آرمان هیأت - گاهی معروف شدن مداح به قیمت‌ کدر شدن است/ بواسطه امام حسین(ع) هم پول گرفتیم هم عزت

گاهی معروف شدن مداح به قیمت‌ کدر شدن است/ بواسطه امام حسین(ع) هم پول گرفتیم هم عزت

احد قدمی: یک مداح معتقد است که ستایشگران اهل‌بیت(ع) به واسطه امام حسین(ع) در نزد مردم از عزت و احترام برخوردار شده و بخاطر فعالیت خود در این راستا پول و دستمزد نیز دریافت می‌کنند پس باید دین خود را به نحو مطلوب‌تری به آقا ادا کنند.

مداحی و ستایشگری اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) عرصه‌ای است که هم آبروی دنیوی برای افراد دارد و مداح را میان عموم مردم برجسته می‌کند و هم می‌تواند به سبب درک صحیح و عمیق از معارف دین و اتصال با ائمه معصومین(ع) سعادت اخروی را برای فرد رقم بزند. در مقابل اگر مداح نتواند از موقعیت خود به خوبی استفاده کند نه تنها گروهی از جوانان را منحرف و از دین رویگردان می‌کند بلکه شقی نیز از دنیا می‌رود.

این‌بار در ششمین برنامه از سلسله جلسات سیاه مشق عشق و هم زمان با ایام شهادت حضرت زهرا(س)، به سراغ احد قدمی، مداحی که در میان عموم مردم به ویژه جوانان از محبوبیت بالایی برخوردار است، رفتیم تا به بررسی شرایط جامعه مداحی در جامعه امروز بپردازد.

*لطفا خودتان را معرفی کنید و بفرمایید که چگونه با مداحی و ستایشگری آشنا شده و به این عرصه ورود پیدا کردید؟
احد قدمی هستم و سال ۵۹ از پدری اصالتا فیروزکوهی و مادری اهل ساری در محله شهید مدنی فعلی تهران که سابقا نظام آباد نام داشت به دنیا آمدم. از همان دوران دبستان به حضور در مراسم‌های مذهبی همچون قرائت قرآن و حدیث هفته در برنامه صبحگاه مدرسه علاقه‌مند بودم اما فعالیت‌ حرفه‌ای تر خود همراه با قرائت ادعیه متبرکه و ستایش اهل‌بیت‌ عصمت و طهارت(ع) را از دوران دبیرستان آغاز کردم. در کنار این‌ امور به تلاوت قرآن نیز علاقه مند بودم چرا که معتقدم مأنوس بودن با قرآن باید یکی از ویژگی‌های ستایشگران اهل بیت(ع) باشد به نحوی که اگر هر صفحه از این کتاب آسمانی را پیش روی هر مداحی باز کردند قادر به قرائت روان و شیوای آن باشد.

* اولین تجربه مداحی شما چه زمانی و با حضور کدام اساتید رقم خورد؟
اولین نفری که به من اطمینان کرد و میکروفن را در سال ۷۸ در هیئت عشاق الحسین(ع) به دست من داد حاج رضا بود. در آن زمان هیئت‌ها کمتر شورخوانی داشتند اما هیئت عشاق الحسین(ع) چنین رویه‌ای داشت و اجازه مداحی به من داد. در هیئت الرضا نیز به مداحی می‌پرداختم. حاج رضا از اولین رفقای من در عرصه مداحی بود اما از دوران کودکی جلسات حاج منصور ارضی را در مسجد ارگ و مسجد شهدا دنبال می‌کردم. همچنین به این دلیل که طلبه بودم و درس حوزه را دنبال می‌کردم توصیه‌های مداحی را نیز از حاج علی قربانی دریافت و سعی می‌کردم در کارم لحاظ کنم. به طور کلی داشتن استاد در عرصه مداحی از اهمیت به سزایی برخوردار است ولی من کمتر وقت کردم از محضر اساتید مختلف بهره ببرم اما همواره حاج علی قربانی برای من معلمی ملبس به اخلاقیاتی بود که یک مداح و ستایشگر باید رعایت کند.

*ویترین شدن در عرصه مداحی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هیچ کس از ویترین شدن بیزار نیست اما باید دید چه مراحلی طی شده است تا فرد به معروفیت و مشهوریت دست یابد. گاهی برخی به خوانش و مداحی به هر سبک و سیاقی اقدام می‌کنند تا به سبب متمایز بودن دیده شوند و در اذهان باقی بمانند اما گاهی برخی به شهرت و محبویت با زیبنده شدن به معنویت، علم گرایی، رعایت اخلاقیات دست می‌یابند. به طور مثال عرصه مداحی به سبب کثرت زمانی که از مداح طلب می‌کند در بیشتر موارد با نارضایتی همسر و فرزندان از میزان حضور آنان در جمع خانواده مواجه است اما مداحان پیشکسوتی همچون حاج علی قربانی همواره با رعایت اخلاق و عدالت توانسته‌اند خانواده خود را نیز راضی نگاه دارند و این همان بخشی از اخلاق انسانی است که در چنین افرادی متجلی شده و سبب معروفیت و مشهور شدن آنان می‌شود.

