوزه

آرمان هیأت