کد مطلب : ۱۳۰۹۸
مداحی و سیاست
منبر امام حسین (ع) محل تصفیهحساب* نیست
مداحان باید در عرصه سیاست به مثابه یك وظیفه شرعی و انقلابی وارد شوند
هر مسلمان متعهدی باید نسبت به موقعیت زمانی و مكانیای كه در آن قرار دارد، حساس باشد و بیتفاوتبودن بالطبع از هیچكس مورد قبول نیست؛ بهویژه از مداحان اهل بیت (ع)؛ اما اینكه ما بخواهیم در جزءجزء مسائل وارد شویم و از نفرات خاصی حمایت کنیم یا به تخریب و نفی آنان دست بزنیم، كار درستی نیست.
از طرفی انسان برای واردشدن به هر عرصه به آگاهی و اطاعت كافی و وافی نیاز دارد. انسانی كه اطلاعات و آگاهی ندارد، نمیتواند، در هیچ عرصهای وارد شود. در این قاعده مداحان مستثنی نیستند و اگر بخواهند، به عرصهای وارد شوند، باید اطلاعات لازم را داشته باشند. مداحان نباید به صورت مستقیم وارد شوند.
اگر مستقیم وارد شوند، باید تبعات آن را بپذیرند و این مسئله از ساحت نورانی ذكر و ذاكری اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به دور است.
مداحان باید در عرصه سیاست به صورت كلی و به مثابه یك وظیفه شرعی و انقلابی وارد شوند؛ اما بهتر است در جزئیات وارد نشوند. نباید دچار سیاستزدگی و سیاستبازی و حزببازی شوند.
غلامرضا سازگار:
مداحان باید در سیاست نقش داشته باشند اما نقش مثبت
وقتی كسی میخواهد كاندیدا شود، باید از كانال شورای نگهبان بگذرد؛ پس وقتی مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت، حق نداریم به او توهین کنیم؛ چه موافق او باشیم و چه نباشیم. اگر موافق بودیم، مردم را به شرکت در انتخابات تشویق میكنیم؛ اما حق نداریم، دیگری را بكوبیم؛ چراکه همه مورد احتراماند. وقتی هم كه كاندیدای مورد نظر من رأی نیاورد، وظیفه دارم، با او همكاری كنم. تمام ملت باید اینگونه باشند. مداحان باید در سیاست نقش داشته باشند؛ اما نقش مثبت.
حسین هوشیار:
منبر امام حسین (ع) محل تصفیهحسابها نیست
معتقدم، منبر امام حسین (ع) محل تصفیهحسابها نیست. همانطور كه منبر، امانت است، گوش مستمع هم امانت است. باید امانتدار خوبی باشیم. امانتی كه ممكن است، فردا دست ما نباشد. معتقدم، فریاد حقطلبی افتخار یك مداح است. همانطور كه افتخار میكنیم، منبر در زمان رژیم گذشته سیاسی بود، افتخار میكنیم كه روح حماسه و ظلمستیزی هم در آن بود.
مهدی منصوری:
مداح نباید خود را وابسته به یك جناح و خط كند
نباید مداح هیچ تحركی نداشته باشد. اگر مداح سیاست را نداند و خوب را از بد تشخیص ندهد و نتواند برای آینده و كشورش سرنوشت تعیین كند، نمیشود. مداح باید مثل یك دایر›المعارف و با نقاط مثبت و منفی جامعه آشنا باشد. مداح نباید خود را وابسته به یك جناح و خط كند. این خداپسندانه نیست. باید بتواند جامعه را هدایت كند كه در این مورد هم هرچه باشد، باید بزرگترهای خود را الگو قرار دهد. اگر صدایش خوب است و یا شعر خوب میگوید، دلیل نمیشود كه سیاستش هم خوب باشد. تخصص و تعهد باید در كنار هم قرار گیرند.
