کد مطلب : ۲۵۱۱۷
استقبال مسیحیان از اثری درباره مادر امام زمان(عج)
«شاهزاده روم» عنوان یک فیلم انیمیشن با محوریت مادر امام زمان(عج) حضرت نرجس خاتون است. در این کار، گروه سازنده توانسته به استانداردهای جهانی نزدیک شود. خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) گفت‌و‌گویی با حامد جعفری، تهیه‌کننده و هادی محمدیان، کارگردان فیلم انجام داده که در ادامه می‌خوانید.
«شاهزاده روم» چگونه به خط تولید رسید؟
جعفری: دو مؤسسه تحت عنوان‌های «هفت سنگ» و «سلوک افلاکیان» وجود داشتند که هر دو سال‌ها در حوزه انیمیشن حضور فعال داشتند. این دو شرکت کارهای متعددی در این حوزه ساخته بودند و سابقه همکاری با یکدیگر را نیز داشتند. این دو مؤسسه فیلمسازی در سال ۹۲ با یکدیگر ادغام شدند و گروه هنر پویا را به وجود آوردند. فیلم سینمایی «شاهزاده روم» هم اولین تجربه این شرکت است.
اما اینکه چگونه ساخت «شاهزاده روم» مطرح شد به این امر برمی‌گردد که با پیدایش شرکت هنر پویا تصمیم بر این شد کاری خوب و ماندگار در حوزه تاریخ اسلام تولید شود. در این راستا زندگی حضرت نرجس خاتون، مادر امام زمان(عج) از جذابیت بسیار بالایی برخوردار بود؛ برای همین ما این واقعه را برای ساخت انیمیشن مورد نظرمان در نظر گرفتیم. در این میان همکاری شرکت لبنانی «کشافة المهدی» به ما کمک کرد تا با جدیت و امید بیشتری ساخت این کار را آغاز کنیم.
فیلم با چه مقدار سرمایه و چند پرسنل ساخته شد؟
جعفری: انیمیشن «شاهزاده روم» طی ۱۵ ماه و با همکاری ۱۰۶ نفر از نیروهای متخصص این کار ساخته شد. برای این فیلم نیز رقمی حدود ۲ میلیارد تومان هزینه شده است. البته فکری کردیم که کار را بتوانیم با بودجه ۱ میلیاردی و زمان ۹ ماهه به پایان برسانیم، اما وقتی وارد کار شدیم، دیدیم که پروژه فراتر از آن چیزی است که تصور می‌کردیم برای همین هم هزینه دو برابر شد، هم زمان مد نظرمان.
چگونه شد که تصمیم گرفتید کاری در اندازه‌های «شاهزاده روم» را تولید کنید؟
محمدیان: در سینمای ایران این‌گونه باب شده که هر کس به صورت فردی کار خود را تولید می‌کند، اتفاقی که در انیمیشن کمتر وجود دارد. در انیمیشن بیشتر کارها به صورت گروهی انجام می‌شود. با این توضیح می‌خواهم بگویم که این کار حاصل تجربه پنج ساله یک گروه است. مطلب دیگر اینکه گروهی که «شاهزاده روم» را ساخته، اهدافش مشخص است، برای همین هم‌اکنون کاری با محوریت عاشورا در دست داریم که مراحل پایانی آن طی می‌شود. این انیمیشن از کیفیت بالایی بهره برده است. در ضمن درباره این انیمیشن به جرئت می‌توانم ادعا کنم که اولین تجربه «هایپر رئال» سینمای ایران است.
منابع تحقیقاتی سینما برای ساخت این کار چه بخشی‌هایی بود؟
محمدیان: طبیعی است زمانی که می‌خواهیم به چنین موضوعاتی ورود کنیم حساسیت‌های بسیار بالایی متوجه کار ما می‌شود. برای همین سعی کردیم تا کارمان از داشته‌های علمی کافی بهره ببرد، در ضمن از مشاوره مهدی مطهرنیا و محمدحسین رجبی دوانی استفاده کردیم تا کارمان از غنای تاریخی بهره کافی برده باشد. مشاوره و راهنمایی‌های این اساتید کمک کرد که تمرکز من به روی نقاط فنی فیلمنامه به ویژه دراماتیک کردن متن بیشتر باشد. نکته دیگر اینکه در بخش‌هایی از کار چون ما داده‌های تاریخی کافی نداشتیم مجبور بودیم داستانک‌هایی به کار اضافه کنیم تا در اصطلاح به جذابیت‌های کار بیفزاییم.
