آرمان هیأت - هنر ديني - نسخه قابل چاپ

در اديان، هنر همچون آيينه بازتاب اصول مطلق دين است.

2400 سال پيش فيلسوفي درباره اينكه زيبايي چيست سؤالي مطرح كرده و اين همه بازتاب انديشه فيثاغوريان است؛ آنها عجيب درباره مباحث زيبايي‌شناسي بحث كردند اما خودشان به نوعي تحت‌تأثير جريان مصر هستند.

در حقيقت تئوري‌شان منابع و منشأهايي دارد؛ اثري از مصري‌ها وجود دارد متعلق به 4700 سال پيش كه چنان بر اصول هندسي دقيق ساخته شده است كه ناگزير انسان امروز صنع آن را به خدايان نسبت مي‌دهد.

غالب مذاهب و ملل آب مقدس، زمان مقدس و مكان مقدس دارند؛ در اسطوره‌هاي يونان آشيل در زمان مقدس متولد شد و به واسطه مادرش در آب مقدس غسل داده شد تا روئين‌تن شود.

براي مصري‌ها نيل مقدس بوده براي هندي‌ها رود گنگ كه نشان دهنده حيات و پويايي ملت‌شان است و فرات براي شيعيان كه تنها مظهر آب و رود نيست. مصري‌ها آرامش نيل را مظهر ظهور خدايان مي‌دانستند.

مصري‌ها زمين‌هاي اطراف نيل را اندازه‌گيري مي‌كردند و به كساني كه اين كار را انجام مي‌دادند، مهندس مي‌گفتند. طغيان نيل براي آنان به معناي بازگشت آشفتگي، ديو سياهي و پليدي بود؛ چون نظم و تقسيم‌بندي از ميان مي‌رفت.

كار مهندس اما نظم‌بخشيدن مجدد به عالم بود؛ از ديدگاه مصريان، زيبايي محصول اين انتظام بود. وقتي اشيا را منتظم مي‌چينيد؛ آنها را زيبا مي‌بينيد. اين ايده كه هندسه معادل نظم است و نظم زاييده زيبايي است در يونان نيز وجود داشت.

فيثاغوريان در اين زمينه زيبايي را تناسب حالات رواني انسان با نظم كائنات دانستند؛ از ديدگاه فيثاغوريان انسان كامل، انساني است كه براساس ريتم و نظم كائنات زندگي كند.

افلاطون نيز كه متاثر از فيثاغوريان بود درباره زيبايي مباحث زيادي دارد؛ از ديدگاه او زيبايي يك امر متعالي است كه چون صورت زميني بگيرد در قالب نظم و تقارن متجلي خواهد شد.