حجتالاسلام عالی:
مسائل را احساسی بیانكردن مداحی را تخریب میكند
در اینكه مداح نباید از مسائل سیاسی دور باشد، شك نیست؛ چون دیدگاه نابی كه امام (ع) ارائه داد و ما آن را دیدگاه اهل بیت (ع) میدانیم، چه در مداحی و چه در سخنرانی باید بیاید؛ منتهی گاهی افراط میشود. گاهی دیدگاههای خاص اعمال میشود. گاهی روی مصادیق انگشت گذاشته میشود؛ نه معیارها. اینها ناشیگری است.
طبیعی است، مردم به مسائل سیاسی حساس هستند، میفهمند و واکنش نشان میدهند. زبانی است كه منطق روی آن نیست. مسائل را احساسی بیانكردن، مداحی را تخریب میكند؛ وگرنه در اینكه نهضت عاشورا به قول حضرت امام (ره) بعد سیاسیاش مهم است، شكی نیست. معیار قراردادن آن عیبی ندارد. اشعاری كه ظلمستیز باشد و حتی معیارهای اجتماعی را مطرح كند، خوب است؛ ولی به مصادیق واردشدن، ضربه میزند.
محسن طاهری:
روشنگری مانعی ندارد
اگر گرایشهای درست و خطوط بارز دینی، سیاسی و فكری -كه روشـنگری افــــكار عمومی و جامعه را باعث میشود- گفته شود، مانعی ندارد.
اگر ذاكر و مداح خودش این صفات را داشته باشد و در بین شنوندگان و مشاركتكنندگان امواج مثبت ایجاد كند، به اندازه كافی اثر خواهد گذاشت. اگر هم از آنها در موردی نظرخواهی شود، همچون دیگر اقشار و آحاد جامعه باید به وظیفه شرعی، الهی و سیاسی خود عمل كنند.
منصور نورایی:
آیا منِ مداح نباید شمر و عمر سعد امروز را نام ببرم؟
اهل بیت (ع) فرمودهاند: «بگویید در حق ما آل محمد (ص) چه آوردهاند تا مردم قدر و ارزش دین را بدانند.» پس در این صورت منِ مداح كه میخواهم، حقایق را بیان كنم، آیا نباید بگویم كه شمر چه كسی بود؟ شمر امروز، عمر سعد امروز چه كسی است؟ من باید چیزی بگویم كه مردم عبرت بگیرند. من چطور میتوانم، مداحی كنم و كودتاگران سقیفه بعد از رحلت پیامبر اكرم (ص) را معرفی كنم؛ اما كودتاگران امروز را معرفی نكنم؟ آیا عدهای حق دارند، از سیاست بگویند -كه صد البته سواد اسلام سیاسیشان از بسیاری از مداحان هم پایینتر است- اما مداحان كه وظیفه دارند تا پیام اهل بیت (ع) را بیان كنند، حق ندارند؟ البته مخالفم که مداحی كه سواد ندارد، مداحی كند.
مداح باید باسواد باشد، باید به هر چیزی كه میخواهد بگوید، علم داشته باشد. باید بهروز باشد. باید با سیاست آشنا باشد؛ اما كسی كه سیاست میداند، باید از سیاست حرف بزند. كسی كه حقایق را نگوید، باور دینی ندارد. مداح باید از سیاست بگوید؛ البته مداحی كه سواد و علم داشته باشد.
مهدی سلحشور:
دیانت ما عین سیاست ماست و سیاست ما عین دیانت ماست
دیانت ما همان سیاست ماست و سیاست ما همان دیانت ماست. ما باید به اصل نظام و ولایت فقیه پایبند باشیم و نسبت به مسائل پیرامونمان موضعگیری کنیم. در مداحی، فضایل اهل بیت (ع) را بگنجانیم و از بهترین شعرها و سبكها استفاده کنیم تا بتوانیم به مردم درس بدهیم.