درباره این قصه باید بگویم که ما با محدودیتی مواجه بودیم، آن هم این است که کار کردن درباره حضرت مهدی(عج) به عنوان قهرمان کمی دشوار است، چون برای شخصیت‌پردازی یک قهرمان احتیاج به کنش و واکنش‌هایی است که ترسیم عینی آن درباره حضرت مهدی(عج) و یک فیلم ممکن نیست. با این توضیح روی آوردیم به قصه‌های فرعی تا به کارمان انسجام هم داده باشیم.
نقدهای که پیرامون «شاهزاده روم» در حوزه مفهوم مطرح شده، بیشتر پیرامون چه مباحثی است؟
محمدیان: بیشتر نقدهایی که در این زمینه مطرح می‌شود پیرامون زندگی ایشان است. برای همین وقتی چنین انتقاداتی مطرح شد ما براساس راهنمایی مشاوران تاریخی فیلم، متون و روایات مورد استفاده را بیان می‌کردیم تا منتقدان متوجه شوند کار یک اثر پژوهشی است. نکته دیگر اینکه به برخی منتقدان می‌گفتیم شاید روایت آنها نیز وجود داشته باشد، اما آنچه متواتر است روایت مطرح شده در فیلم است.
جعفری: برای اینکه این انیمیشن تولید شود، کار پژوهشی بسیاری انجام شد که ۱۸ بار بازنویسی فیلمنامه گواه بارز این ادعاست. برای درک بهتر موضوع، مثالی می‌زنم تا بدانیم رویکردهای فیلم آگاهانه بوده است. در «شاهزاده روم» شخصیت اسقفی وجود دارد که برخی معتقد هستند چهره مثبتی در متون تاریخی نداشته است، اما ما آگاهانه چهره این فرد را سیاه ترسیم نکردیم تا بتوانیم در بحث وحدت ادیان به ویژه اسلام و مسیحیت قدم‌های خوبی برداریم. برای همین وقتی این فیلم در لبنان به نمایش درآمد، توانست در جمع مسیحیان که بیشتر هنرمندان این کشور را تشکیل می‌دهند بازتاب بسیار خوبی داشته باشد.
نکته دیگر اینکه در شرایطی که در جهان، فیلم‌هایی سعی دارند به مقام حضرت رسول(ص) توهین کنند، تلاش کردیم با فضای تقریبی به نزدیکی ادیان کمک کنیم.
محمدیان: درباره نقدها نیز باید بگویم، که معمولاً این دست موضوعات چون مورد توجه و پسند اکثر مردم است، عام‌ترین افراد هم به نوعی نسبت به کار نظر می‌دهند و نقدهایی هم مطرح می‌کنند. یکی از این نقدها که نشئت گرفته از ناآگاهی بود مربوط به صحنه‌ای از فیلم است که حضرت نرجس خاتون شهادتین می‌گوید تا مسلمان شود آن منتقدان می‌گفتند چرا «اشهد ان علی ولی‌الله» را در شهادتین نیاوریم، ما نیز وقتی به آنها می‌گفتیم که این بخش از چه تاریخی وارد شهادتین شده و شرایط بیان آن چیست، منتقدان قانع می‌شدند. درباره این کار باید بگویم انتقاد پیرامون هر کاری عاری از اشکال است، اما مهم آنجاست که برای آن جواب وجود داشته باشد.
