آرمان هیأت - اخلاق‌مداري در هيات های مذهبي

متاسفانه در ساليان اخير شاهد هستيم هيات‌هايي با عناوين، پيشوندها و پسوندهاي غيرمتعارف ظهور پيدا كرده‌اند كه بيشتر مبتني بر شورآفريني بوده‌اند تا شعور پروري.

مودب بودن به آداب اسلامي و تخلق به اخلاق الهي، از چنان اهميتي برخوردار است كه هدف بعثت آخرين فرستاده خدا، تتميم مكارم اخلاق دانسته شده است، چنانكه رسول مكرم اسلام(ص) فرمودند: «انما بعثت لاتمم مكارم الاخلاق».

قرآن كريم به مسئله اخلاق، چنان بها مي‌دهد كه آن را جزء اهداف اصيل نبوت دانسته، زندگي انسان در سايه اخلاق را، زندگي سعادتمند مي‌شمارد وانساني را كه متخلق به اخلاق الهي نيست، خاسر و از سرمايه باختگان مي‌داند.

بنابراين رعايت اخلاق در همه مراحل زندگي انسان لازم و ضروري است؛ بدون ترديد، هيات های مذهبي و مجالسي كه جهت بزرگداشت شهادت سيدالشهداء(ع) و اقامه مراسم عزاداري تشكيل مي‌شود، به عنوان يك نهاد ديني- اجتماعي، تاثيرات مهم و شگرفي در پيشبرد و تعالي معنوي جامعه، نشر معارف عاليه اسلام و نهادينه كردن فرهنگ و معارف عاشورايي و زنده نگه‌داشتن مكتب اهل‌بيت(ع) دارد.

بديهي است، آثار تربيتي و بركات معنوي اين مجالس زماني آشكار مي‌شود، كه اصول اخلاقي توسط بانيان، دست‌اندركاران و اعضاي هيات به نحو احسن رعايت شود، در غير اين‌صورت نه تنها اين مجالس آثار مثبت تربيتي نخواهد داشت، بلكه به‌عكس خود زمينه‌ساز گسترش بي‌اخلاقي خواهد شد.

بر اين اساس متوليان امر در جلسات مذهبي بايد به‌گونه‌اي برنامه‌ريزي كنند و از مربياني بهره گيرند تا زمينه تحقق تربيت صحيح اخلاقي اعضاء فراهم شود؛ حضور عالماني وارسته و متخلق، به منظور تعليم مسائل اخلاقي از مهمترين اقدامات ممكن در اين خصوص است.

از اين رو لازم است متوليان جلسات مذهبي، تنها در پي عزاداري و سينه‌زني صرف، نباشند، بلكه جهت رشد و تعالي اخلاقي شركت‌ كنندگان در اين‌گونه مجالس، با دعوت از عالمان و سخنرانان متخلق به آداب و اخلاق اسلامي، نسبت به اين مهم همت گمارند.

اهتمام به اين امر نيازمند آن است كه متوليان وهيات‌داران، به شان واقعي و كاركرد حقيقي اين جلسات در جامعه واقف باشند و اين مجالس را تنها محلي براي بروز شور و احساس نپندارند، بلكه آن را مكاني براي تعميق درك و شعور ديني بدانند.

يكي ديگر از ضروريات هيات مذهبي، داشتن ايدئولوژي و برنامه است؛ وجود ايدئولوژي در جلسات مذهبي، بلاتشبيه به مثابه قانون اساسي كشور و يك نظام مدرن سياسي است.

اگر هيات مذهبي و مجالس عزاداري، از ايدئولوژي مبتني بر معارف ديني برخوردار باشند، بسياري از مفاسد و انحرافاتي كه متاسفانه در برخي از اين محافل مشاهده مي‌شود، به وقوع نخواهد پيوست.

برخورداري از ايدئولوژي صحيح در جلسات و هياآت مذهبي ايجاب مي‌كند كه ظرافتهاي خاص نيز در اين جلسات رعايت شود؛ ظرافتهايي از قبيل نامگذاري هيئت، كيفيت برگزاري جلسات كيفيت تبليغات، زمان‌بندي برنامه‌ها، اتخاذ رويكرد مناسب در مبارزه با انحرافات و ...

نامگذاري مناسب براي مجالس و هيات علاوه بر نمايان ساختن جهت گيري كلي و سياق حاكم بر جلسه، مي‌تواند تاثير بسزايي در جذب افراد به اين‌گونه محافل داشته باشد.

حجت الاسلام حاج غلامرضا عقيقي، يكي از روحانيون مبارز وفعال دوران رژيم منحوس پهلوي كه تمام كوي و برزن‌هاي منتهي به خيابان شكوفه (ميدان شهدا) خاطرات فراواني را از برنامه‌هاي تربيتي، تبليغي ومبارزاتي ايشان به خاطر دارند، نقل مي‌كند: «من قبل از انقلاب 12 هيات تاسيس كرده بودم با پيشوند "مكتب"؛ مكتب الرضا(ع)، مكتب الصادق (ع) و... يكي از اتهاماتي كه ماموران ساواك در بازجويي‌ها مرا به خاطر آن، اذيت قرار مي‌دادند، همين نكته بود كه چرا هيات‌هايي را كه تاسيس كرده‌اي همه آنها پيشوند "مكتب" دارند.»

متاسفانه در ساليان اخير شاهد آن هستيم هياتي با عناوين و پيشوندها و پسوندهاي غير متعارف ظهور پيدا كرده‌اند كه بيشتر مبتني بر شورآفريني مي‌باشد تا شعور پروري.

اميد است متوليان برگزاري مجالس مذهبي و هيئات عزاداري، با اصالت بخشيدن به بعد تربيتي و اخلاقي اين‌گونه محافل و به‌كارگيري ايدئولوژي صحيح، بيش از پيش در جذب و تربيت ديني نسل جوان همت گمارند.