موضوع شعرسرایی درباره ائمه اطهار(ع) را می‌توان یکی از موضوعات جذاب برای شاعران جوان دانست که با توجه به علاقه‌مندی آنان به خاندان عصمت و طهارت، وارد این عرصه شده و به خلق و سرایش آثار جدید می‌پردازند.

ولی آنچه که به این حوزه لطمه وارد می‌کند و آسیب‌زاست، این است که گاه به دلیل کمبود اطلاعات و عدم مطالعه، برخی از اشعار به ویژه اشعاری که توسط نوقلمان و شاعران جوان سروده شده‌اند، به صورت و ظاهر ائمه معصومین(ع) می‌پردازند.

در همین راستا با حکیمه دبیران، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم به گفت‌وگو نشسته ایم که متن آن را در زیر می‌خوانید.

ـ ارزیابی شما از آثاری که توسط شاعران جوان و با رویکرد آئینی سروده می‌شوند چیست؟ آیا از دیدگاه شما اشعار این حوزه بیشتر در سطح سروده نشده‌اند؟
نمی‌توان گفت که همه آثار این گونه هستند، ولی اگر مواردی باشد که شاعران فقط در ظاهر بخواهند به شعرسرایی بپردازند، این موضوع نشان می‌دهد که مطالعات آنها درباره فضایل اخلاقی و معنوی ائمه(ع) اندک بوده است. از این رو باید در این حوزه مطالعه بیشتری داشته باشند تا مواردی غیر از شعرسرایی درباره این شخصیت‌ها در سطح زودتر به ذهن آنها بیاید.
اگر شاعران در مطالعات آثار و گفته‌های ائمه(ع) به برکاتی که در ابعاد وجودی آنهاست توجه بیشتری کنند، مطمئنا زمانی که تصمیم می‌گیرند در مدح و وصف آنها نکته بگویند، فضایل معنوی این شخصیت‌های معنوی زودتر به ذهن شاعران می‌آیند. اگر این نکته‌ها پیش چشم آنها نباشد، شاعران برای خالی نبودن عریضه به وصف ظاهری ائمه معصومین(ع) می‌پردازند.

ـ برای اینکه شاعران جوان را از چنین رویکردی به دور داریم، چه پیشنهادی دارید؟
یکی از راهکارهایی را که در این حوزه می‌توان پیشنهاد کرد، مطالعه است و درک موقعیت خاندان عصمت و طهارت به نظر من خیلی می‌تواند راهگشا باشد. همچنین توجه به اینکه فضایل معنوی ائمه(ع) و اولیاء می‌تواند راه زندگی را به ما نشان بدهد، موضوعی است که نباید از نظر دور داشت.
اگر شاعران بدانند که این نکته‌ها برای مردم مهم است و متوجه این موضوعات در شعرسرایی باشند، آن زمان از تمام فضایل معنوی ائمه همچون صبر، ادب، تقوی و فضیلت‌های آنها بیشتر صحبت می‌کنند تا برای جامعه هم مفید باشد.

ـ برای اینکه جوانان در این حوزه توانمندتر ظاهر شوند و از استعداد خود بیشتر بهره بگیرند علاوه بر مطالعه چه راهکار دیگری را پیشنهاد می‌دهید؟
علاوه بر مطالعه، آنچه که در این حوزه برای شاعرانی که تازه قلم به دست گرفته‌اند موثر به شمار می‌آید، باور این است که گسترش شیوه رفتار و زندگی ائمه معصومین(ع) و طرز تفکر آنها چقدر می‌تواند برای سرمشق قرار گرفتن باقی مردم مفید باشد.
وقتی شاعر خود را ملزم به گسترش ارزش‌ها و فرهنگ زندگی این خاندان می‌کند، به عنوان یک واسطه که زندگی آیندگان را رو به بهبود می‌برد، می‌تواند موثر باشد.
شاعران باید به این موضوع باور داشته باشند و خودشان با ایمان تمام به درست بودن و سرمشق بودن زندگی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و رفتار آنها و آدابی که داشتند، به انتقال سلوک رفتاری و فرهنگ زندگی و گفتار آنان بپردازند.

ـ در این باره برپایی کارگاه و کلاس‌های آموزشی توسط پیشکسوتان را تا چه میزان در یاری شاعران جوان موثر و مفید می‌دانید؟
آموزش دادن یکی از شیوه‌های موثر در این حوزه است و مطالعه می‌تواند شخصی باشد یا در کلاس‌های آموزشی نزد پیشکسوتان و بزرگترها و شرکت در مجامع علمی و دینی صورت گیرد؛ بحث درباره همه این مسائل باید انجام شود و باید دانست که این موارد می‌تواند کمک کند.

ـ با توجه به اینکه در حوزه شعر، پیشکسوتان بسیاری مشغول به فعالیت هستند، این افراد چطور می‌توانند به نوقلمان و شاعران جوان در این حوزه کمک کنند؟
«زکاة العلم نشره»؛ هر کدام از پیشکسوتان این عرصه که به نکته‌ای رسیده‌اند که می‌دانند برای شاعران جوان مفید است، باید آن را به جوانان، فرزندان و شاگردان خود انتقال دهند. این اقدام یک رسالت واقعی است که آنها می‌توانند نسبت به انجام آن مبادرت کنند.
رسالت هر کدام از بزرگان شعرا، ادبا و نویسندگان این است که شاگردان خود را با سعه صدر پرورش دهند و از آنچه آموخته‌اند، به آنها بیاموزند تا جوانان بتوانند در راه بهتری قرار گیرند.

ـ یکی دیگر از پیشنهاداتی که در این باره می‌شود، برپایی همایش و جشنواره است؛ نظر شما در این باره چیست و یادگیری و آموزش مبانی معرفتی درباره ائمه(ع) را پیش از شروع به کار موثر می‌دانید یا در حین کار؟
مطمئناً هر مسئله‌ای که در میان شاعران جوان رقابت سالم ایجاد کند، می‌تواند مفید باشد. اینکه شاعران جوان پیش از شروع به کار یا در حین شعرسرایی از مبانی و مضامین معرفتی کسب معرفت کنند، هر دو مهم است.
اینکه هم پیش از این که وارد این حوزه شوند و هم اینکه اهل مطالعه و آشنا با چنین معارفی باشند، مثمرثمر است. زیرا هیچ گاه راه طلب علم بسته نیست و در حین کار هم با نکته‌های مختلف می‌توان آشنا شد؛ به خصوص اینکه جوانان در مجامع و مجالسی که بحث‌های مفید علمی و دینی در آنجا مطرح می‌شود شرکت کنند تا هر روز به علم‌شان افزوده شود.

آرمان هیأت