مرحوم حاج محمّد حسن ثانى
شماره سوم ماهنامه خیمه - ربیع الاول 1424 - اردیبهشت 1382
مرحوم حاج محمّد حسن ثانى در شهر مقدس قم در دامان مادرى پاك و با ايمان پرورش يافت. از همان دوران كودكى همواره با پدر بزرگوار و عاشق اهل بيت خود در جلسات قرآنى و مذهبى شركت مى كرد و همين امر باعث شد كه عشق به اهل بيت با سرنوشت او گره بخورد.
ايشان مداحى را از 13سالگى آغاز كرد در كنار مداحان بزرگوارى چون آقايان "ستايشگر" و "كوچك زاده" به مداحى پرداخت و از محضر استاد بزرگوار خود حاج حسين مولوى بهره ها گرفت.
شغل بنايى را در جوانى انتخاب كرد؛ به هنگام فرا رسيدن ماه محرم، در هر گوشه و كنارى، خميه ى ماتم را برپا مى كرد و به نوكرى مى پرداخت.
از خصوصيات خاص ايشان، تأسيس هيئآت متعدد و كمك به تأسيس آنها بود؛ از جمله هيأت "امام صادق عليه السلام"، "هيأت موسى بن جعفر عليه السلام" "هيأت حضرت رقيه(س)" از هيئآت مركزى قم بخصوص هيأت جوادالائمه بود كه در آن، سالهاى متمادى بويژه در ماههاى رمضان، محرم و صفر به تدريس قرآن، خواندن مناجات و پرورش مداح مى پرداخت. ..
مرحوم ثانى در كنار مرثيه خوانى اهل بيت، به عنوان يك معلم و دلسوز، به پرورش جوانان علاقه مند به مداحى مى پرداخت و امروزه از بركت زحمات و تلاشهاى خالصانه ى او تعداد بسيارى از جوانان علاقه مند ديروز، خود، از مداحان طراز اول خدمتگزار اهل بيت به شمار مى آيند.
از مهم ترين رفتارهاى مرحوم ثانى، مداحى از روى عشق و علاقه بود و بس؛ تا جايى كه در طول دوران مديحه خوانى و مرثيه سرايى او ديده نشد كه وجهى به خاطر اين كار تقبّل كند و معتقد بود كه خواندن براى امام حسين يك وظيفه است و در اجراى وظيفه، انسان توقع نبايد داشته باشد و بر اين باور بود كه:
تو بندگى چو گدايان به شرط مزد مكن
كه خواجه، خود روش بنده پرورى داند!
روزهاى پايانى عمر او دائم به زمزمه ى اين شعر مى گذشت تا جايى كه بعدها فرزندانش به يادگار آن را بر روى سنگ
مزار او نيز ثبت نمودند:
مهر تو را به عالم امكان نمى دهم
اين گنج پربهاست من ارزان نمى دهم
اى خاك كربلاى تو مهر نماز من
اين مهر را به مهر سليمان نمى دهم