چهارمین روز از نوروز ۹۴ با سوم جمادی الثانی، سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)، هم زمان شده است. نحوه مواجهه با این تقارن عزا و نوروز و نکاتی که باید در آن رعایت شود را از حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی ذوعلم، رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و معاون موسسه پژوهشی حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری جویا شدیم.

با توجه به تقارن ایام فاطمیه و نوروز چه کنیم که ضمن به جا آوردن مراسم نوروزی، شان و حرمت ایام فاطمیه هم حفظ شود؟

مردم توجه دارند که مراسم مرسوم نوروز در شب و روز شهادت برگزار نشود و اگر دید و بازدیدهای ضروری هم انجام شود، باید با مراسم فاطمیه تناسب داشته باشد. در مجموع این ایام باید ذکر و یاد حضرت زهرا (س) را گرامی و زنده بداریم، چون هدف اقامه عزا برای اهل بیت علیهم السلام و یا برگزاری مراسم میلاد برای این بزرگواران آن است که سیره، مکتب و آموزه های آنان احیا شود. در روایات هم تاکید شده که احیای امر اهل بیت علیهم السلام هدف اصلی است و بنابراین احیای این راه در اجرای مراسم مرسوم و معقول نوروز مانند دید و بازدیدها و سفرها تداخلی ایجاد نخواهد کرد.

در عین حال باید اعتدال را رعایت کنیم، نه آنقدر افراط شود که برخی گمان کنند یک هفته قبل و بعد از شهادت دید و بازدید باید تعطیل شود و نه آنچنان بی توجهی شود که شب و روز شهادت هم تغییری در برنامه ها نداشته باشیم. چون وظیفه داریم در روز و شب شهادت اقامه عزا برای حضرت زهرا (س) کنیم و از این امر غافل نشویم. البته مردم ما در سال های گذشته و مراسم این چنینی ثابت کرده اند که به این امور توجه دارند و در سالهایی که چنین مناسبت هایی با ایام نوروز تلاقی پیدا می کرد، این حرمت نگه داشته می شد و حتی احترام مردم به اهل بیت علیهم السلام فراتر از آن چیزی بود که دشمنان اسلام گمان می کردند.

در اسلام هم درباره بعضی از آدابی که مردم ایران در نوروز به جا می آورند مثل دیدار اقوام و آشنایان و یا سفر کردن تاکید شده است.

همین طور است. صله رحم، دیدار مسلمانان با یکدیگر و جویا شدن از اوضاع و احوال یکدیگر از توصیه های ائمه اطهار علیهم السلام است. گاهی نحوه مواجهه افراد با یکدیگر در نوروز و انجام کارها یا اعمالی مثل اظهار شادی ممکن است هتک حرمت تلقی شود و از این کارها باید جلوگیری شود، در حالی که اصل دید و بازدید از توصیه های اکید اسلام است. به خصوص در روز شهادت باید مراقبت کنیم که حتی برنامه های آن روز رنگ و بوی عزاداری حضرت زهرا (س) بگیرد. یعنی در مهمانی ها به ذکر مصیبت شود و یا برنامه روز و شب شهادت را به حضور در هیات ها و عزاداری ها اختصاص دهیم و عزاداری در این شب و روز غالب باشد و دید و بازدید معمول عید رابه ایام پس از شهادت موکول کنیم.

وحدت شیعه و سنی را چگونه باید حفظ کرد تا به بیان معارف شیعی هم پرداخته شود؟

بسیاری از علمای اهل سنت درباره صائب اهل بیت علیهم السلام و به خصوص حضرت زهرا (س) کتاب نوشته اند و به وقایع بعد از رحلت پیغمبر اکرم (ص) اعتقاد داشته اند. اما بیان این گونه مسائل با بعضی تعابیر که ممکن است به اصول اساسی شیعه خدشه وارد کند، اشکال دارد. حتی مقام معظم رهبری هم در این ایام مراسم سوگواری و اقامه عزا را دارند و خطبا هم سخنرانی می کنند، بدون اینکه هیچ گونه تعریضی به مسئله وحدت بین شیعه و سنی وارد شود. از طرف دیگر در مجامع و مجالس باید ضمن تاکید بر اعتقادات بر حق تشیع مراقب وحدت در امت اسلام باشیم تا آن را بهانه ای برای دشمنان اسلام قرار ندهیم.

آرمان هیأت