ابوالفضل ورمزیار نمایشنامه‌نویس، کارگردان تئاتر صحنه‌ای با بیش از پانزده اثر نمایشی است که تجربه بد دوران تحصیلش باعث شد تا چند سالی کار نقالی و نمایشنامه‌ نویسی را دیر آغاز کند. وی طراح هنری و ابداع کننده نخستین ارابه نمایش‌های ایرانی است و می‌گوید بهترین تجربه نقالی‌اش از کشورهای دیگر دنیا مربوط به نروژ و اتریش می‌شود.

«علی‌نامه» یکی از مهم‌‌ترین کارها و شاهکارهای مرشد ورمزیار است که خودش آن را نقطه عطف کارهایش محسوب می‌کند و آن را در کربلا، نجف و حتی آلمان هم در ایام لیالی قدر اجرا کرده است. به مناسبت ایام اربعین حسینی و ویژه برنامه‌هایی که مرشد ابوالفضل ورمزیار برگزار کرده، با وی به گفت‌وگو می‌نشنیم:

* از برنامه‌های خودتان در ایام محرم و صفر توضیح دهید، آیا مقتل خوانی یا نوحه سرایی خاصی هم در امکان عمومی و خصوصی داشتید؟

-عاشقان ماه محرم آمده ماه وفا /معرفت آموز از ساقی دشت نینوا

خوشبختانه با توسعه فضاهای فکری و فرهنگی و استقبال و اقبال مردم نسبت به پرده‌خوانی، مقتل خوانی و اجرای نقل‌های حماسی در این ایام کارهای پربار و متنوعی را انجام دادیم و این رویکرد ویژه مسئولین معاون اجتماعی شهرداری تهران تحقق پیدا کرد.

بدین منظور سه برنامه در دست داشتیم نخست برنامه‌ای که در میدان امام حسین (ع) تهران از دهه اول صفر به مدت هفت شب برگزار شد با عنوان سوگواره اقوام ایرانی که در آنجا عزاداری‌هایی از شهرهای بوشهر، خوزستان، خراسان و چهارمحال و بختیاری و آذربایجان صورت گرفت، در این شب‌ها اجراهای پرده خوانی و مقتل خوانی نیز ما داشتیم.

*پرده خوانی‌ها با چه موضوعی بوده؟

-واکاوی نقاط پنهان تلاش‌های حضرت زینب کبری (ع) در روز عاشورا که به ریشه‌های قیام امام حسین (ع) باز می‌گشت این‌ها به منظور ایجاد معرفت شناسی و شناخت قیام اباعبدالله صورت گرفت.

مقتل‌خوانی‌ها براساس منظومه فخیم و عظیم شاهنامه اثر طبع الهامی کرمانشاهی به قهرمان‌های واقعه عاشورا اشاره کردیم.

بنابراین نقل حماسی هم برنامه‌ای بود که به رویکرد وجوه حماسی حماسه عاشورا و ارتباط بخشی با فجایع روز انجام شد، همانطور که امام حسین (ع) و قیام او در آیینه ظهور و قیام امام زمان (عج) تجلی است، یزیدیان زمانه امروز لباس وهابیت و داعش را بر تن کردند و نام تکفیری را به جای سفیانی برگزیدند، نقل حماسی در حقیقت به همین رویکرد می‌پرداخت.

*حضور مردم در عاشورای حسینی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

با توجه به حضور ۲۰ میلیونی و بسیار گسترده شیعیان در روز اربعین که ضرب شصتی به جهان تکفیری بود، در حقیقت ما نیز تلاش کردمی گام کوچکی دراین حوزه برداریم و با استقبال بسیار گسترده مردم روبه رو شدیم، میدان امام حسین (ع) با اینکه خیلی امکانات نشستن و صندلی و گرمایش در زمستان نداشت، امام برایمان بسیار اعجاب آور بود با اینکه سیستم صوتی حرفه‌ای هم طراحی کرده بودیم، بازهم فشار جمعیت باعث شد مسئولان به فکر امکانات بیشتر برای جمعیت سراپا علاقه‌مند بیافتند.