چرا بعد از ساخت «شاهزاده روم» بلافاصله کاری با محوریت امام زمان را پیش نگرفتید تا به نوعی ادامه‌ای برای «شاهزاده روم» باشد؟
همانطور که اول صحبت‌هایم گفتم فیلم جدیدمان با موضوع عاشورا در حال اتمام است، اما اینکه چرا ما بلافاصله کار را ادامه ندادیم به این دلیل بود که می‌خواستیم فیلم اکران شود و ما عکس‌العمل‌ها را داشته باشیم، آنگاه بتوانیم ادامه آن را جلوی دوربین ببریم.
برای اکران این فیلم چه برنامه‌ریزی انجام شده است؟
جعفری: خیلی دوست داشتم که اکران این فیلم از ایران آغاز می‌شد، اما بنا به دلایلی این امر رخ نداد. برای همین این فیلم سینمایی در لبنان روی پرده رفته است. از نیمه شعبان هم این «شاهزاده روم» در عراق روی پرده خواهد رفت. از کشورهای اروپایی همچون دانمارک و فرانسه هم پیشنهاد برای خرید کار داریم. باید متذکر شوم پیشنهاداتی هم برای نمایش فیلم از سوی آمریکا و دانمارک مطرح شده که در حال ارزیابی آن هستیم.
درباره نمایش این فیلم در دیگر کشورهای مسلمان هم باید بگویم که موانعی وجود دارد که به ما اجازه این کار را نمی‌دهد. برای مثال در مالزی که جمعیتی زیاد دارد چون جمعیت حاکم وهابی هستند اجازه نمایش به این فیلم داده نمی‌شود. درباره زمان اکران هم باید بگویم که بعد از دهه اول محرم که همان اوایل آبان است این انیمیشن روی پرده خواهد رفت.
محمدیان: درباره«شاهزاده روم» و تأثیرات آن می‌خواهیم به نکته‌ای اشاره کنم. آن نیز این است که کار توانسته وهابی‌ها را نگران کند برای همین با سرمایه‌گذاری عظیم که توسط عربستان حمایت می‌شود می‌خواهند فیلمی با نام «بلال» بسازند که تولیدکنندگان آن عوامل فیلم «ارباب حلقه‌ها» هستند!
درباره وحدت ادیان سخن گفتید، اما این فیلم به موضوع وحدت مسلمانان هم توجه کرده است؟
محمدیان: این توجیه که برای پرداختن به وحدت شیعه و سنی ما بسیاری از حقایق را نگوییم به هیچ وجه پسندیده نیست، در این راستا باید به امام عصر به صورت کامل توجه داشته باشیم. مطلب دیگر اینکه بحث منجی مورد توجه تمام ادیان الهی است. پس به نحوی منجی را نشان داد‌ه‌‌ایم که مورد نظر تمامی انسان‌هاست. در ضمن در این فیلم ما به صورت مستقیم به بحث خلفای بنی عباس نپرداختیم تا به نوعی برخی از جهان اسلام نسبت به کار موضع نگیرد، چون بخشی از اهل تسنن به خلفای بنی عباس احترام می‌گذارند. در انتهای این توضیح باید بگویم که اهل تسنن نیز به اهل بیت پیامبر(ص) احترام می‌گذارد.
درباره منجی نکته‌ای دیگر می‌خواهم بگویم و آن نیز اینکه بیشتر سعی کردیم شاخصه‌های انسانی را در منجی بزرگتر کنیم تا اهل تسنن نیز با آن ارتباط برقرار کنند اقدامی که به عقیده من گاهی در جهت وحدت مسلمانان است.
با توجه به حضور امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) در فیلم، تصویرگری از آنها چگونه بوده است؟
محمدیان: ما چهره را نورانی نشان ندادیم چون اکران بین‌المللی این کار، پذیرایی چنین نگاهی نیست، بنابراین با زوایایی که به دوربین دادیم هم توانستیم قواعد و اصول مورد نیاز در این حوزه را رعایت کنیم هم اینکه به نوعی از پشت و نیم رخ تصاویری داشته باشیم، اما به هیچ وجه چهره کامل این دو امام را تصویر نکردیم. این عمل را در انیمیشن بعدی خودمان که درباره عاشوراست هم مورد توجه قرار دادیم. در آن کار آنجایی که می‌خواستیم امام حسین(ع) یا حضرت ابوالفضل(ع) را نشان دهیم همیشه زاویه دوربین متفاوت بود، اما به نوعی تصویری کلی از اندام امام به غیر از چهره نشان داده می‌شود.
