کد مطلب : ۱۴۶۳۱
گفت‌وگو با مهندس داوود براتی
راه‌اندازی تکایای موقت باید با مجوز سازمان‌هاي مسئول باشد
مرضيه کوهستاني
گفت‌وگوی ویژه: هر چند وقت یک‌بار در لابه‌لای خبر‌هاي مختلف حوادثی خبری از آتش‌گرفتن یا فروریختن ساختمان مسجد یا حسينیه‌اي هم به چشم مي‌خورد. خوشبختانه در بسیاری موارد این حوادث در مواقعی رخ داده که کسی در ساختمان نبوده و خسارت واردشده فقط خسارت مالی است؛ اما کم هم نبوده مساجد و حسینیه‌هايي که در آتش سوخته و تعدادی نمازگزار یا عزادار هم جان خود را از دست داده‌اند یا به سوختگی و معلولیت‌هاي شدید دچار شده‌اند.
حال سؤالی که پیش مي‌آید این است که آیا ساختمان‌هايي که روزانه میزبان تعداد بسياري نمازگزاران و عزاداران است، چقدر برای این پذیرایی ایمن و استاندارد است؟ از مهندس داوود براتی، معاون حفاظت و پیشگیری و خدمات ایمنی سازمان آتش‌نشاني تهران خواستیم که دربارة وضعیت ایمنی در هیئت‌هاي تهران نظر خود را بگوید. اگرچه او به‌صراحت دربارة وضعیت ایمنی هیئت‌ها نظر مثبت یا منفی نداد، بیم و امید در تک‌تک پاسخ‌هایش موج می‌زد؛ بیم اینکه بعضی هیئت‌ها در مکان‌هاي ناایمن مراسم خود را برگزار می‌کنند و امید به اینکه با همکاری دیگر سازمان‌ها مي‌توان خطرهاي احتمالی را تا حد بسياري کاهش داد.
تا جایی که به ما مربوط است، ما دائماً بررسی‌هايي را در ساختمان هیئت‌ها انجام مي‌دهیم و دستاورد بررسی‌هایمان را به اطلاع امور مساجد و تکایا مي‌رسانیم. همیشه هم براي تحقق استانداردهای ایمنی به سازمان‌هاي مربوط اعلام آمادگی مي‌کنیم؛ اما واقعیت این است که آتش‌نشانی به‌تنهایی نمي‌تواند همة کارها را انجام دهد و لازم است سازمان‌هاي مرتبط در راه ایمن‌سازی ساختمان هیئت‌ها با ما همکاری کنند.
در واقع ما در حد توانمان هزینه‌هاي سنگینی را متقبل شدیم و از همة حسینیه‌ها، تکیه‌ها و مساجدی که مراسم مذهبی هیئتی برگزار می‌کنند بازدید کرده‌ایم و به همه آنها تذکرات لازم را داده‌ایم.
ممکن است با جزییات بیشتر بگویید خدمات آتش‌نشاني به هیئت‌ها چیست؟
در مورد حسینیه‌ها، مساجد و تکایای دائمی آتش‌نشاني امکاناتی مانند کپسول و شیلنگ آتش‌نشاني به آنها مي‌دهد و در عین حال با گشت‌هاي دائمی در مراسم خاص و با برگزاری دوره‌هاي آموزشی برای خادمان و رؤسای هیئت‌ها آنها را با مسائل ایمنی آشنا می‌کنیم.
این در مورد ساختمان‌هاي دائمی هیئت‌هاست. دربارة هیئت‌هايي که در ساختمان‌های موقت یا چادر مراسم برگزار می‌کنند، چطور؟ شما اصلاً آگاهي مي‌يابيد که کجای شهر چه تعداد چادر و تکیة موقت برای عزاداری‌هاي یک یا چند شبه به وجود مي‌آید؟
در شب‌هاي خاصی مانند تاسوعا و عاشورا و شب‌های قدر و... به جز حسینیه‌ها و تکایای دائمی، هیئت‌ها در چادرها و منازلی که کاربری مذهبی ندارند هم مراسم خود را برگزار می‌کنند؛ اما آتش‌نشاني آمار دقیقی از این مراکز موقتی برای عزاداری ندارد و سازمان‌هايي هم که متولی رسیدگی به امور هیئت‌ها هستند، از تعداد و جانمایی این هیئت‌هاي موقتی به سازمان ما گزارشي نداده‌اند. در واقع مشکل عمدة ما هم با همین هیئت‌هاست که مراسم خود را در مکان‌هاي موقتی برگزار می‌کنند.
