هر فردی مطالعاتی در زمینه قیام اباعبدالله داشته هنگامی که با کتب سنگری مواجه می‌شود، افق تازه از این حادثه به روی او گشوده خواهد شد. من خواندن دو کتاب «آینه داران آفتاب» و «آینه در کربلاست» را به تمام مداحان توصیه می‌کنم.
ابوطالب رضایی از آن دست شاعرانی است که مداحی هم می کند. ایشان یکی از با سابقه ترین مداحان کشور می باشد که در حال حاضر ریاست کانون مداحان شهرستان ورامین را بر عهده دارد.
به مناسبت برگزاری پاسداشت محمدرضا سنگری توسط سازمان هنری رسانه ای اوج، به سراغ رضایی رفته ایم تا سخنان ایشان راجع به شخصیت دکتر سنگری و همچنین تحلیل ایشان از کتاب های عاشورایی استاد را بشنویم.
- جناب رضایی! در ابتدا برای ما از نحوه آشنایی تان با استاد سنگری بگویید؟- من در سفرهای استانی که به مجامع سالانه پیرغلامان حسینی (علیه السلام) در سالهای اخیر داشتم با استاد سنگری آشنا شدم. اتفاقا در همین دیدار اخیرمان در دوازدهمین اجلاس پیرغلامان حسینی (علیه السلام) که در اهواز برگزار شد، چند کلامی نیز با یکدیگر هم صحبت شدیم.
- آقای سنگری علاوه بر زحمت هایی که در رابطه با ادبیات کشیده اند، در رابطه با تاریخ نیز یکی از برجسته ترین تحلیل گران واقعه عاشورا می باشند. در رابطه با این بعد از شخصیت استاد سنگری توضیح می دهید؟- همچنان که شما بیان کردید جناب دکتر سنگری شخصیتی چند وجهی دارند که شاید بخش تاریخ نگاری و عاشورا پژوهی ایشان کمی مغفول مانده است. یکی از ویژگی های شخصیتی دکتر سنگری تسلط عجیب ایشان بر تاریخ است. من تاکنون کتاب های مختلف و تحلیل های متفاوتی راجع به واقعه عاشورا و قیام تاریخی حضرت ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) مطالعه نموده ام و به جرات می توانم این نکته را عرض کنم که یکی از برجسته ترین تحلیل گران واقعه کربلا و عاشورا پژوهان عصر حاضر، جناب دکتر سنگری می باشد. نکته بینی های ایشان در تاریخ عاشورا به واقع کم نظیر است.
- از ایشان تاکنون چندین اثر در رابطه با حادثه عاشورا به چاپ رسیده است. شما آثار عاشورایی استاد سنگری را در مقایسه با سایر کتاب های عاشورایی چگونه می بینید؟- بله، تاکنون چندین اثر از سنگری در رابطه با حادثه عاشورا به چاپ رسیده است. یکی از این کتاب ها، اثر ارزشمند ایشان به نام «آینه در کربلاست» می باشد. ما در این کتاب با تحلیل دقیق و ریزبینانه ای از قیام حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) مواجه می شویم که به نوبه خودش کم نظیر است. نکات تاریخی که در این کتاب به چشم می خورد از تسلط استاد بر تاریخ اسلام حکایت دارد.
یکی دیگر از آثار ارزشمند استاد کتاب «آینه داران آفتاب»، در رابطه با زندگی و شهادت یاران امام حسین (علیه السلام) می باشد. استاد سنگری در این کتاب به خوبی زندگی شیرمردان حماسه ساز دشت کربلا را به تصویر می کشد؛ شیر مردانی که لیاقت شهادت در رکاب امام زمانشان را پیدا می کنند و جرعه نوش شهادت در محضر مولایشان می شوند. همچنان که گفتم تسلط عجیب استاد به تاریخ و استفاده ایشان از منابع متعدد عاشورایی واقعا ستودنی است. به نظر من هر فردی که مطالعاتی در زمینه قیام حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) داشته باشد، هنگامی که با کتاب های استاد سنگری مواجه می شود، افق هایی تازه از این حادثه به روی او گشوده خواهد شد که تا به حال از آنها غافل بوده است. جناب استاد سنگری با ریزبینی خاصی در این کتابها این جزییات را به تصویر می کشد. من خواندن این دو کتاب ارزشمند «آینه داران آفتاب» و «آینه در کربلاست» را به تمام مداحان عزیز کشورمان توصیه می‌کنم.
