اربعین و بزرگداشت این روز تنها برای امام حسین(ع) ثبت شده و فرصتی ویژه برای همه دوستداران و محبان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) است تا از مسیر اربعین حسینی پس از ۴۰ روز عزاداری و پاسداشت ارزشهای عاشورا، عهد خود را با ولایت امام خود تجدید کنند.

برای واکاوی این مسأله و ایجاد توجه ویژه در میان همه دوستداران اهل بیت(ع) به ولایت ائمه هدی(ع)، گفت و گو کرده ایم با استاد سیدعبدا… فاطمی نیا، استاد اخلاق و معارف اسلامی که در ادامه می‌خوانید.

در تبیین ابعاد مختلف اربعین حسینی چه نکاتی قابل طرح است؟

بحث با نکته مهمی آغاز شده، زیرا اربعین به واقع تکمیل انقلاب عاشوراست که با وجود شخصیتهای بزرگواری همچون امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) تبیین می‌شود، شخصیتهایی که در کوره راه سفر به کربلا چه در هنگامه جنگ و خون، چه در مصیبت شهادت عزیزان و منتسبان و چه در مسیر پر تلاطم اسارت، لحظه به لحظه بر ابعاد مختلف انقلاب الهی امام حسین(ع) می‌افزایند، اما اربعین حسینی صرفاً برگزاری مراسم چهلم برای شهدای کربلا نیست، بلکه فرصتی ویژه است برای همه افرادی که پا به پای قیام کربلا حرکت 
کرده اند تا در این روز، بار دیگر پیمان و عهد خود را با امام و ولی خدا، تجدید کنند.

اربعین حسینی فرصتی ویژه برای همه محبان سیدالشهدا(ع) است که پس از ۴۰ روز سوگواری و شرکت در محافل حسینی، باز هم بر ولایت معصومین(ع) تأکید کنند.

بنابراین راز جاودانگی امامت ائمه هدی(ع) در اربعین خلاصه می‌شود، درست است؟

بله و به طور قطع و یقین اربعین و روشنگری‌های سفیران به جای مانده از نهضت عاشورا است که این نهضت به یادگار مانده از مکتب امامت و وحی را برای ما تا به امروز حفظ کرده است. اربعین حسینی، در حقیقت پاسداشت ارزشهای ولایی است که امام حسین(ع) بر سر آنها تا پای جان ایستادگی کرد.

عاشورا، یک حادثه فرقه‌ای، قومی و تاریخی نبوده و نیست، بلکه مبتنی بر آرمان و اندیشه‌های ولایی شکل گرفته و قیام یک امام معصوم است و در حقیقت این قیام پشتوانه ادامه سلسله ولایت ائمه هدی(ع) پس از امام حسین(ع) محسوب می‌شود و همان گونه که بسیاری از ارزشهای انسانی تا وقتی که انسان باقی است، باقی می‌ماند، این قیام و تعلیمات و آموزه‌های آن نیز جاودانه خواهد ماند.

اما از اربعین حسینی به عنوان رکن بیداری و بصیرت یاد می‌شود، این مهم در مسأله ولایت پذیری چه جایگاهی دارد؟

به نکته خوبی اشاره داشتید، زیرا اربعین حسینی خود بیدار کننده اذهان خفته مردم آن روزگار بود و البته هنوز هم با گذشت هزار و اندی سال از زمان دقیق اربعین شهادت امام حسین(ع)، این کارکرد در اربعین‌های حسینی که از پی هم می‌آیند، وجود دارد. همان طور که کوفیان عصر امام حسین(ع) به امام خود پشت کردند و ایشان را در آن معرکه جنگ تنها گذاشتند، در عوض اربعین حسینی همه این اذهان خفته را بیدار کرد. هرچند که تا اربعین، برخی از مردم کوفه همچنان در غفلت بودند، اما حضور کاروان کربلا و خاندان عترت در مدفن شهدای کربلا، جرقه دیگری بر بیداری دینی بود و بر اذهان مردمی که همچنان در خواب غفلت و جهالت بسر می‌بردند، نهیبی دیگر زد. حرکت انقلاب امام حسین(ع) در اربعین حسینی بار دیگر زنده شد و اهل بصیرت راه خود را از ساکتان و بی تفاوتهای تاریخ جدا کردند و با کاروان اهل بیت(ع) برای عزاداری و بزرگداشت یاد شهدای کربلا همراهی کردند.

شناخت اربعین حسینی به معنی داشتن بصیرت و بینش است و افرادی که امام خود را در هر شرایطی یاری می‌کنند، قطعاً تا همیشه بیدار خواهند بود و این به معنی ولایت پذیری و همراهی با ولی و حجت خداست.

با این حساب پیاده‌روی‌های اربعین که از سوی مؤمنان و محبان امام حسین(ع) انجام می‌شود، نقش عمده‌ای در امام شناسی و تأسی به ولایت ایفا می‌کنند، درست است؟

بله، همین طور است؛ حضور در پیاده‌روی‌های اربعین حسینی در حقیقت حضور در همایش عظیم و عمومی برای تجدید عهد با امام معصوم(ع) است و در چنین شرایطی همنوایی ویژه‌ای میان آحاد مردم شکل می‌گیرد که همین اجتماع عمومی ضمن وحدت آفرینی دینی، بصیرت آفرین نیز خواهد بود، زیرا همه به سمت یک مقصد که امام معصوم(ع) است، در حرکت هستند و همین مسأله ظرفیت خوبی را برای امام‌شناسی و توسعه فرهنگ ولایت ایجاد می‌کند.

و با توجه به اینکه طی سالهای اخیر جهان اسلام درگیر فرقه‌های منحرف و گروهکهای تروریستی همچون داعش شده است، بزرگداشت اربعین حسینی چه تاثیری بر روند فعالیت این فرقه‌های معاند اسلام خواهد داشت؟

قطعاً نقش تأثیرگذاری خواهد داشت، زیرا داعشی‌ها به نام اسلام متأسفانه همه مردم از شیعه، سنی، مسیحی، ایزدی و… را از دم تیغ جهل و عناد خود می‌گذرانند و حال آنکه تلاش آنها در جهت ایجاد شکاف میان مسلمانان است.

همانطور که یادآوری محرم، خونی تازه در شریان هستی شیعیان به جریان می‌اندازد، پاسداشت اربعین نیز وحدت و انسجام شیعیان را بیشتر خواهد کرد و از همه مهمتر اینکه پیاده‌روی اربعین حسینی سرمایه بزرگ جامعه شیعی است، زیرا در این روز، خط استکبار شکسته شده و عزت حسینی دربرابر جهانیان به نمایش گذاشته می‌شود.

در حقیقت، کربلا میعادگاه عاشقان پاک باخته‌ای است که در روز اربعین با پای پیاده می‌آیند تا بگویند برای دفاع از ولایت تا پای جان ایستادگی می‌کنند و این انسجام قطعاً تلنگر مرگبار و تکان دهنده‌ای برای گروهکهای تروریستی همچون داعش خواهد بود.

بنابراین همه ما باید تلاش کنیم تا اربعین حسینی را به دژی مستحکم در برابر ظلم، استبداد و فرقه‌های تروریستی و گمراه تبدیل کنیم، زیرا بنای دین با توسعه فرهنگ امامت تحکیم پیدا می‌کند.

آرمان هیأت