آرمان هیأت - مصاحبه با نزار القطری در روز اربعین(2)

مضمون حماسی نوحه ـ اجرای خاص نزار القطری به لحن فارسی نابلدش که همیشه برای ما شیرین است در کنار پخش گسترده تلویزیونی همین یک نوحه، آن هم در ماه محرمی که سرمای بی‌سابقه مشتریان عزاداری‌های تلویزیونی را بیشتر از هر سال کرده بود باعث گل کردن آن شد.

* شما توی عراق و کشورهای منطقه نوحه‌هاتون رو به فارسی و عربی با هم می‌خوندید. این برای مستمع‌هایی که می‌شنیدند نوحه‌هاتون رو و عرب بودند عجیب نبود؟
نزار القطری: خیلی سئوال خوبیه. نه، بر عکس خیلی خوششون می‌یاد. همون که گفتم؛ فارسی چون زبان شیرینی یه، خیلی از شنوندگانی که می‌شنوند و عرب هستند و اصلا فارسی بلد نیستند، اگه من یه روز فارسی نخونم فارسی توی نوحه نباشه ناراحت می‌شن. می‌گن چرا فارسی نخوندی؟ می‌گم خب شما که فارسی نمی‌دونید. می‌گن ما اصلا از لحنش و این احساسی که داره توی زبان فارسی خوشمون می‌یاد. درسته نمی‌دونیم ولی وقتی فارسی می‌خونی ما گریه می‌کنیم اصلا.

* بخش زیادی از همین نوحه «انا مظلوم حسین» عربیه. فکر می‌کنید بازخورد و عکس‌العمل ایرانی‌ها چطور بود؟ چی شد که یکهو این همه استقبال شد ازتون؟
نزار القطری: واقعا مردم ایران همه حسینی هستند مردمی پاکدل و خیلی هم مهمان‌پذیر هستند، خیلی هم به خدمتگزاران امام حسین(ع) احترام می‌گذارند واقعا. الحمدلله که این نوحه با استقبال همراه بود.

* اون موقع می‌دونستید که این نوحه داره برای ایران ضبط می‌شه ومی‌خواد توی ایران پخش بشه؟
نزار القطری: نه این را یکی از دوستام پر می‌کرد یکی از دوستام به اسم سید عزیز؛ مؤسسه ثقلین در کویت. ایشون پر گرده و عادتا به همه تلویزیون‌ها می‌ده.

* نمی‌خواید بیایید ایران؟
نزار القطری: خب الان که من ایران هستم.

* نه، برای سکونت؟
نزار القطری: ان شاء الله بروم و خدا کنه برگردم. من همیشه می‌گم این‌جا توی ایران هر کوچه و پس‌کوچه یک امامزاده‌ای دارد. امام هست یعنی.

اونجا نه امامی هست و نه امام‌زاده‌ای. هیچی نیست؛ همه‌اش بیابون. شما این‌جا امامزاده دارید برید یه دعایی کنید برای ما که برگردیم ایران.

* شما این همه سال کجا بودید؟ کشورهای حاشیه خلیج فارس شما را می‌شناختند اما ما چرا صدایی از شما نمی‌شنیدیم و تصویری نمی‌دیدیم؟
نزار القطری: نه نه، این رو به شما بگم که ممکنه ندونید. هر سال روز عاشورا اذاعه (رادیو) تهران که زبان عربی دارند، هر سال نوحه‌های من رو نوحه‌های قدیمی رو خیلی قدیمی که من تعجب می‌کنم، می‌گم از کجا آورده‌اند، دارند پخش می‌کنند هر سال؛ ولی امسال اولین بار بود که تصویری پخش کردند.

* فکر می‌کنید دلیل موفقیت شما چیه؟
نزار القطری: امام حسین(ع). من اگه خدمتگزار امام حسین(ع) نبودم، هیچی نبودم. من کی‌ام مگه؟ خب این دلیلش حبّ امام حسین(ع) بوده من کی‌ام واقعا؟

ببین این یه مثلی هست به زبان عربی می‌گیم «الشجره المثمره ترمی بالحجر»؛ یعنی درختی که میوه می‌ده اون درخت رو مردم به‌اش سنگ می‌زنند؛ درختی که میوه نمی‌ده کسی کاری به‌اش نداره.