سعید حدادیان:
بهطور حتم باید مداحان به عرصه سیاست هم وارد شوند
اول باید بگویم كه بهطور حتم باید مداحان به عرصه سیاست هم وارد شوند. دوم در كدام انتخابات دیدید كه دیدگاههای دیگران، همچون ورزشكارها و یا بازیگران را نپرسند؟ با همه قشرهاى مختلف مصاحبه مىكنند و نظرشان را مىگیرند، همیشه از آقاى پروین پرسیده شده است که به چه كسى رأى میدهد؛ اما به سعید حدادیان و مداحان كه مىرسد، همه صدایشان درمىآید. تازه من باید سیاسىتر باشم یا آقاى پروین؟ من در عرصه سیاسى كشور صاحبنظر هستم یا آقاى پروین و قلعهنویی؟
من به نمایندگى از مداحان مىگویم كه ما در تمام جاهایى كه خطر جدى همه جامعه را تهدید كند، دستبهکار میشویم و این را هم امام راحل (ره) دستور دادهاند كه انجام دهیم؛ برای مثال من در جایگاه یك مداح، طبق فرموده مقام معظم رهبرى باید از دولت حمایت كنم و مىكنم؛ اما آنهایى كه با دولت مخالفت مىكنند و دلیل مخالفتشان هم مشخص است، به ما مىگویند، چرا به عرصه سیاست وارد مىشوید و از دولت حمایت مىكنید؟
مىخواهم به این آقایان بگویم، شما اگر از امام حسین (ع) حیا ندارید و اینگونه به جامعه مداحى توهین مىكنید، خودتان را چگونه صاحبنظرى مىدانید كه بدون دلایل و پیروى از اصول نظریهپردازى بهراحتى مىگویید، ما یك جریان سیاسى هستیم؟
خلج:
فراموشی رسالت اصلی
برخی مداحان به مسائل سیاسی وارد شدهاند و كار اصلی خود را كه بیان معارف دینی و حفظ خون شهدا و یاد ائمه (ع) است، فراموش كردهاند.
مجید زادشیر:
ذاكران اهل بیت (ع) باید سیاسی باشند
به عقیده من سیاست ما همان دیانت ما و دیانت ما همان ولایت ماست. سخن مدرس و فرمایشهای امام (ره) و رهبر انقلاب درباره این موضوع بر مبنای زیارت جامعه كبیره است كه امام هادی (ره) فرمودند: «زیارت جامعه كبیره را برای شیعیان در آخرالزمان گفتهایم كه دچار تشكیك و انحراف نشوند.» مثل اكنون كه این سؤال بیان شده است که آیا ذاكران به سیاست ورود كنند یا نه؟ مداحان باید تمسك به اهل بیت (ع) و سیره ایشان كنند و بدون شك باید به سیاست ورود داشته باشند. دعبل خزاعی، كمیت یا شعرا و مداحانی كه در زمان اهل بیت (ع) مورد تقدیر و تأیید اهل بیت (ع) واقع شدند، كسانی بودند كه بهنوعی با سیاستمداران روز و با جابران به وسیله شعر و مداحی و ذكر و ... در تقابل بودند، در زمان امام صادق (ع) حركت، یك حركت سیاسی-فرهنگی بوده است. عملکرد امام صادق (ع) بهترین الگو برای ماست كه نشان میدهد، باید در سیاست ورود كنیم.
مگر میشود، ذاكر اهل بیت (ع)، مناجات خمس عشر بخواند؛ اما از دل این مناجات مطالب سیاسی-عبادی بیرون نیاورد؟ ذاكران اهل بیت (ع) در اوج دعای كمیل، در اوج روضه خود با تبیین الگوهای عملی زندگی اهل بیت (ع) در مقابل زورگویان، فاسدان و ظالمان میتوانند، به تبیین مسائل سیاسی روز بپردازند، به مخاطبان خود بصیرت و آگاهی بخشند، مقدرات اسلام حاصل نمیشود؛ جز با صبر و بصیرت؛ اگرچه بصیرت سیاسی بیشتر مطرح است.