بنابراین اینطور بگویم که تنوع عزاداری‌های اباعبدالله الحسین (ع) در این ایام بسیار زیاد بود برای خود من که بسیار دارای اثرات روحی و معنوی شد به خصوص که هر چهار عضو خانواده من هم بدون پیش بینی مرسوم به کربلا رفتند من هم خیلی نگرانشان بودم ولی خوشبختانه به کرم حیدر، سالم بازگشتند و ازاین حضور چشم مردم در اربعین حسینی باید تشکر کنم و این را سرمایه‌ای باید بدانیم که ان‌شاءالله مسئولین و دولت هم بدانند با اشاره مقام ولایت همه کار انجام می‌شود و نگاه ما به جهان این است که دنیا بداند و حساب کار خود را بکند که با یک اشاره ولی فقیه بیست میلیون جمعی سر از پا نشناختند البته ما در مقام تهدید نیستیم بلکه دفاع از کیان اهل بیت (ع) و استقلال مملکت علوی را باید بکنیم.

*چرا خودتان کربلا نرفتید؟ تصمیم نداشتید آنجا برنامه اجرا کنید؟

-ما تصمیم داشتیم که برویم کربلا اما نکته اصلی این است که اراده رفتن بود اما در طلبیدنش ما خیلی دخیل نیستیم باید او بطلبد. بهرحال ما هم در تهران دنبال برنامه‌ها بودیم علاوه بر این مقتل‌خوانی‌ها در مدارس و دبیرستان‌هالی دخترانه و پسرانه هم اجرای پرده‌خوانی از خطبه حضرت زینب (س) داریم همین الان هم که با شما صحبت می‌کنم مدرسه مهدیه منطقه ۲ هستم و بلافاصله بعد از آن مدرسه دیگری می‌رویم.

*تا کی این برنامه‌ها ادامه دارد؟

ما تاکنون ۲۷ برنامه برای دبیرستان‌های منطقه دو هماهنگ و اجرا کردیم که فردا آخرین روز برنامه‌هاست دراین برنامه‌ها ابتدا به شکل آزمایشی چند مدرسه رفتیم که با استقبال و علاقه بچه‌ها روبه رو شد، بنابراین با همه مشکلات این برنامه‌ها را در ایام محرم و صفر اجرا کردیم. نکته دیگر در این اجراها به زاویه‌های پنهان واقعه عاشورا و واکاوی خطبه حضرت زینب (س) پرداختیم این در حقیقت ریشه‌های قیام اباعبدالله (ع) را نه در روز دهم محرم سال ۶۱ بلکه به تعبیر زینب کبری که می‌فرماید پدرم به فدای کسی باد که خیمه‌اش را در دوشنبه‌ای غارت کردند، اینجا تعبیر حضرت زینب از دوشنبه، روز عاشورا نبوده بنابراین واکاوی این دوشنبه و معمای آن که چرا جمعه را دوشنبه می‌گوید، انجام دادیم.

در نهایت این نکته را باید اشاره کنم که بی‌ولایت هر ولایت باطل است، هر چه داریم از غدیر است از غدیر، ریشه قیام امام حسین (ع) نیز در زیر پا گذاشته شدن غدیر است، برای اینکه ولایت اینجا مبدل به خلافت شد در سقیفه و سپس معاویه و یزید خلافت را تبدیل به سلطنت می‌کردند، واکاوی این مسئله و ماجرای قیام اباعبدالله (ع) در کنار خطبه و بیان‌های حماسی و معرفت شناسی برای نسل امروز واجب است، برای بچه‌های امروز باید سخنی گفت که هم جذاب باشد و نقاط پنهان را دربر داشته باشد، تا جوانان پای ثابت روضه‌ها و سخنرانی‌ها شوند باید چیزهایی را گفت که کمتر شنیده‌ای و با مسائل روز پیوند داشته باشد.

*با آرزوی توفیقات بیشتر برای شما. اجرتان با ابا عبدالله (ع)

با تشکر از شما. موفق باشید.

آرمان هیأت