* شما با جوان‌های ایران، عراق، کویت و قطر بوده‌اید، هر کدام چه حالی داشتند؟
نزار القطری: الحمد لله همه عشق به اهل بیت(ع) دارند همه همه عشق به امام حسین(ع) دارند ولی باز هم می‌گم، فرق می‌کنه. خیلی جاها که من می‌روم عشق به ابوالفضل عباس(ع) دارند؛ یعنی هرچی به‌شان می‌گوییم می‌گویند نه، فقط ابوالفضل(ع).

مثلا اون‌هایی که توی کربلا هستند -کربلا زندگی می‌کنند- خودتان می‌دانید مثلا... نخوه نخوه؛ یعنی می‌یان می‌یان پیش حضرت عباس(ع). یه حاجتی وقتی ازش می‌خوان طوری صحبت می‌کنند که واقعا مثل این که حضرت ابوالفضل(ع) زنده است، مثل این که یک دوستی هست براشون مثل درددل؛ مثل این که درددل با یک دوستی می‌کنند. این هم کشور به کشور فرق می‌کنه ولی الحمدلله همشون محبین اهل بیت(ع) هستند ولی فرق می‌کنه.

* گفتید جوان‌های کربلا بیشتر به حضرت ابوالفضل(ع) ارادت دارند...
نزار القطری: عمرا نرفتم کربلا من. به عمرم نرفتم. این اشتباه است. می‌خوای بگی چه رأیی داری؟ می‌دونم، می‌گم ولی خودم نرفتم.

* بقیه جوان‌ها چطور؟ جوان‌های لندن؟
نزار القطری: هر مناسبتی چه شاد، چه حزین، این جوون‌ها دور هم جمع می‌شدند، واقعا گریه می‌کردند. اصلا گریه از دل می‌کردند. چون می‌گم مثل این که دو رنج می‌کشیدند؛ یک رنج دوری از کشورشون، یه رنج دوری از امام حسین(ع) و این یعنی عظمت مصیبت؛ خیلی با صفا، خیلی گریه می‌کردند.

* جوان‌های ایرانی را چطور دیدید؟
نزار القطری: خیلی جوون‌های پاک، متدین؛ جوون‌هایی که (حقیقتش بگم، این حقیقت رو من می‌گم) حالا .. بعضی جوون‌ها رو وقتی قیافه‌شون را می بینید، خیال می‌کنید هیچی نمی‌دونه. این نفر از دین ممکنه دور باشه.، از کجا معلوم... ما این حدس رو می‌نیم؟ از قیافه‌اش مثلا از ظاهرش مثلا؛ ولی وقتی باهاش صحبت می‌کنی موقعی که می‌خواد خداحافظی کنه می‌گه «یا علی»؛ خیلی دلم سرد می‌شه. این توی خونش حب اهل بیته. قیافه‌اش رو نگاه نکنین، اشکال نداره، دنیا الان عوض شده.

حتی من 30 سال قبل لباساهام اصلا این جوری نبود؛ یعنی داره عوض می‌شه دیگه. ولی این حب اهل‌بیت(ع) هنوز توی خون ها هست.

دو بیت شعر عریبه... لا عذب الله امی انها شربت حب الوصی و قذفنیه باللبن / و کان لی والد یحوا اباالحسن/فسرت لی یحوا اباالحسن.
یعنی خدا مادرم را رنج ندهد زیرا که حب علی(ع) را آشامید و آن حب، آن عشق را از طریق شیر من آشامیدم و پدری داشتم که خیلی عاشق علی(ع) بود که نتیجه آن شد که از این پدر و از این مادر، من حتما عاشق علی(ع) می‌شوم.

گفتگو از احسان ناظم بکایی، مهدی حاجی پروانه