برای اینکه تصاویر مورد نظر واقعی‌تر باشد برخی راهکارها وجود دارد که می‌تواند به کارگردان کمک کند. برای نمونه خانه امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) را سرسبز و پر گل نشان دادیم تا از فضاهای موجود برای پوشش طبیعی بخشی از سیمای امامان سود بریم.
نگاه به حجاب در فیلم «شاهزاده روم» به ویژه درباره حضرت نرجس خاتون در زمانی که مسیحی بودند، چگونه است؟
جعفری: اگر در فیلم‌های تاریخی و کلاسیک سینمای جهان دقت کرده باشید متوجه می‌شوید که اشراف‌زادگان دارای حجاب بودند. حضرت نرجس خاتون هم فرزند قیصر روم بود. برای همین حجاب وی در زمانی که مسیحی بود امری غیر واقعی نبود. مطلب دیگر اینکه کارگردان سعی کرد با خلق تصاویری الزام داشتن حجاب را در فیلم ترسیم کنند. برای مثال هر گاه امام عسکری(ع) با حضرت نرجس خاتون در حال گفت‌و‌گو هستند چند نگهبان در حال مراقبت از آنهاست.
نکته دیگر اینکه آنجاهایی که حضرت نرجس خاتون در روم هستند ما می‌بینیم که ندیمه‌ها حجاب ندارند، اما باز هم مادر امام زمان حجاب‌شان رعایت شده است. این اتفاق به ظرافت در کار مورد توجه قرار گرفته تا هم از وجه روحانی مادر امام زمان کاسته نشود و در ضمن واقع‌نگری نیز لحاظ شده باشد.
آیا در ساخت فیلم «شاهزاده روم» از کارهای والت دیسنی الگوبرداری شده است؟
محمدیان: قابل کتمان نیست که اکثر کسانی که در حوزه انیمیشن کار می‌کنند از کارهای خارجی الگوبرداری می‌کنند. این امر هم طبیعی است چون ما در این حوزه کار ایرانی نداشتیم که بخواهیم آن را محور و الگو قرار دهیم، اما در کارهای بعدی سعی می‌کنیم در مرحله پیش‌تولید وقت بیشتری بگذاریم تا کارمان از بُعد تصویری هم اصالت خاص خود را داشته باشد. در این میان باید توجه داشت که استفاده از برخی چهره‌ها با پیش‌زمینه‌ای بود که شخصیت خاص را در ذهن تماشاگر ایجاد کند. یعنی چهره به نحوی باشد که به نوعی بیانگر سیرت باطنی نیز باشد.
آیا قرار است انیمیشن بعدی گروه هنر پویا با همین مقیاس و بودجه تولید شود یا اینکه سرمایه بیشتری برای آن در نظر گرفته می‌شود؟
جعفری: قطعاً جواب این سؤال زمانی مشخص خواهد شد که ما نحوه استقبال از «شاهزاده روم» را در گیشه مشاهده کنیم، چون بخش خصوصی معمولاً براساس بازخوردی که از بازار می‌گیرد روی کارهای مختلف سرمایه‌گذاری می‌کند. درباره این فیلم باید بگویم که تمام سرمایه این کار توسط بخش خصوصی تامین شده و تنها یک ارگان دولتی مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان به فیلم وام داده است. همچنین جالب است بدانید کمتر رقمی که برای ساخت انیمیشن در جهان وجود داشته مربوط به کشور هند می‌شود که ۳ میلیون دلار صرف تولید شده و ۳ سال نیز برای آن زمان صرف شده است، ولی ما در «شاهزاده روم» رقمی بسیار پایین‌تر هزینه کرده‌ایم و حتی این مسئله را در مقایسه با کارهایی چون «تهران ۱۵۰۰» و «رستم و سهراب» هم می‌توان مشاهده کرد.