- بله، همچنان که می فرمایید مطالعه در رابطه با تاریخ و شهدای کربلا برای مداحان ما الزامی است. مداحان ما امروزه باید با مطالعات زیاد در رابطه با تاریخ عاشورا، بر منابر وعظ و مدح اهل بیت (علیه السلام) حاضر شوند تا سخنان ایشان با تاثیر همراه باشد.- بله، من به یاد دارم در سفری که در سال قبل در همین مراسم پیرغلامان حسینی (علیه السلام) به استان گلستان داشتیم، جناب استاد راجع به هفتاد و دو شهید کربلا صحبت کردند. ایشان در آنجا بیان کردند که مداحان ما حتی اسامی نصف بیشتر این شهیدان را نمی دانند و این برای جامعه مداحی کشور بسیار ناگوار است. ایشان گفتند که قطعا حکمت خاصی در کار بوده که این افراد در صحرای کربلا به شهادت برسند و مداحان ما باید شهدای دشت نینوا را بشناسند و به مخاطبین معرفی کنند.
- علاوه بر این مطالبی که بیان فرمودید، چه نکات مهم دیگری از زبان استاد سنگری در این مراسم ها شنیده اید؟- ایشان بسیار از این مطلب گله داشتند که چرا مداحان ما از برادران حضرت ابوالفضل (علیه السلام) سخن نمی گویند و روضه یا نوحه ای در رثای این برادران خوانده نمی شود. همچنین استاد سنگری به اختصاص دادن شب های دهه اول محرم به نام شهدای کربلا اعتقاد نداشتند و می فرمودند که نیازی ندارد که هر شب را به نام شهدای کربلا نام گذاری کنیم، بلکه بایستی از شجاعت و فداکاری های امام حسین (علیه السلام) و تمام شهدای کربلا تا آنجا که در توان مداحان ما می باشد، در این شب ها سخن بگوییم. ایشان می گفتند که یک مداح اهل بیت (علیه السلام) نباید بدون وضو وارد مجلس امام حسین(علیه السلام) شود و رابطه مداحان ما با علما و مراجع نباید به هیچ قطع شود.
- جناب استاد رضایی! شما در مراسمات مختلفی با دکتر سنگری همراه و همکلام بوده اید. ارزیابی شما از تاثیر کلام استاد در مخاطبین چگونه است؟- به نظر من یکی از عوامل تاثیر کلام استاد، اخلاص در رفتار و صدق نیت در گفتار ایشان می باشد. به نظر من این تاثیر کلام استاد از الطاف الهی می باشد که خداوند نصیب ایشان کرده است. من می خواهم خاطره ای را از جناب استاد در سفر اخیرمان به اهواز برایتان نقل کنم. یکی از سخنرانان همیشگی مراسم پیرغلامان امام حسین (علیه السلام) جناب دکتر سنگری هستند.
من هنگام سخنرانی ایشان در اهواز با صحنه ای مواجه شدم که به جز اخلاص در رفتار و گفتار استاد، هیچ چیز دیگری نمی توانست این فضای بسیار زیبا را در آنجا به وجود بیاورد. یکی از فنون مداحی اشک گرفتن از مستمعین می باشد و به نظر من یکی از سخت ترین کارها نیز گریاندن مداحان است. در همایش اهواز حدود هزار نفر از مداحان داخل کشور و سایر مهمانان خارجی حضور داشتند. دکتر سنگری، در آن مراسم هنگام سخنرانی، به بیان نکاتی تاریخی را از واقعه عاشورا پرداخت و صحبت های ایشان با چنان تاثیر و سوزی همراه بود که تمام مداحان حاضر بدون اینکه روضه و یا ذکر مصیبتی بیان گردد، با صدای بلند اشک می ریختند. تمام این تاثیرات به خاطر اخلاص در رفتار و گفتار استاد می باشد که در کلام پرنفوذ ایشان ریزش کرده است؛ همچنان که شاعر فرموده است:
مواعظ تو اگر نیست با عمل همره بدان که در شنونده بدون تاثیر است
- بله، واقعا شخصیت والای جناب سنگری نمونه و مثال زدنی می باشد.- البته تواضع در رفتار استاد سنگری نیز چشمگیر است. افتادگی وخاکی بودن جناب استاد با توجه به مقام والای علمی ایشان واقعا ستودنی است. من با توجه به اینکه سالهاست مداحی می کنم به نقاط مختلفی از کشور سفر کرده ام و همچنین با شخصیت ها و سخنرانان بسیاری در این عرصه دیدار داشته ام. به واقع در طول این سفرها، با شخصیتی به تواضع استاد سنگری کمتر برخورد کرده ام.
- در پایان اگر سخن خاصی باقیمانده می شنویم.- بنده نیز ضمن تشکر از شما، آرزوی سلامتی، طول عمر با عزت و توفیقات روزافزون جناب استاد سنگری را از خداوند منان خواستارم. ان شا الله که جوهر قلم زیبای ایشان همواره در راه دفاع از حق و حقیقت جاری بماند.
مطالب مربوط به پرونده ویژه دکتر سنگری را می توانید از
اینجا بخوانید.
