«پیرغلام» صفتی است برای کسانی که در طی زمان طولانی نسبت به بزرگداشت شخصیت و جایگاه پیامبر اکرم صلی اللله علیه و آله و اهل بیت آن حضرت، بخصوص واقعه کربلا و برپایی مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام و سوگواری محرم کوشا بوده‌اند. این صفت معمولاً علاوه بر جنبه کمّی و زمانی، اشاره به ارادت و اخلاص فرد عزادار نیز دارد. استمرار در برپایی مجالس و مسن بودن از دیگر ویژگی های پیرغلامی است.
مقام معظم رهبری در دیدار با مداحان در سال 95 فرمودند: این پدیده‌ی مدّاحی و نغمه‌سرایی در باب مدح و مصیبت و مرثیه و ذکر و امثال اینها هم یکی از اختصاصات است؛ این هم جای دیگری نیست و به این شکل وجود ندارد؛ به این عمومیّت و به این وسعت -چه وسعت از لحاظ کمّیّت، چه وسعت از لحاظ معانی و مفاهیم و مانند اینها- نیست. این پدیده درخورِ کار علمی است؛ یعنی واقعاً جا دارد دانشجویان ما، اساتید ما، محقّقین ما بنشینند و روی این پدیده فکر کنند، کار کنند؛ هم تفسیر و تحلیل کنند، هم راه‌های علمیِ گسترش این را به ما نشان بدهند و یاد بدهند. ما در واقع دستِ‌کم گرفتیم این پدیده را؛ خیلی پدیده‌ی مهمّی است.
دِعبِل خُزاعی (زاده ۱۴۸-درگذشته ۲۶۴ قمری) ، شاعر، ادیب و عالم شیعی که مدیحه‌سرا و ذاکر فضایل اهل بیت(ع) بود. او زمان 4 امام معصوم را درک کرد.هنگامی که امام رضا(ع) از مدینه به خراسان آمد، دعبل به همراه ابراهیم بن عباس صولی، شاعر دیگر شیعه، عازم زیارت حضرت رضا (ع) شدند. هر دو شاعر در «مرو» نزد رفتند و قصیده خود را در مرثیه امام حسین(ع) و مناقب ایشان انشا نمودند. قصیده دعبل که حماسه تاریخ بنی هاشم و منقبت نامه آل علی(ع) بود، بسیار مورد توجه قرار گرفت و علی بن موسی الرضا و اهل بیت او و را به گریه انداخت. قصیده «مدارس آیات» از دعبل، قصیده‌ای مشهور در مدح اهل بیت(ع) که گفته‌اند از بهترین نوع مرثیه‌هایی است که در این زمینه سروده شده‌است.
استاد علی آهی در تهران به دنیا آمد و پس از پایان رساندن دوره ابتدایی، وارد بازار کار شد و در کنار آن به تحصیل علوم حوزوی پرداخت. او پیش از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از اعضای جمعیت فدائیان اسلام فعالیت می‌کرد و پس از پیروزی انقلاب، علاوه بر حضور در جبهه‌های حق علیه باطل، در کمیته انقلاب اسلامی تا سطح فرماندهی استان طبق موازین شرعی خدمات شایانی ارائه کرد. آهی در طول تلاش های مذهبی و علمی خویش مؤسس محافل، مساجد و حسینیه‌های متعددی بوده که از آن جمله تشکیل بنیاد دعبل خزاعی، تأسیس چند باب کتابخانه و مسجد در تهران و آبعلی و تأسیس صندوق قرض الحسنه الغدیر آبعلی است. دیوان آهی (دو جلد)، دیوان آئینه نور (دو جلد)، فرهنگ اصلاحات قافیه (یک جلد)، توصیف صنایع شعر کهن فارسی و پیرایش آن با کلک بدیع، فلسفه قیام امام حسین(ع) از دیدگاه عقل، شعر و شاعری از نظرگاه قرآن و عترت و سنت در هفت بخش، درس‌هایی از علم کلام «نگرشی تحلیلی درباره تصوف و تاثیرات آن در ادبیات آئینی» و «تنور الافکار؛ روشنی افکار جهت شعر و شاعری و مداحی اهل بیت(ع)» ( یک جلد) و چندین اثر دیگر از جمله تألیفات این پیرغلام حسینی کشورمان است.
سلیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی (1315-1395) از ستایشگران ایرانی اهل بیت علیهم السلام که به زبان‌های ترکی، فارسی و عربی مداحی می کرد، در سال 1315 شمسی در شهر اردبیل زاده شد. وی که بیشتر نوحه‌هایشان را به زبان ترکی آذربایجانی سروده، به زبان‌های فارسی و عربی نیز تسلط داشت. پدرش شیخ عبدالکریم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی نخستین مؤذن رادیوی ایران است و برادرش رحیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی نیز از مؤذنان مطرح اسلامی است.
در این نمایشگاه که از تاریخ 5 لغایت 11 مهر ماه در مجموعه فرهنگی سرچشمه برپا می‌شود، آثاری با موضوع امام حسین(ع) و عاشورا، نهضت حسینی، امام حسین(ع) و یاران و اصحاب، هفتادودو تن، امام حسین(ع) فرزندان و خانواده، سیره اهل بیت و ائمه معصومین (ع)، تاریخ اسلام، اصحاب کساء، مناسک و مراسم و آئین‌های عاشورا، تاریخ تشیع، تحریفات و خرافات عاشورا، تعزیه، اربعین و کتاب های مرتبط عرضه خواهد شد.
اربعین حسینی روز ۲۰ صفر و چهلمین روز واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) است. مشهور است که اسیران کربلا روز ۲۰ ماه صفر سال ۶۱ ه.ق در بازگشت از شام، برای زیارت مدفن امام حسین(ع) به کربلا آمده‌اند. همچنین در این روز جابر بن عبدالله انصاری به زیارت قبر امام حسین(ع) آمده است. زیارت اربعین از اعمال خاص این روز است که بنابر روایتی از امام حسن عسکری(ع) یکی از پنج نشانه مومن دانسته شده است. شیعیان در این روز به عزاداری می‌پردازند و راهپیمایی گسترده شیعیان به سوی کربلا، در سال‌های اخیر به یکی از مهمترین و گسترده‌ترین مراسم عزاداری شیعیان جهان، تبدیل شده و حتی در زمره بزرگترین اجتماعات مذهبی جهان قرار گرفته است.
«بنیاد علمی، فرهنگی و آموزشی دعبل خزاعی»، نهادی حمایتی، خدماتی و غیر انتفاعی است که به دستور مقام معظم رهبری مدظله العالی تأسیس شده است و می‌کوشد جامعۀ ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام ( ذاکران، شاعران و نویسندگان) را در عرصه‌های مادی و معنوی همراهی کند. بنیاد دعبل در قالب مؤسسۀ فرهنگی و هنری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده و دارای پروانۀ فعالیت است. دفتر مرکزی بنیاد در تهران بوده و در 31 استان، نمایندگی دارد. با توجه به گستره و حجم بالای فعالیت های بنیاد، در این پرونده نمونه هایی از فعالیت های انجام شده در قالب خبر، گزارش، گفتگو و ... را آورده ایم.
شورای عالی انقلاب فرهنگی روز شانزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ ، سیاست های ساماندهی شئون فرهنگی در مناسبت های مذهبی را در دو فصل و هفت بند تصویب کرد. نهادینه سازی احکام، اخلاقیات و بسط گفتمان توحیدی در مجالس مذهبی در راستای آگاهی بخشی، بیدار گری، امیدبخشی و وحدت آفرینی در چار چوب شرع، مهمترین وظایف ستاد ساماندهی شئون فرهنگی در مناسبتهای مذهبی هستند.
جابر عناصری در سال ۱۳۲۴ خورشیدی در اردبیل متولد شد و تحصیلات خود را تا سطح دکتری فلسفه و علوم تربیتی در ایران و کسب تخصص در انگلستان (دانشگاه لندن) ادامه داد. پدر وی استاد كربلايي علي عناصري، استاد مسلم شبيه‌خواني بود و خود او نیز از طرف مراكز فرهنگي بخاطر فعاليت‌هاي كم نظير در عرصه هنر تعزيه و شبيه‌خواني، لوح ويژه «پدر تعزيه» دانشگاهي ايران را دريافت کرد. دكتر جابر عناصري ۴۱ سال است در دانشگاه‌هاي تهران به‌عنوان استاد ممتاز به تدريس و تحقيق اشتغال دارد و بيش از چهل كتاب نفيس در زمينه فرهنگ ايران به رشته تحرير در آورده و صدها و صدها دانشجو تربيت كرده است. وی در دانشکده‌های بسیاری از جمله هنرهای دراماتیک، ادبیات وعلوم انسانی، هنرهای زیبا، شاهد، تربیت مدرس، صدا وسیما و نیز فرهنگسرای نیاوران و مؤسسه‌های عالی سوره و جهاد دانشگاهی تدریس داشته و دارد. عناصری همچنین بزرگ‌ترين كتابخانه تخصصي مردم‌شناسي ايران را راه‌اندازی کرده است که مشتمل بر ۲۶ هزار جلد كتاب در حوزه فرهنگ ايران و سه هزار فيلم ويدئويي، اسلايد، نسخه‌هاي نفيس تعزيه و ابزار و ادوات مربوط به آن است.