محمدیان: در پایان باید بگویم که «شاهزاده روم» در ۷۶ دقیقه به نمایش درمی‌آید و امیدوارم استقبالی که مردم و مطبوعات از این کار خواهند کرد به ساخت کارهایی در این حوزه کمک کند.
«شاهزاده روم» چگونه به خط تولید رسید؟
جعفری: دو مؤسسه تحت عنوان‌های «هفت سنگ» و «سلوک افلاکیان» وجود داشتند که هر دو سال‌ها در حوزه انیمیشن حضور فعال داشتند. این دو شرکت کارهای متعددی در این حوزه ساخته بودند و سابقه همکاری با یکدیگر را نیز داشتند. این دو مؤسسه فیلمسازی در سال ۹۲ با یکدیگر ادغام شدند و گروه هنر پویا را به وجود آوردند. فیلم سینمایی «شاهزاده روم» هم اولین تجربه این شرکت است.
اما اینکه چگونه ساخت «شاهزاده روم» مطرح شد به این امر برمی‌گردد که با پیدایش شرکت هنر پویا تصمیم بر این شد کاری خوب و ماندگار در حوزه تاریخ اسلام تولید شود. در این راستا زندگی حضرت نرجس خاتون، مادر امام زمان(عج) از جذابیت بسیار بالایی برخوردار بود؛ برای همین ما این واقعه را برای ساخت انیمیشن مورد نظرمان در نظر گرفتیم. در این میان همکاری شرکت لبنانی «کشافة المهدی» به ما کمک کرد تا با جدیت و امید بیشتری ساخت این کار را آغاز کنیم.
فیلم با چه مقدار سرمایه و چند پرسنل ساخته شد؟
جعفری: انیمیشن «شاهزاده روم» طی ۱۵ ماه و با همکاری ۱۰۶ نفر از نیروهای متخصص این کار ساخته شد. برای این فیلم نیز رقمی حدود ۲ میلیارد تومان هزینه شده است. البته فکری کردیم که کار را بتوانیم با بودجه ۱ میلیاردی و زمان ۹ ماهه به پایان برسانیم، اما وقتی وارد کار شدیم، دیدیم که پروژه فراتر از آن چیزی است که تصور می‌کردیم برای همین هم هزینه دو برابر شد، هم زمان مد نظرمان.
چگونه شد که تصمیم گرفتید کاری در اندازه‌های «شاهزاده روم» را تولید کنید؟
محمدیان: در سینمای ایران این‌گونه باب شده که هر کس به صورت فردی کار خود را تولید می‌کند، اتفاقی که در انیمیشن کمتر وجود دارد. در انیمیشن بیشتر کارها به صورت گروهی انجام می‌شود. با این توضیح می‌خواهم بگویم که این کار حاصل تجربه پنج ساله یک گروه است. مطلب دیگر اینکه گروهی که «شاهزاده روم» را ساخته، اهدافش مشخص است، برای همین هم‌اکنون کاری با محوریت عاشورا در دست داریم که مراحل پایانی آن طی می‌شود. این انیمیشن از کیفیت بالایی بهره برده است. در ضمن درباره این انیمیشن به جرئت می‌توانم ادعا کنم که اولین تجربه «هایپر رئال» سینمای ایران است.
منابع تحقیقاتی سینما برای ساخت این کار چه بخشی‌هایی بود؟
محمدیان: طبیعی است زمانی که می‌خواهیم به چنین موضوعاتی ورود کنیم حساسیت‌های بسیار بالایی متوجه کار ما می‌شود. برای همین سعی کردیم تا کارمان از داشته‌های علمی کافی بهره ببرد، در ضمن از مشاوره مهدی مطهرنیا و محمدحسین رجبی دوانی استفاده کردیم تا کارمان از غنای تاریخی بهره کافی برده باشد. مشاوره و راهنمایی‌های این اساتید کمک کرد که تمرکز من به روی نقاط فنی فیلمنامه به ویژه دراماتیک کردن متن بیشتر باشد. نکته دیگر اینکه در بخش‌هایی از کار چون ما داده‌های تاریخی کافی نداشتیم مجبور بودیم داستانک‌هایی به کار اضافه کنیم تا در اصطلاح به جذابیت‌های کار بیفزاییم.