گاهی معروف شدن به قیمت کدر شدن فرد است ولی در مقابل برخی افراد نیز هستند که خوانش خاصی ندارند اما عزت را از صاحب اصلی این عرصه که امام حسین(ع) است می‌گیرند و در این عرصه ماندگار و بر دل‌های مردم ضمیمه می‌شوند، چرا که امام حسین(ع) دوست دارد که چنین افرادی در این زمینه ماندنی شوند که می‌توان به نادعلی کربلایی اشاره کرد. گاهی نیز افراد مختلف بی‌جهت توقع ویترین شدن دارند با وجود اینکه از هیچ معلومات، سواد و مهارتی در زمینه مداحی برخوردار نیستند اما توقع دارند همچون سایر فعالان این عرصه بدرخشند.

*در مواقع بروز مشکل در زندگی شخصی و کاری از چه راه حلی استفاده می‌کنید؟
برخی امور با عقل دنیوی قابل بررسی نیست و دلی با صفا و بزرگ برای پذیرش می‌طلبد. مادر و پدر مهم‌ترین سنگرهای زندگی من هستند که در مواجهه با مشکلات به آنان پناه می‌برم و همواره التماس دعای خیر دارم. اگر والدین من به سفر زیارتی بروند به کرات با آنها تماس تلفنی می‌گیرم و طلب دعای خیر می‌کنم چرا که به شدت معتقدم محال است دعای خیر آنان در حق من مستجاب نشود. همچنین اگر در زمینه خوانش با مشکلی روبرو شوم و یا تارهای صوتی با من همراهی نکنند مستقیما به منزل مادرم می روم و از او می‌خواهم میوه‌ای با دستان خود پوست کنده و هفت مرتبه سوره حمد را به آن خوانده و به دهان من گذارد. شاید باور این موضوع سخت باشد اما بلااستثناء هر بار از این روش استفاده کردم سریعا مشکل گرفتگی صدای من حل شده است.

اگر من امروز افتخار غلامی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) را دارم به واسطه لطف امام حسین(ع) و غلامی کردن برای پدر و مادرم است. من از اینکه کف پای مادر و پدرم را ببوسم نیز خجالت نمی‌کشم و همیشه این توصیه را به اطرافیان خود نیز داشته‌ام که اگر گره‌ای در کار شما ایجاد شد به سراغ پدر و مادر بروید و تا آنجایی که می‌توانید چه به صورت مادی و چه معنوی خود را در اختیار آنان قرار دهید.

*این روزها در کنار کار مداحی شغل دیگری را نیز دنبال می‌کنید؟
من ۱۲ سال به عنوان مدیرکل در سازمانی مشغول به فعالیت بودم اما در سه سال گذشته از کار بی‌کار شده‌ام. با این حال هیچ وقت برای کار مداحی که قصد انجام آن را دارم مبلغ تعیین نمی‌کنم. از گذشته به ما یاد دادند که هیچ رقمی رو به عنوان دستمزد طلب و طی نکنیم ولی هر مبلغی را که دادند بگیریم چه خیلی کم باشد و چه خیلی زیاد. البته در مواردی بوده که حتی صاحب مجلس از دادن هرگونه مبلغ نیز اجتناب کرده، در چنین شرایطی نیز من از آنان تقاضای دستمزد نمی‌کنم اما شاید در قالب یک پیامک یادآور شوم که دروغ‌گو دشمن خداست چون از روز اول به نحو دیگری عمل کرده بوده است و حرفی از اینکه قصد دادن مبلغی به عنوان دستمزد ندارد را به میان نیاورده و یا حتی به نحو دیگری نیز سخن به میان آورده است. ولی اگر از ابتدا طی کنند که ما نمی‌توانیم مبلغی را به شما بدهیم شرایط فرق می‌کند و من نیز هیچ توقعی از آنان ندارم.

*مداحی و ستایشگری در جامعه امروز از چه جایگاهی برخوردار است و ستایشگران اهل بیت(ع) تا چه حد توانسته‌اند در این زمینه موفق عمل کنند؟
امروز نسبت به گذشته شعرهای پربار، کلیدی و تأثیرگذارتری در اختیار مداحان است و ستایشگران لایقی در این زمینه به فعالیت می‌پردازند، اما عرصه مداحی نیز همچون سایر حوزه‌ها از اشتباه و کم و کاستی مبری نیست و در برخی موارد روضه‌های تقلبی در مراسم‌های مذهبی عنوان می‌شود. در واقع امروز مشکلات متعددی در زمینه برخی خوانش‌های مداحان وجود دارد و ما با حد مطلوب فاصله بسیاری داریم به نحوی که حال و هوای حسینی در برخی هیئت‌ها و مجالس کم رنگ شده است. به یادم دارم که شخصی به کنایه به من می‌گفت اگر امام حسین(ع) را در مجالس دیدی سلام من را هم برسان!

