کد مطلب : ۸۶۳۴
رسول عشق و امید
مصاحبه با استاد لوریس چکناواریان
شماره 29 - 30 ماهنامه خیمه – محرم 1428- بهمن 1385
مصاحبه با استاد لوریس چکناواریان
* آقای چکناوریان! انگیزه‌ی شما از ساخت و تدوین اثر «رسول عشق و امید» چه بوده است؟
ـ من به عنوان یک ایرانی که در زمره اقلیت‌های دینی هستم، دوست داشتم در سال پیامبر اعظم صلیاللهعلیهوآله کاری بکنم و فکر می‌کنم این هدیه‌ی من به عنوان یک ارمنی ایرانی به برادران مسلمانم در ایران است که با این اثر به سهم خودم به آن‌ها و عقیده‌شان احترام گذاشته‌ام.
* آیا در این زمینه که توجهی به ادیان الهی است قبلاً هم اثری ساخته‌اید یا این اولین بوده است؟
ـ خیر، سال‌ها پیش من برای حضرت مسیح که او هم از پیامبران الهی است اثری ساخته بودم که بارها در کشورهای مختلف اجرا شده است.
* معمولا برای ساخت یک اثر مناسبتی مطالعاتی صورت می‌گیرد؟ آیا شما هم در این زمینه مطالعه خاصی داشته‌اید؟
ـ فراموش نشود که من ایرانی هستم و دوران کودکی‌ام هم در این کشور طی شده و با فرهنگ و آداب و سنن ایران به خوبی آشنا شده‌ام و در ایام محرم و دیگر مناسبت‌ها در دسته‌ها و تعزیه‌های مختلف شرکت کرده‌ام تا برای ساخت آثارم ایده بگیرم.
* فرم و قالب این اثر چه بود؟
ـ رکوئیم. من با انتخاب آثاری از هندل، باخ و بژار یک رکوئیم ساختم که معمولاً قالب مناسبی برای این‌گونه موسیقی‌هاست، البته باید توجه داشت که آهنگ و تم آن تا حدودی حال و هوای موسیقی ایرانی هم دارد.
* احساس خودتان از اجرای این اثر چه بود؟
ـ من بارها گفته‌ام که موسیقی زبان خداست و در حقیقت موسیقی بدون هیچ واسطه‌ای و بدون تحریف و تقلب مستقیماً از جانب خداوند؛ به گوش بشر می‌رسد و این خاصیت و ویژگی بارز موسیقی است، چرا که در کلام این‌گونه نیت و کلام می‌تواند مورد استفاده «شیطان» هم قرار بگیرد، و از آن‌جا که ما همه فرزندان یک خداییم و برادران و خواهرانی هستیم که در این کره‌ی خاکی زندانی شده‌ایم باید همه برای رسیدن به آن آزادی و آن نقطه متعالی تلاش کنیم منتها هر کس به سهم خویش. من هم با این زبان خواستم تلاش کرده باشم و امید که مورد قبول واقع شده باشد.
* شما در این اثر برخی قطعات را خودتان ساخته‌اید و برخی انتخابی است چرا؟
ـ من در بررسی خودم آثاری را که با موضوع سنخیت و پیوند مناسبی داشت انتخاب کردم ولی برای برخی مقاطع چون تولد و رحلت پیامبر و یا واقعه‌ی عاشورا قطعه مناسبی پیدا نکردم و باید برای این مناسبت‌های خودم قطعاتی را می‌ساختم و همین گونه بود که در سیر تاریخی ظهور اسلام، مبعث رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله و تا به آخرین مرحله که در انتظار فرج بود، بعد از این تدوین صورت گرفت.
* آیا در آینده آثار مشابه با این اثر می‌سازید؟
ـ بله اتفاقاً مشغول ساخت قطعه‌ای به نام «مرثیه» هستم که می‌تواند به طور کلی برای همه مناسبت‌های مذهبی و غیر مذهبی که انسان‌ها در سوگ و ماتم یک واقعه مهم تاریخی، ملی دینی و... هستند می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
* این اثر کی اجرا می‌شود؟
ـ مراحل پایانی نوشته است و امید دارم تا قبل از پایان سال و در ماه صفر به اجرا برسد.