شعر آئینی، شعری است که با ارزشهای دینی گره خورده و میتوان گفت که این هنر برای عرض ارادت به ائمه اطهار(ع) و بیان منزلتهای دینی به کار گرفته می‌شود. شعر مانند هر هنر دیگری برای خلق، نیاز به پیش‌زمینه‌های ذهنی و مطالعه هنرمندان دارد و شاعران فعال در عرصه شعر آئینی نیز باید بکوشند تا مطالعه دینی خود را تقویت کنند. داشتن اطلاعات صحیح دینی و بنمایه قوی از شناسنامه ائمه اطهار(ع)، سبک زندگی این بزرگواران و همچنین تاریخ حوادث دینی است که میتواند زمینه خلق شعر آئینی ناب و هنر ماندگار را فراهم آورد.
«کتاب سال عاشورا» با هدف شناسایی آثار منتشرشده در موضوع عاشورا و مقولات مرتبط با آن (امام‌حسین(ع)، فرهنگ عاشورایی، آیین‌های سوگواری و...) و تجلیل از پدیدآورندگان آن‌ها برگزار می‌شود. دبیرخانه‌ی دایمی این سوگواره در «بنیاد دعبل خزاعی» مستقر است و جمعی از نهادها، سازمان‌ها و مراکز فرهنگی در برگزاری آن مشارکت دارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به آدرس http://www.ashoorabook.ir/fa مراجعه نمایید.
پس از «اسلام آمریکایی» که در برابر اسلام ناب محمدی مطرح گردید، از تهدیدی به نام «تشیع انگلیسی» پرده برداشته شد. تشیعی که از لندن و با حمایت سرویس اطلاعاتی این کشور حمایت و ترویج می‌شود تا محصول «تفرقه» را در کشورهای اسلامی برداشت کند. تشیعی که با هزینه‌های سنگین تبلیغاتی، تمام توان خود را برای پیوند شیعه با خشونت و قرار دادن آن در مقابل سایر فِرَق اسلامی تجمیع کرده است. رهبر معظم انقلاب با تاکید بر کلیدواژه‌های «تسنن آمریکایی» و «تشیع آمریکایی» ضمن تبیین اختلاف افکنی آمریکا در میان شیعه و سنی تصریح کردند: «به این هم شیعه توجه کند هم سنی. بازی دشمن را نخورند. آن تسننی که آمریکا از آن حمایت کند و آن تشیعی که از مرکز لندن صادر شود به دنیا، اینها مثل هم هستند. هر دو برادران شیطان هستند و هر دو عوامل آمریکا و غرب و استکبار هستند»
«رستاخیز» فیلمی تاریخی مذهبی به کارگردانی و نویسندگی احمدرضا درویش محصول سال ۱۳۸۹ ایران است که ضمن روایت بخشی از زندگی بکیر، فرزند حر ابن یزید ریاحی، به قیام امام حسین (ع) و متن حوادث واقعه عاشورا می‌پردازد. « رستاخیز » در سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر در ۱۱ بخش نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد و در نهایت در ۸ بخش از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی برنده شد. این فیلم در ۲ دی ۱۳۹۲ در سینما فرهنگ با حضور برخی اعضای دولت اکران خصوصی شدو در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲ در کاخ جشنوارهٔ فجر همزمان با برگزاری سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد و با تایید برخی مراجع قم توانست چهرهٔ حضرت ابوالفضل(ع) را با بازی بهادر زمانی نشان دهد. تهیه کننده فیلم تقی علیقلی‌زاده و سرمایه گذاران آن موسسه فرهنگ تماشا، شرکت دلتامدیا و شرکت آکوافالز هستند که با حمایتِ موسسه آل البیت کار را به اتمام رساندند.