با همه این اوصاف، مداحان نباید دچار گروهگرایی شوند یا در حزب خاصی عضو باشند. ما طبق آیات قرآن و روایات یك حزب بیشتر نداریم و آنهم حزبالله است.
از طرف اهل بیت (ع) به ما مداحان و ذاكران اهل بیت (ع) اجازه داده نشده است، گروهگرایی کنیم. ما نباید زیر علم كسی و گروهی جز ولایت فقیه باشیم.
ما باید همگام و همراه با ولایت حركت كنیم. امام علی (ع) میفرمایند: «شیعه واقعی كسی است كه پایش بهطور کامل در جای پای ولی خودش بگذارد.» ما باید تابع ولایت باشیم؛ چون حكومت ما یك حكومت دینی است و مبنای حكومت دینی، لاالهالاالله است؛ یعنی نفی همه طاغوتها و همه سیاستها به جز سیاست الهی و این نهی كه امام (ره) به آن اشاره دارد، همان نفی طاغوت است.
ذاكران ما باید بهطور حتم سیاسی باشند؛ اما سیاسیكار نباشند. تحلیل سیاسی داشته باشند و بتوانند جامعه و شنوندگان خود را به «سیاست ما همان دیانت ماست.» دعوت كنند. راه، بسیار روشن است و اگر جز این باشد، سیاست تابع جمهوری اسلامی و ولایت فقیه نیست؛ بنابراین بر ما واجب و فرض است كه در این سنگر فرهنگی-سیاسی-اجتماعی ایفای نقش كنیم. اگر به تعریف و تمجید از عدهای خاص یا احزاب گوناگون پرداخته شود، اشتباه است.
احمد زینالعابدین:
مداح باید شم سیاسی داشته باشد
وقتی كه به گذشته رجوع میشود و به هاشمیات مینگریم یا به مداحان بزرگی چون دعبل خزاعی و كمیت و ...، متوجه میشویم که اینها نمیتوانستند، به سیاست وارد نشوند.
نمیتوانستند كه از ظلم و ستم بنیامیه در حق اهل بیت (ع) سخن نگویند. نمیتوانستند، از مظلومیت اهل بیت (ع) حرفی به میان نیاورند. باید از یزید زمان و عمر سعد زمان سخن میگفتند. سیاستبازی و فریببازی مد نظر نیست؛ اما اینكه از سیاست حرفی بزنند، جای بحث است.
بله؛ باید از انتخابات و مبارزه با آمریكا و اسرائیل و بیعدالتی روزگار و ... صحبت كنند. برای حفظ نظام باید از مظلومیتهای ولایت مطلقه فقیه سخن به میان آورند. دیانت ما همان سیاست ماست و سیاست ما همان دیانت ما. هر روزی مناسبات خاص خودش را دارد، سخنران با سخنرانیاش، مداح با مداحیاش و ... باید در حیطه كار خودشان، برای تبعیت از ولی امر مسلمانان از سیاست صحبت كنند.
مداح باید شم سیاسی داشته باشد و به بحث سیاسی وارد شود. امروز موضوع غزه و فلسطین مطرح است. یك روز بحث وهابیت و كشتار شیعیان است و ...؛ پس باید در هر موضوعی بدون جنجالآفرینی و مطابق رهنمودهای مقام معظم رهبری وارد شد.
عباس حیدرزاده:
مداح بدون سیاست، مداح نیست
مداح بدون سیاست، مداح نیست. مداح باید به مسائل زمان آگاه باشد، سیاست را خوب بفهمد، مسائل سیاسی روز را بهخوبی تحلیل كند و نسبت به آنها واكنش نشان دهد. انقلاب ما انقلابی است كه از انقلاب امام حسین (ع) برگرفته شده و حرمت و آزادگی در آن نهفته است. این حکومت باید با وجود ما مداحان و ذاکران خاندان عصمت و طهارت (ع) آمیخته باشد. به عقیده من مداحان باید سیاست را بدانند و بفهمانند؛ ولی به جناحها وارد نشوند؛ چون این کار انسان را رنگی میكند؛ یعنی یك رنگ به انسان میدهد که بالطبع باعث میشود، مخاطبان ما خاص شوند. آن چیزی كه مداح باید از آن دفاع كند، دیدگاههای مقام معظم رهبری، محورهای اصلی انقلاب و ارزشهای انقلاب اسلامی است.