درباره این قصه باید بگویم که ما با محدودیتی مواجه بودیم، آن هم این است که کار کردن درباره حضرت مهدی(عج) به عنوان قهرمان کمی دشوار است، چون برای شخصیت‌پردازی یک قهرمان احتیاج به کنش و واکنش‌هایی است که ترسیم عینی آن درباره حضرت مهدی(عج) و یک فیلم ممکن نیست. با این توضیح روی آوردیم به قصه‌های فرعی تا به کارمان انسجام هم داده باشیم.
نقدهای که پیرامون «شاهزاده روم» در حوزه مفهوم مطرح شده، بیشتر پیرامون چه مباحثی است؟
محمدیان: بیشتر نقدهایی که در این زمینه مطرح می‌شود پیرامون زندگی ایشان است. برای همین وقتی چنین انتقاداتی مطرح شد ما براساس راهنمایی مشاوران تاریخی فیلم، متون و روایات مورد استفاده را بیان می‌کردیم تا منتقدان متوجه شوند کار یک اثر پژوهشی است. نکته دیگر اینکه به برخی منتقدان می‌گفتیم شاید روایت آنها نیز وجود داشته باشد، اما آنچه متواتر است روایت مطرح شده در فیلم است.
جعفری: برای اینکه این انیمیشن تولید شود، کار پژوهشی بسیاری انجام شد که ۱۸ بار بازنویسی فیلمنامه گواه بارز این ادعاست. برای درک بهتر موضوع، مثالی می‌زنم تا بدانیم رویکردهای فیلم آگاهانه بوده است. در «شاهزاده روم» شخصیت اسقفی وجود دارد که برخی معتقد هستند چهره مثبتی در متون تاریخی نداشته است، اما ما آگاهانه چهره این فرد را سیاه ترسیم نکردیم تا بتوانیم در بحث وحدت ادیان به ویژه اسلام و مسیحیت قدم‌های خوبی برداریم. برای همین وقتی این فیلم در لبنان به نمایش درآمد، توانست در جمع مسیحیان که بیشتر هنرمندان این کشور را تشکیل می‌دهند بازتاب بسیار خوبی داشته باشد.
نکته دیگر اینکه در شرایطی که در جهان، فیلم‌هایی سعی دارند به مقام حضرت رسول(ص) توهین کنند، تلاش کردیم با فضای تقریبی به نزدیکی ادیان کمک کنیم.
محمدیان: درباره نقدها نیز باید بگویم، که معمولاً این دست موضوعات چون مورد توجه و پسند اکثر مردم است، عام‌ترین افراد هم به نوعی نسبت به کار نظر می‌دهند و نقدهایی هم مطرح می‌کنند. یکی از این نقدها که نشئت گرفته از ناآگاهی بود مربوط به صحنه‌ای از فیلم است که حضرت نرجس خاتون شهادتین می‌گوید تا مسلمان شود آن منتقدان می‌گفتند چرا «اشهد ان علی ولی‌الله» را در شهادتین نیاوریم، ما نیز وقتی به آنها می‌گفتیم که این بخش از چه تاریخی وارد شهادتین شده و شرایط بیان آن چیست، منتقدان قانع می‌شدند. درباره این کار باید بگویم انتقاد پیرامون هر کاری عاری از اشکال است، اما مهم آنجاست که برای آن جواب وجود داشته باشد.
چرا بعد از ساخت «شاهزاده روم» بلافاصله کاری با محوریت امام زمان را پیش نگرفتید تا به نوعی ادامه‌ای برای «شاهزاده روم» باشد؟
همانطور که اول صحبت‌هایم گفتم فیلم جدیدمان با موضوع عاشورا در حال اتمام است، اما اینکه چرا ما بلافاصله کار را ادامه ندادیم به این دلیل بود که می‌خواستیم فیلم اکران شود و ما عکس‌العمل‌ها را داشته باشیم، آنگاه بتوانیم ادامه آن را جلوی دوربین ببریم.
