آرمان هیأت - گفتگو با مصطفی دلشاد تهرانی

امام حسین(ع) به دلیل شکل زندگیش (مدرسه حسینی) را بنا کرده است

کربلا و عاشورا راه ها و انتخاب ها، عنوان دوم کتاب «پیشگاه حقیقت» به قلم مصطفی دلشاد تهرانی است که اخیرا از سوی نشر دریا چاپ و منتشر شده است. مصطفی دلشاد تهرانی متولد 1334 تهران، دانش آموخته رشته آمار است اما در حوزه علمیه نیز دروس خارج فقه را گذرانده و در حال حاظر عضو هیئت علمی دانشکده علوم حدیث است . این استاد دانشگاه علاوه بر کتاب « پیشگاه حقیقت » آثار دیگری نیز مانند " مدرسه حسینی " و " نهضت حسینی و عزت حسینی " و " حماسه حسینی و ظهور حقیقت آدمی " را تالیف و منتشر کرده که برخی از این آثار تا سی بار تجدید چاپ شده اند.
سیره نبوی، دولت آفتاب، حکومت حکمت، چشمه خورشید عناوین برخی دیگر از آثار او را تشکیل می دهند .

* آقای تهرانی! کتاب (مدرسه حسینی) در چه سالی منتشر شد و به چه مباحثی می پردازد ؟
کتاب (مدرسه حسینی) اولین بار حدود سال 77 چاپ و منتشر شد. بعد از آن مکرر تجدید چاپ شده است و اخیرا چاپ سی ام آن به بازار آمد.

موضوع کتاب این است که حضرت امام حسین(ع) به دلیل شکل زندگیش و نوع شهادتی که برگزیده، مدرسه ای در بشریت بنا کرده که به تعبیر من (مدرسه حسینی) است.

کربلا و عاشورا خودش یک مدرسه تربیتی است و از آن می توان به عنوان یک نظام تربیتی استفاده کرد . حادثه ای نیست که با نگاه صرفا تاریخی قابل توضیح باشد، بلکه از دل این حادثه تاریخی یک نظام تربیتی و آموزشی بیزون می آید که تا پایان جهان قابل استفاده است. من در این کتاب بحثی دارم راجع به ساختار تربیتی واقعه کربلا و حادثه عاشورا و مجموعه اصلی را از آن استخراج کرده ام به عنوان اصول تربیتی کربلا و عاشورا، با این نگاه که اگر ما به دنبال انسان سالم و با عزت و انسان مومن و صاحب بصیرت هستیم ، باید همین اصول (مدرسه حسینی) را به کار ببندیم چون به نظر می آید این نگاه خیلی مغفول است. یعنی ما صرفا به کربلا و عاشورا یا نگاه تاریخی داریم ، یا نگاه آئین گرایانه در حالی که کربلا و عاشورا خیلی وسیع تر و بزرگ تر و آموزشی تر است.

* (نهضت حسینی، عزت حسینی) از چه منظری نوشته شد ؟
در واقع با این نگاه به سراغ این موضوع رفتم که عزت آفرینی و عزت بخشی و محور قرار دادن عزت، تربیت و مناسبات انسانی از جمله مباحث اساسی در اسلام است.

هر نهضتی و هر انقلابی را با این معیارها یعنی با معیار نهضت حسینی می توانیم محک بزنیم و ببینیم که این نهضت و این انقلاب چقدر به انسان عزت داده و چقدر آنها را از ذلت و خواری دور کرده است. با این توجه که ریشه فسادها و تباهی ها در بی عزتی و بی کرانتی انسانها و جوامع بشری است؛ اگر انسان با عزت و جامعه با عزت داشته باشیم، آن جامعه یقینا سالم خواهد بود چون تن به گناه و ریا و چاپلوسی نمی دهد به همین دلیل اگر بتوانیم انسان را به سمت عزت ببریم آنوقت انسانها را در برابر هر نوع آفتی مقاوم کرده ایم.

نگاه من این بود که حرکت امام حسین(ع) حرکتی در این جهت بود. ما اگر می خواهیم جامعه را بسازیم و جامعه ای سالم داشته باشیم باید بدانیم که جامعه با ضرب و زور درست نمی شود. بلکه با انسانهای عزیز و با عزت درست می شود و انسانهای عزیز تربیت کردن لازمه اش کار تربیتی و آموختن از سیره ائمه معصومین (ع) است.

* کتاب « حماسه حسینی و ظهور حقیقت آدمی » را هم باید در همین راستا ارزیابی کرد ؟
کتاب «حماسه حسینی و ظهور حقیقت آدمی» مبتنی بر این نگاه است که در قیام حضرت امام حسین(ع) عنصری وجود دارد که آن عنصر تلاش برای هدایت و نجات انسان است.

این تفکر به دنبال این است که حقیقت انسانی در جامعه جلوه ای آسمانی داشته باشد. کربلا و عاشورا هم صحنه ای است که در آن از جانب حضرت امام حسین(ع) و یارانش حقیقت انسان به ظهور می رسد؛ چیزی که همه ادیان به دنبالش بودند که استعدادهای انسان به گونه ای شکوفا شود که حقیقت آدمی جلوه گر شود. انسان ذاتا این استعداد را دارد که مظهر همه اسما و صفات خدا باشد و کربلا و عاشورا صحنه ای است که در آن این اتفاق به شکل بارزی جلوه نمائی کرده است.