مهم‌ترین مشکلات ایمنی که این هیئت‌ها به وجود مي‌آورند، چیست؟
سیستم روشنایی، سیم‌کشی و سیستم گرمایشی این مکان‌های موقتی برای برگزاری مراسم اصولاً غیر استاندارد و ناایمن است.
خب فکر می‌کنید راه چاره چیست؟
باید امور مساجد و نهاد‌هاي مربوط با ما همکاری کنند تا هیئت‌هايي که مي‌خواهند در مکان‌هاي موقتی و چادرها مراسم برگزار کنند، این کار را با نظارت و مجوز آتش‌نشاني انجام دهند تا همة مسائل ایمنی در آن رعایت شود.
در صورتی که شما مطلع باشید که تکایای موقت کجاها قرار می‌گیرند، مي‌توانید امنیت آنها را تأمین کنید؟
ما تا حد بسياري سعی مي‌کنیم در حفظ ایمنی تکایا به آنها کمک کنیم؛ اما من پیشنهاد دیگری هم دارم. ببینید در هر محله‌اي تعداد بسياري فضاهای مسقف مانند مسجد و حسینیه وجود دارد که عزاداران و هیئتی‌ها مي‌توانند در آنجا مراسم خود را برگزار کنند. آیا حتماً باید چادری بنا شود و با روش‌هاي غیراستاندارد روشنایی و سیستم گرمایشی و پخت‌وپز آن تأمین شود؟
چه نیازی وجود دارد که هیئتی مراسم خود را در چنین جای پرخطری اجرا کند؟ در واقع من تصور می‌کنم حضور مرجعي تأثیرگذار برای کنترل مسائل ایمنی و حتی مسائل اجتماعی و انتظامی و شهری اين هيئت‌ها بسیار ضروری است.
اگر همة این هیئت‌ها در مراکز ثابت مانند حسینیه‌ها و مساجد ساماندهی شوند، شما ایمنی را در برگزاری مراسم آنها تضمین مي‌کنید؟
نه؛ ببینید ما در اماکن ثابت بدون مشکل نیستیم؛ اما مشکلات کمتری داریم؛ مثلاً در موقعیت‌هاي خاص مانند تاسوعا و عاشورا تراکم انسانی در تهران بالا مي‌رود و از طرفی در بافت فرسوده و مرکزی تهران هم خدمات آتش‌نشاني سخت‌تر عرضه می‌شود. در بسیاری محله‌هاي تهران مانند مرکز شهر و بافت فرسودة آن، کوچه‌ها باریک و کم‌عرض است و خدماترسانی به این مناطق بسیار سخت است؛ در عین حال در چنین روز‌هايي اتومبیل‌هاي شخصی هم با پارک‌کردن در دو طرف خیابان‌ها خدماترسانی امدادی را سخت‌تر می‌کنند.
اگرچه سازمان آتش‌نشاني در روزهای خاصِ سال نیروهای خود را در محله‌هاي پرتراکم و در نزدیکی هیئت‌هاي بزرگ به صورت آماده‌باش نگه مي‌دارد تا در صورت بروز مشکل نیروها بتوانند در کمترين زمان مشکل را برطرف کنند، نمي‌توان مشکلات را هم نادیده گرفت.
با وجود اين آیا شما به سازمان‌هاي مربوط اطلاع داده‌اید که در صورت بروز مشکل براي عرضة خدمات امدادی با مشکل روبه‌روييد؟
بله؛ ما بارها مشکلاتی را که در صورت بروز وضعيت سخت برای خدماترسانی امدادی پیش مي‌آید، به اطلاع سازمان‌هاي مربوط رسانده‌ایم.
و جواب آنها؟
خب تا به حال که پاسخ مطلوبی دریافت نکرده‌ایم.
در حال حاضر بهره‌برداری از هر ساختمانی از جمله تکیه و مسجد به مجوز آتش‌نشاني نیاز دارد. آیا مي‌توان امیدوار بود که ساختمان‌هاي جدیدی که با کاربری مذهبی و برای خدمات‌دادن به جمعیتي متراکم احداث مي‌شوند، نکات ایمنی اولیه را خواهند داشت؟
کاملاً؛ از دو سال پیش تا به حال صدور پروانة ساختمان که باید شهرداری آن را صورت دهد، به صدور مجوز از سوی آتش‌نشاني منوط شده است.
