کد مطلب : ۳۰۸۸۸
بررسی مقایسه ای "شبیه" و "شخصیت"
فنائیان،تاجبخش؛
هنرهای زیبا، زمستان 1386 - شماره 32 علمی-پژوهشی (8 صفحه - از 101 تا 108)
اشتباه مصطلح در باره همسانی تراژدی و تعزیه، درخصوص شخصیت و شبیه نیز تکرار می شود. بدین سبب اشخاص حاضر در نمایش تعزیه به عنوان شخصیت های نمایش مذکور قلمداد می شوند. مثلا گفته می شود: شخصیت امام حسین (ع)، شخصیت حر، شخصیت حضرت زینب (س) و.... در حالی که اطلاق کلمه ی شبیه به اسوه های تاریخی به ویژه در نمایش تعزیه درپی مقصودی فلسفی و مبتنی بر استدلالی عقلی صورت گرفته است، که تشکیل دهنده ساختاری ویژه و قواعدی معین در عناصر گوناگون اجرای نمایش تعزیه به شمار می رود. پرداختن به ویژگی های این واژه، مستلزم مقایسه علمی شبیه و شخصیت( عنصر محوری نمایش غربی ) می باشد. تعریف علمی شخصیت، از نظر روانشناسانی چون فروید ویونگ وکیفیت پردازش شخصیت درنمایشنامه های غربی، اعم از نمایشنامه های: دوران باستان، نمایشنامه های کلاسیک، نمایشنامه های رئالیستی و نیز نمایشنامه های غیررئالیستی، نشان می دهد که این واژه بار مفهومی ویژه ای دارد، که مبتنی بر جزءنگری است. «شبیه» اما واژه ای است که از نظر معنی و نوع به کارگیری در تعزیه، کل نگر است. در ارائه این تفاوت ریشه ای نکات افتراق دیگری را از جمله: رابطه آنها با مقوله زمان و مکان، نقش تضاد در هر یک از این دو واژه، آگاهی و عدم آگاهی از آینده، تکثرگرایی و وحدت گرایی، خاص بودن و عام نمایی می توان پیگیری نمود.
اشتباه مصطلح در باره همسانی تراژدی و تعزیه، درخصوص شخصیت و شبیه نیز تکرار می شود. بدین سبب اشخاص حاضر در نمایش تعزیه به عنوان شخصیت های نمایش مذکور قلمداد می شوند. مثلا گفته می شود: شخصیت امام حسین (ع)، شخصیت حر، شخصیت حضرت زینب (س) و.... در حالی که اطلاق کلمه ی شبیه به اسوه های تاریخی به ویژه در نمایش تعزیه درپی مقصودی فلسفی و مبتنی بر استدلالی عقلی صورت گرفته است، که تشکیل دهنده ساختاری ویژه و قواعدی معین در عناصر گوناگون اجرای نمایش تعزیه به شمار می رود. پرداختن به ویژگی های این واژه، مستلزم مقایسه علمی شبیه و شخصیت( عنصر محوری نمایش غربی ) می باشد. تعریف علمی شخصیت، از نظر روانشناسانی چون فروید ویونگ وکیفیت پردازش شخصیت درنمایشنامه های غربی، اعم از نمایشنامه های: دوران باستان، نمایشنامه های کلاسیک، نمایشنامه های رئالیستی و نیز نمایشنامه های غیررئالیستی، نشان می دهد که این واژه بار مفهومی ویژه ای دارد، که مبتنی بر جزءنگری است. «شبیه» اما واژه ای است که از نظر معنی و نوع به کارگیری در تعزیه، کل نگر است. در ارائه این تفاوت ریشه ای نکات افتراق دیگری را از جمله: رابطه آنها با مقوله زمان و مکان، نقش تضاد در هر یک از این دو واژه، آگاهی و عدم آگاهی از آینده، تکثرگرایی و وحدت گرایی، خاص بودن و عام نمایی می توان پیگیری نمود.