برای اکران این فیلم چه برنامه‌ریزی انجام شده است؟
جعفری: خیلی دوست داشتم که اکران این فیلم از ایران آغاز می‌شد، اما بنا به دلایلی این امر رخ نداد. برای همین این فیلم سینمایی در لبنان روی پرده رفته است. از نیمه شعبان هم این «شاهزاده روم» در عراق روی پرده خواهد رفت. از کشورهای اروپایی همچون دانمارک و فرانسه هم پیشنهاد برای خرید کار داریم. باید متذکر شوم پیشنهاداتی هم برای نمایش فیلم از سوی آمریکا و دانمارک مطرح شده که در حال ارزیابی آن هستیم.
درباره نمایش این فیلم در دیگر کشورهای مسلمان هم باید بگویم که موانعی وجود دارد که به ما اجازه این کار را نمی‌دهد. برای مثال در مالزی که جمعیتی زیاد دارد چون جمعیت حاکم وهابی هستند اجازه نمایش به این فیلم داده نمی‌شود. درباره زمان اکران هم باید بگویم که بعد از دهه اول محرم که همان اوایل آبان است این انیمیشن روی پرده خواهد رفت.
محمدیان: درباره«شاهزاده روم» و تأثیرات آن می‌خواهیم به نکته‌ای اشاره کنم. آن نیز این است که کار توانسته وهابی‌ها را نگران کند برای همین با سرمایه‌گذاری عظیم که توسط عربستان حمایت می‌شود می‌خواهند فیلمی با نام «بلال» بسازند که تولیدکنندگان آن عوامل فیلم «ارباب حلقه‌ها» هستند!
درباره وحدت ادیان سخن گفتید، اما این فیلم به موضوع وحدت مسلمانان هم توجه کرده است؟
محمدیان: این توجیه که برای پرداختن به وحدت شیعه و سنی ما بسیاری از حقایق را نگوییم به هیچ وجه پسندیده نیست، در این راستا باید به امام عصر به صورت کامل توجه داشته باشیم. مطلب دیگر اینکه بحث منجی مورد توجه تمام ادیان الهی است. پس به نحوی منجی را نشان داد‌ه‌‌ایم که مورد نظر تمامی انسان‌هاست. در ضمن در این فیلم ما به صورت مستقیم به بحث خلفای بنی عباس نپرداختیم تا به نوعی برخی از جهان اسلام نسبت به کار موضع نگیرد، چون بخشی از اهل تسنن به خلفای بنی عباس احترام می‌گذارند. در انتهای این توضیح باید بگویم که اهل تسنن نیز به اهل بیت پیامبر(ص) احترام می‌گذارد.
درباره منجی نکته‌ای دیگر می‌خواهم بگویم و آن نیز اینکه بیشتر سعی کردیم شاخصه‌های انسانی را در منجی بزرگتر کنیم تا اهل تسنن نیز با آن ارتباط برقرار کنند اقدامی که به عقیده من گاهی در جهت وحدت مسلمانان است.
با توجه به حضور امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) در فیلم، تصویرگری از آنها چگونه بوده است؟
محمدیان: ما چهره را نورانی نشان ندادیم چون اکران بین‌المللی این کار، پذیرایی چنین نگاهی نیست، بنابراین با زوایایی که به دوربین دادیم هم توانستیم قواعد و اصول مورد نیاز در این حوزه را رعایت کنیم هم اینکه به نوعی از پشت و نیم رخ تصاویری داشته باشیم، اما به هیچ وجه چهره کامل این دو امام را تصویر نکردیم. این عمل را در انیمیشن بعدی خودمان که درباره عاشوراست هم مورد توجه قرار دادیم. در آن کار آنجایی که می‌خواستیم امام حسین(ع) یا حضرت ابوالفضل(ع) را نشان دهیم همیشه زاویه دوربین متفاوت بود، اما به نوعی تصویری کلی از اندام امام به غیر از چهره نشان داده می‌شود.