لازمه دخالت در سیاست، آگاهی است و اگر مداحی، بدون آگاهی سیاسی به آن وارد شود، ممكن است خراب كند؛ یعنی باید قدرت تشخیص داشته باشد تا بتواند نظر دهد و قشری را راهنمایی كند؛ پس اگر مداحان با آگاهی و شعور سیاسی و پشت سر مقام معظم رهبری به این عرصه وارد شوند، دچار مشكل نخواهند شد و میتوانند، مفید باشند.
نریمان پناهی:
برخی به اسم مداحی دکان باز کردهاند
برخی به اسم مداحی دکان باز کردهاند و پـولهای آنچـنـانی میگیرند و ...؛ درحالیکه مداح مثل ماشاءالله عابدی نه سیگار میکشد، نه قلیان و اگر او را به مراسمی دعوت کنید، امکان ندارد پول بگیرد؛ مگر اینکه قسمش بدهید. به نظر من باید این عده را زیاد تبلیغ کنیم و البته علمای بزرگی داریم که تا زنده هستند، باید برایشان تبلیغ کنیم؛ نه اینکه وقتی رفتند، بر سرمان بزنیم که فلانی چه انسان خوبی بود.
نباید در جلسههای مداحی به هم نان قرض بدهند که به فلانی رأی بدهید و به فلانی رأی ندهید. این کار اشتباه است؛ خدا به همه عقل و شعور داده است و انسان باید از آن استفاده کند.
متأسفانه برخی مداحان در زیارت عاشورای خود زیارت را قطع میکنند و حرف سیاسی میزنند؛ درحالیکه با این کار زیارتشان را باطل میکنند. کجا گفته یا نوشته شده است که وسط زیارت عاشورا میتوان حرف زد و آنهم سیاسی؟! تو حق نداری، در بین زیارت عاشورا بحث سیاسی کنی. بسیار بد و زشت است، در محضر امام حسین (ع) زیارت را قطع کنی و حرف را مرتب عوض کنی. این کار بیادبی به ساحت حجت خداست. تو وظیفه داری، بروی بالای منبر، روضه را بخوانی و حق نداری به این نمره بدهی و به آن ندهی. تو روضهخوان هستی، روضهات را بخوان. دعایت را بکن و برو دنبال کار و زندگیات. وظیفه تو نیست، بیاحترامی کنی و به سیاست وارد شوی.
برخی مداحان دوره فعلی را با عمر سعد و شمر و ... قیاس میکنند. وای! وای! وای! پناه برخدا! امام معصوم (ع) فرمود: «اگر شیعه ما کاری انجام داد و فسقی مرتکب شد، نگویید، شیعه فاسق است. بگویید آن فعل فسق است.»
ما حق نداریم، حتی یک حیوان را به عمر سعد تشبیه کنیم. ائمه اطهار (ع)، شجره طیبه هستند و دشمنان آنان شجره خبیثه و اهل بیت (ع) تمام «ایمان» هستند و دشمنان آنان تمام «کفر» و ما حق نداریم، کسی را عمر سعد و دیگری را شمر بنامیم.
* طبق مطالب مندرج در کتاب «غلط ننویسیم» از ابوالحسن نجفی، تصفیهحساب به معنای مجازی «هر نوع اقدام عملی برای انتقامجویی و کینهکشی» است که با تسویهحساب به معنای «ایجاد تعادل و موازنه در حساب» فرق میکند.
مطالب فوق همگی قبلاً در رسانههای مکتوب و مجازی دیگر منتشر شده است. انتشار اظهارنظرهای فوق به معنی تائید و یا رد آنها توسط خیمه نیست.