گزارشي كوتاه از مراسم عزاداري ماه محرم در روستاي رواسجان
شماره دوم ماهنامه خیمه - صفر1424 - اسفند 1381
با حلول ماه محرم و رؤيت هلال ماه، خادم مسجد روستاي «رواسجان» پرچم سياهي را جلوي در مسجد نصب ميكند و نزديك به اذان مغرب از بلندگوي مسجد طنين صداي سوگواري مرثيه حسيني پخش مينمايد، تا حلول ماه محرم را خبر دهد؛ اين كار تقريباً تا آخر ماه صفر ادامه مييابد.
از شب اول تا شب هشتم ماه محرم، هيأت عزاداران شاخسي (شاه حسين) به عزاداري در درون مسجد و يا بيرون از مسجد ميپردازند. از اولين پنجشنبه ماه محرم تا آخرين پنجشنبه ماه صفر، هيأتهاي سينهزني و زنجيرزني نيز عزاداري ميكنند. همچنين روحاني مسجد، تقريباً چهل شب به ذكر مصائب و مرثيهي حسيني ميپردازد و آگاهيهايي در مورد واقعهي كربلا به اطّلاع مردم روستا ميرساند.
مردم روستاي ما اعتقاد دارند كه كار كردن در روز تاسوعا و عاشورا حرام است؛ همچنين معتقدند كه بايد در اين دو روز، تمام مردم ـ از خردسال گرفته تا كهنسال ـ به عنوان ياري رسانيدن به امام حسين عليهالسلام بيرون از خانه باشند. زنان روستا نيز در روز تاسوعا و عاشورا نان محلي به نام «فطير» ميپزند و ميان عزاداران پخش ميكنند؛ پخش شير، سيب، شربت، خرما و حلوا ميان عزاداران، از ديگر برنامههاي مردم روستاي رواسجان در ماه محرم است.
از روز تاسوعا تا سوم شهادت امام حسين عليهالسلام، هيأت سينهزنان و زنجيرزنان، هر روز براي صرف صبحانه و شام و ناهار، مهمان خانههاي پر مهر عاشقان حسيني هستند. در شب شام غريبان امام حسين عليهالسلام مردم روستاي رواسجان به ياد آن روزها، بدون صرف شام در مسجد تا نيمههاي شب به عزاداري ميپردازند. در سومين روز شهادت امام حسين عليهالسلام اعضاي هيأت سينهزنان و زنجيرزنان در يك برنامهي آييني و سنّتي، به منظور خاكسپاري امام حسين عليهالسلام و يارانش بيل و كلنگ به دست ميگيرند و نوحهي مخصوص آن روز را زمزمه ميكنند. بعد از عاشورا تا آخر ماه صفر، هر پنجشنبه برنامهي عزاداري در مسجد برپا ميشود.
ده روز مانده به اربعين، هيأت عزاداران حسيني، طي مراسم ويژهاي، عازم مشهد مقدس ميشوند تا اربعين حسيني را در مشهد، كنار بارگاه امام رضا عليهالسلام عزاداري كنند. در آخرين روز ماه صفر، كساني كه از اول ماه محرم، پيراهن سياه به تن كرده بودند، با درست كردن حلوا و پخش آن بين عزاداران، پيراهن سياه را از تن بيرون ميكنند.
ناگفته نماند كه در گذشتهي نه چندان دور، مراسم تشتگذاري در مسجد و خيمهگذاري در كوچهها مرسوم بود كه متأسفانه، اكنون به دست فراموشي سپرده شده است.