سازمان آتش‌نشاني هم از ابتدای گودبرداری تا پایان کار بر نحوة ساخت‌و‌ساز ساختمان‌ها نظارت دارد و فقط در صورتی که ساختمانی استانداردهای ایمنی را رعایت کند، از سازمان آتش‌نشاني مجوز دریافت می‌کند.
حال سؤالی که پیش مي‌آید این است که آیا ساختمان‌هايي که روزانه میزبان تعداد بسياري نمازگزاران و عزاداران است، چقدر برای این پذیرایی ایمن و استاندارد است؟ از مهندس داوود براتی، معاون حفاظت و پیشگیری و خدمات ایمنی سازمان آتش‌نشاني تهران خواستیم که دربارة وضعیت ایمنی در هیئت‌هاي تهران نظر خود را بگوید. اگرچه او به‌صراحت دربارة وضعیت ایمنی هیئت‌ها نظر مثبت یا منفی نداد، بیم و امید در تک‌تک پاسخ‌هایش موج می‌زد؛ بیم اینکه بعضی هیئت‌ها در مکان‌هاي ناایمن مراسم خود را برگزار می‌کنند و امید به اینکه با همکاری دیگر سازمان‌ها مي‌توان خطرهاي احتمالی را تا حد بسياري کاهش داد.
تا جایی که به ما مربوط است، ما دائماً بررسی‌هايي را در ساختمان هیئت‌ها انجام مي‌دهیم و دستاورد بررسی‌هایمان را به اطلاع امور مساجد و تکایا مي‌رسانیم. همیشه هم براي تحقق استانداردهای ایمنی به سازمان‌هاي مربوط اعلام آمادگی مي‌کنیم؛ اما واقعیت این است که آتش‌نشانی به‌تنهایی نمي‌تواند همة کارها را انجام دهد و لازم است سازمان‌هاي مرتبط در راه ایمن‌سازی ساختمان هیئت‌ها با ما همکاری کنند.
در واقع ما در حد توانمان هزینه‌هاي سنگینی را متقبل شدیم و از همة حسینیه‌ها، تکیه‌ها و مساجدی که مراسم مذهبی هیئتی برگزار می‌کنند بازدید کرده‌ایم و به همه آنها تذکرات لازم را داده‌ایم.
ممکن است با جزییات بیشتر بگویید خدمات آتش‌نشاني به هیئت‌ها چیست؟
در مورد حسینیه‌ها، مساجد و تکایای دائمی آتش‌نشاني امکاناتی مانند کپسول و شیلنگ آتش‌نشاني به آنها مي‌دهد و در عین حال با گشت‌هاي دائمی در مراسم خاص و با برگزاری دوره‌هاي آموزشی برای خادمان و رؤسای هیئت‌ها آنها را با مسائل ایمنی آشنا می‌کنیم.
این در مورد ساختمان‌هاي دائمی هیئت‌هاست. دربارة هیئت‌هايي که در ساختمان‌های موقت یا چادر مراسم برگزار می‌کنند، چطور؟ شما اصلاً آگاهي مي‌يابيد که کجای شهر چه تعداد چادر و تکیة موقت برای عزاداری‌هاي یک یا چند شبه به وجود مي‌آید؟
در شب‌هاي خاصی مانند تاسوعا و عاشورا و شب‌های قدر و... به جز حسینیه‌ها و تکایای دائمی، هیئت‌ها در چادرها و منازلی که کاربری مذهبی ندارند هم مراسم خود را برگزار می‌کنند؛ اما آتش‌نشاني آمار دقیقی از این مراکز موقتی برای عزاداری ندارد و سازمان‌هايي هم که متولی رسیدگی به امور هیئت‌ها هستند، از تعداد و جانمایی این هیئت‌هاي موقتی به سازمان ما گزارشي نداده‌اند. در واقع مشکل عمدة ما هم با همین هیئت‌هاست که مراسم خود را در مکان‌هاي موقتی برگزار می‌کنند.
مهم‌ترین مشکلات ایمنی که این هیئت‌ها به وجود مي‌آورند، چیست؟
سیستم روشنایی، سیم‌کشی و سیستم گرمایشی این مکان‌های موقتی برای برگزاری مراسم اصولاً غیر استاندارد و ناایمن است.