برای اینکه تصاویر مورد نظر واقعی‌تر باشد برخی راهکارها وجود دارد که می‌تواند به کارگردان کمک کند. برای نمونه خانه امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) را سرسبز و پر گل نشان دادیم تا از فضاهای موجود برای پوشش طبیعی بخشی از سیمای امامان سود بریم.
نگاه به حجاب در فیلم «شاهزاده روم» به ویژه درباره حضرت نرجس خاتون در زمانی که مسیحی بودند، چگونه است؟
جعفری: اگر در فیلم‌های تاریخی و کلاسیک سینمای جهان دقت کرده باشید متوجه می‌شوید که اشراف‌زادگان دارای حجاب بودند. حضرت نرجس خاتون هم فرزند قیصر روم بود. برای همین حجاب وی در زمانی که مسیحی بود امری غیر واقعی نبود. مطلب دیگر اینکه کارگردان سعی کرد با خلق تصاویری الزام داشتن حجاب را در فیلم ترسیم کنند. برای مثال هر گاه امام عسکری(ع) با حضرت نرجس خاتون در حال گفت‌و‌گو هستند چند نگهبان در حال مراقبت از آنهاست.
نکته دیگر اینکه آنجاهایی که حضرت نرجس خاتون در روم هستند ما می‌بینیم که ندیمه‌ها حجاب ندارند، اما باز هم مادر امام زمان حجاب‌شان رعایت شده است. این اتفاق به ظرافت در کار مورد توجه قرار گرفته تا هم از وجه روحانی مادر امام زمان کاسته نشود و در ضمن واقع‌نگری نیز لحاظ شده باشد.
آیا در ساخت فیلم «شاهزاده روم» از کارهای والت دیسنی الگوبرداری شده است؟
محمدیان: قابل کتمان نیست که اکثر کسانی که در حوزه انیمیشن کار می‌کنند از کارهای خارجی الگوبرداری می‌کنند. این امر هم طبیعی است چون ما در این حوزه کار ایرانی نداشتیم که بخواهیم آن را محور و الگو قرار دهیم، اما در کارهای بعدی سعی می‌کنیم در مرحله پیش‌تولید وقت بیشتری بگذاریم تا کارمان از بُعد تصویری هم اصالت خاص خود را داشته باشد. در این میان باید توجه داشت که استفاده از برخی چهره‌ها با پیش‌زمینه‌ای بود که شخصیت خاص را در ذهن تماشاگر ایجاد کند. یعنی چهره به نحوی باشد که به نوعی بیانگر سیرت باطنی نیز باشد.
آیا قرار است انیمیشن بعدی گروه هنر پویا با همین مقیاس و بودجه تولید شود یا اینکه سرمایه بیشتری برای آن در نظر گرفته می‌شود؟
جعفری: قطعاً جواب این سؤال زمانی مشخص خواهد شد که ما نحوه استقبال از «شاهزاده روم» را در گیشه مشاهده کنیم، چون بخش خصوصی معمولاً براساس بازخوردی که از بازار می‌گیرد روی کارهای مختلف سرمایه‌گذاری می‌کند. درباره این فیلم باید بگویم که تمام سرمایه این کار توسط بخش خصوصی تامین شده و تنها یک ارگان دولتی مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان به فیلم وام داده است. همچنین جالب است بدانید کمتر رقمی که برای ساخت انیمیشن در جهان وجود داشته مربوط به کشور هند می‌شود که ۳ میلیون دلار صرف تولید شده و ۳ سال نیز برای آن زمان صرف شده است، ولی ما در «شاهزاده روم» رقمی بسیار پایین‌تر هزینه کرده‌ایم و حتی این مسئله را در مقایسه با کارهایی چون «تهران ۱۵۰۰» و «رستم و سهراب» هم می‌توان مشاهده کرد.
محمدیان: در پایان باید بگویم که «شاهزاده روم» در ۷۶ دقیقه به نمایش درمی‌آید و امیدوارم استقبالی که مردم و مطبوعات از این کار خواهند کرد به ساخت کارهایی در این حوزه کمک کند.
مرجع : ایکنا