*مقام معظم رهبری رهنمودهای متعددی برای مداحان داشته‌اند، این توصیه‌ها تا چه حد در عمل مداحان نمایان شده است؟
امروز در عرصه مداحی با مدینه فاضله مواجه نیستیم اما نباید سیاه‌نمایی نیز کنیم. هیچ مداحی قائل به مبارزه با سخنان حضرت آقا نیست و در بسیاری از موارد در جلسات مختلف برخی آسیب‌هایی که وجود داشت همچون لخت شدن مردان به فرمان مقام معظم رهبری تصحیح شد ولی هستند در این میان افرادی که از روی ناآگاهی تلاش بیهوده‌ای در جذب مخاطب با روش‌های غیراصولی دارند. چنین افرادی نیز قصد ضربه زدن به دستگاه امام حسین(ع) را ندارند بلکه راه را اشتباه پیدا کرده‌اند چرا که امور مرتبط با امام حسین(ع) اعتقادی است و اگر کسی بخواهد به این دستگاه ضربه بزند ابتدا خود موجب خسران واقع می‌شود. امام حسین(ع) با هیچ مداحی عقد اخوت نبسته است و هرکس در این زمینه کوتاهی کنند متضرر می‌شود.

*چه ساز و کارهایی را برای ساماندهی جریان مداحی در کشور با عنایت به اینکه تا کنون نیز نهادهای مختلفی در این عرصه ورود پیدا کرده‌اند پیشنهاد می‌کنید؟
نهادهای مختلفی در این زمینه ورود پیدا کرده‌اند اما هیچ یک از کارآمدی کافی برخوردار نبودند، چرا که یک متولی اصلی وجود ندارد. دستگاه امام حسین(ع) قانون و بخشنامه بردار نیست و همه چیز باید با اعتقاد معنوی و قلبی به پیش رود تا شاهد تغییر و تحول جدی باشیم. ما مداحان به واسطه امام حسین(ع) در نزد مردم از عزت و احترام برخوردار شدیم و بخاطر فعالیت خود در این راستا پول و دستمزد نیز دریافت کردیم پس باید دین خود را به نحو مطلوب‌تری به آقا ادا کنیم.

*مداحان در عرصه سیاست باید چگونه عمل کنند؟
اگر امروز مداحان می‌توانند آزادانه به فعالیت بپردازند به برکت انقلاب اسلامی است وگرنه باید در گوشه خانه‌های خود برای اهالی منزل مداحی و روضه خوانی می‌کردند. اینکه یک مداح در صدد ضربه زدن به انقلاب باشد چیز عجیبی نیست چرا که ما هم مداح ضد انقلاب داریم، هم سینه زن ضد انقلاب و حتی روحانی معاند. مگر نه اینکه سر امام حسین(ع) را یک قاری قرآن برید، پس در این زمینه نیز افراد ضد انقلاب حضور دارند اما باید بدانند که امروز به برکت انقلاب است که می‌توانند به راحتی به خواندن و مرثیه سرایی بپردازند. مداح به عنوان فردی که در بین عموم مردم حضور پیدا می‌کند و در برخی موارد مورد تأیید و محبوبیت مردم است باید بداند که چگونه سخن گوید تا مردم را به بیراهه نکشاند. بلندگویی که در دست مداحان است نباید به فرصتی برای ارائه نظرات شخصی سیاسی‌شان تبدیل شود. تنها وظیفه‌ای که بر عهده مداحان است ستایشگری و مدح ائمه معصومین(ع) و بیان رهنمودها و فرمایشاتی است که مقام معظم رهبری ایراد کرده‌اند. اظهار نظر شخصی ممنوع است و صرفا باید به انتقال منویات بزرگانی همچون حضرت آقا پرداخت.

*مرگ چه افرادی برای شما سخت و اندوهبار بود؟
آیت‌الله حق شناس و آیت‌الله خوشوقت همواره نزد من از محبوبیت و احترام خاصی برخوردار بودند و مرگ آن عزیزان به راستی مرا تحت تأثیر قرار داد. هرگز یاد آیت‌الله حق شناس که به ناحق به ایشان تهمت زدند از خاطر من نخواهم رفت چرا که خود از شاهدان جریان سخنرانی ایشان در مورد حضرت رقیه(س) بودم و از واقعیت مطلب خبر داشتم.

انتهای پیام/