خب فکر می‌کنید راه چاره چیست؟
باید امور مساجد و نهاد‌هاي مربوط با ما همکاری کنند تا هیئت‌هايي که مي‌خواهند در مکان‌هاي موقتی و چادرها مراسم برگزار کنند، این کار را با نظارت و مجوز آتش‌نشاني انجام دهند تا همة مسائل ایمنی در آن رعایت شود.
در صورتی که شما مطلع باشید که تکایای موقت کجاها قرار می‌گیرند، مي‌توانید امنیت آنها را تأمین کنید؟
ما تا حد بسياري سعی مي‌کنیم در حفظ ایمنی تکایا به آنها کمک کنیم؛ اما من پیشنهاد دیگری هم دارم. ببینید در هر محله‌اي تعداد بسياري فضاهای مسقف مانند مسجد و حسینیه وجود دارد که عزاداران و هیئتی‌ها مي‌توانند در آنجا مراسم خود را برگزار کنند. آیا حتماً باید چادری بنا شود و با روش‌هاي غیراستاندارد روشنایی و سیستم گرمایشی و پخت‌وپز آن تأمین شود؟
چه نیازی وجود دارد که هیئتی مراسم خود را در چنین جای پرخطری اجرا کند؟ در واقع من تصور می‌کنم حضور مرجعي تأثیرگذار برای کنترل مسائل ایمنی و حتی مسائل اجتماعی و انتظامی و شهری اين هيئت‌ها بسیار ضروری است.
اگر همة این هیئت‌ها در مراکز ثابت مانند حسینیه‌ها و مساجد ساماندهی شوند، شما ایمنی را در برگزاری مراسم آنها تضمین مي‌کنید؟
نه؛ ببینید ما در اماکن ثابت بدون مشکل نیستیم؛ اما مشکلات کمتری داریم؛ مثلاً در موقعیت‌هاي خاص مانند تاسوعا و عاشورا تراکم انسانی در تهران بالا مي‌رود و از طرفی در بافت فرسوده و مرکزی تهران هم خدمات آتش‌نشاني سخت‌تر عرضه می‌شود. در بسیاری محله‌هاي تهران مانند مرکز شهر و بافت فرسودة آن، کوچه‌ها باریک و کم‌عرض است و خدماترسانی به این مناطق بسیار سخت است؛ در عین حال در چنین روز‌هايي اتومبیل‌هاي شخصی هم با پارک‌کردن در دو طرف خیابان‌ها خدماترسانی امدادی را سخت‌تر می‌کنند.
اگرچه سازمان آتش‌نشاني در روزهای خاصِ سال نیروهای خود را در محله‌هاي پرتراکم و در نزدیکی هیئت‌هاي بزرگ به صورت آماده‌باش نگه مي‌دارد تا در صورت بروز مشکل نیروها بتوانند در کمترين زمان مشکل را برطرف کنند، نمي‌توان مشکلات را هم نادیده گرفت.
با وجود اين آیا شما به سازمان‌هاي مربوط اطلاع داده‌اید که در صورت بروز مشکل براي عرضة خدمات امدادی با مشکل روبه‌روييد؟
بله؛ ما بارها مشکلاتی را که در صورت بروز وضعيت سخت برای خدماترسانی امدادی پیش مي‌آید، به اطلاع سازمان‌هاي مربوط رسانده‌ایم.
و جواب آنها؟
خب تا به حال که پاسخ مطلوبی دریافت نکرده‌ایم.
در حال حاضر بهره‌برداری از هر ساختمانی از جمله تکیه و مسجد به مجوز آتش‌نشاني نیاز دارد. آیا مي‌توان امیدوار بود که ساختمان‌هاي جدیدی که با کاربری مذهبی و برای خدمات‌دادن به جمعیتي متراکم احداث مي‌شوند، نکات ایمنی اولیه را خواهند داشت؟
کاملاً؛ از دو سال پیش تا به حال صدور پروانة ساختمان که باید شهرداری آن را صورت دهد، به صدور مجوز از سوی آتش‌نشاني منوط شده است.
سازمان آتش‌نشاني هم از ابتدای گودبرداری تا پایان کار بر نحوة ساخت‌و‌ساز ساختمان‌ها نظارت دارد و فقط در صورتی که ساختمانی استانداردهای ایمنی را رعایت کند، از سازمان آتش‌نشاني مجوز دریافت می‌کند.