محمدرضا سنگري در آبان ۱۳۳۳ در خانواده‌ای مذهبی در شوش به دنیا آمد. وي فارغ‌التحصيل دكتراي زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تهران است. شعرهاي سنگري تاكنون به صورت پراكنده در برخي از نشريات چاپ شده است. او تا به امروز در بسياري از همايش هاي سراسري شعر دفاع مقدس و شبهاي شعر دفاع و مقاومت حضور داشته و در جلسات متعدد آن به نقد و بررسي شعر دفاع مقدس و ادبيات پايداري پرداخته است. كتاب «بررسي ادبيات منظوم دفاع مقدس» اين نويسنده كه در سه جلد نوشته شده به عنوان برترين كتاب سال دفاع مقدس شناخته شده است. گفتني است دکتر سنگري در حال حاضر ساكن تهران است و ضمن تدريس در دانشگاهها، سردبير مجله رشد زبان و ادبيات فارسي و مجله تربيت است و با سازمان پژوهش و تأليف كتب درسي هم همكاري دارد. سنگری از شاعران و نویسندگان پرکار معاصر است ولی بیشتر در زمینه نثر ادبی کار می‌کند. «سوگ سرخ»، «پنجره معصوم»، «یادهای سبز»، «گلبرگ‌ها»، «یک جرعه تشنگی»، «سلام موعود»، «چهل روز عاشقانه»، «نقد و تحلیل ادبیات منظوم دفاع مقدس» در سه جلد و «پیوند دو فرهنگ ادبیات معاصر» از جمله آثار مهم منتشر شده سنگری است. به این کارنامه باید تألیف ۳۰ جلد از کتاب‌های درسی از ابتدایی تا دبیرستان را نیز اضافه نمود.
شورای هماهنگی شبکه های هیأت برای اهداف ذیل تشکیل شده است: •دیدبانی فرهنگی در سطح ملی، جمع‌آوری و تحلیل آمار و اطلاعات، تدوین پیشنهاد های فرهنگی برای نهادهای سیاست‌گذار فرهنگی در موضوع ستایشگری( شورای انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگ عمومی، کارگروه مدیریت کلان دستگاه‌های فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیسیون فرهنگی مجلس، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان حج و زیارت) •همکاری مشترک در طراحی و تدوین سند چشم انداز، مأموریت، اهداف و راهبرد، ساختارها و آیین‌نامه‌های داخلی برای تشکلهای فعال بر اساسِ رهنمودهای مقام معظم رهبری چشم انداز 20 ساله برنامه‌های توسعه اصول و اهداف سیاست‌های فرهنگی کشور مصوبه ساماندهی شئون فرهنگی در شورای انقلاب فرهنگی •همکاری مشترک در تعریف دقیق مخاطبان با استفاده از شیوه‌های علمی افکارسنجی و بر اساس متدهای جامعه‌شناختی •همکاری مشترک در اخذ نظرات صاحب‌نظران، کارشناسان، پیش‌کسوتان •هماهنگی بین عملکرد اعضا برای جلوگیری از موازی‌کاری و هم‌افزایی بین اعضا از طریق تعمیق روابط •اجرای طرح‌های مشترک برای سنجش میزان اثربخشی برنامه‌ها و خدمات فرهنگی اعضا •اجرای برنامه‌های مشترک برای تعالی سازمانی (بهبود وضعیت منابع انسانی، برنامه‌ریزی راهبردی و عملیاتی، ایجاد کتابخانۀ تخصصی، به‌اشتراک‌گذاری منابع اطلاعاتی، سخت‌افزار و نرم‌افزار، توانمندی‌ها، معرفی کارشناسان و صاحب‌نظران کمتر شناخته‌شده به دیگر اعضا) که با پذیرش این سه نهاد (بنیاد دعبل، بسیج مداحان و کانون شاعران و مداحان ) این شورا در بهمن‌ماه سال 1391 ش. تأسیس شد.
مرکز مطالعات راهبردی خیمه با همکاری معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه چهار ، به منظور پاسداشت و تکریم هنر فاخر مرثیه‌خوانی و گزینش آثار برتر در قالب نوحه‌های عاشورايی در زمینه «اجرا، کلام و آهنگ» اولین فراخوان نوحه‌های برتر را با عنوان همایش «روایت شیدایی» برگزار می‌کند.
پرونده استاد سلیم موذن زاده اردبیلی کوششی است متواضع برای ثبت شماری از اطلاعات و داده های موجود درباره یکی از مخلص ترین دلدادگان دستگاه پر اشک و شکوه حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام. در این پرونده تلاش بر این است که کارنامه پربرگ خدمات مذهبی استاد موذن زاده در ساحت‌های مختلف آن در قالب زندگی‌نامه، گفته‌ها درباره استاد، گفتارهای ممتاز استاد، ترانوشت مجالس و امثال آن به علاقه‌مندان عرضه شود.