* آیا کلام هم دارد؟
ـ بله، مثل اثر قبلی با کلام است و امیدوارم بتوانم در این اثر هم از همکاری سید مهدی شجاعی که از نویسندگان بسیار خوب و فرهیخته هستند بهره‌مند شوم.
* با چه گروهی قرار است اجرا شود؟
ـ توسط گروه کر دفتر موسیقی و ارکستر مجلسی ارمنستان اجرا خواهد شد.
* آیا شما فکر نمی‌کنید ممکن است از سوی مسیحیان خارج از کشور مورد انتقاد واقع شوید که یک اثر در زمینه دین اسلام ساخته‌اید؟
ـ به هیچ وجه، هیچ کس نمی‌تواند به هنرمند انتقاد کند که چرا آن و یا این اثر را ساخته‌اید. اصلاً من این اجازه را به کسی نمی‌دهم که بخواهد به من بگوید چرا چنین آثار را می‌سازی و اگر کسی چنین انتقادی می‌کند از حماقت خودش است. هنرمند در همه جای جهان آزاد است و کار یک هنرمند واقعی در هیچ قالب سیاسی نمی‌گنجد.
* با توجه به این که قرار بوده است این اثر به همراه نمایش فیلم اجرا شود آیا در آتیه هم قصد اجرای آن را دارید؟
ـ اگر حمایتی صورت بگیرد حتماً. این اثر قابلیت زیادی برای اجراهای فراوان دارد.
* و سخن آخر...
ـ به نظر من تمامی مذاهب و ادیان الهی و پیروان آن‌ها بویژه هنرمندان بهتر است از راه هنر و موسیقی به یکدیگر نزدیک شوند و از راه هنر ملت‌ها و اقوام را به یکدیگر بشناسانند و من پیش‌بینی می‌کنم که همکاران من و آهنگ‌سازان دیگر هم در این راه که راه شناساندن ادیان و پیامبران بزرگ است گام‌های بلندتری خواهند برداشت.
مصاحبه با استاد لوریس چکناواریان
* آقای چکناوریان! انگیزه‌ی شما از ساخت و تدوین اثر «رسول عشق و امید» چه بوده است؟
ـ من به عنوان یک ایرانی که در زمره اقلیت‌های دینی هستم، دوست داشتم در سال پیامبر اعظم صلیاللهعلیهوآله کاری بکنم و فکر می‌کنم این هدیه‌ی من به عنوان یک ارمنی ایرانی به برادران مسلمانم در ایران است که با این اثر به سهم خودم به آن‌ها و عقیده‌شان احترام گذاشته‌ام.
* آیا در این زمینه که توجهی به ادیان الهی است قبلاً هم اثری ساخته‌اید یا این اولین بوده است؟
ـ خیر، سال‌ها پیش من برای حضرت مسیح که او هم از پیامبران الهی است اثری ساخته بودم که بارها در کشورهای مختلف اجرا شده است.
* معمولا برای ساخت یک اثر مناسبتی مطالعاتی صورت می‌گیرد؟ آیا شما هم در این زمینه مطالعه خاصی داشته‌اید؟
ـ فراموش نشود که من ایرانی هستم و دوران کودکی‌ام هم در این کشور طی شده و با فرهنگ و آداب و سنن ایران به خوبی آشنا شده‌ام و در ایام محرم و دیگر مناسبت‌ها در دسته‌ها و تعزیه‌های مختلف شرکت کرده‌ام تا برای ساخت آثارم ایده بگیرم.
* فرم و قالب این اثر چه بود؟
ـ رکوئیم. من با انتخاب آثاری از هندل، باخ و بژار یک رکوئیم ساختم که معمولاً قالب مناسبی برای این‌گونه موسیقی‌هاست، البته باید توجه داشت که آهنگ و تم آن تا حدودی حال و هوای موسیقی ایرانی هم دارد.
* احساس خودتان از اجرای این اثر چه بود؟
ـ من بارها گفته‌ام که موسیقی زبان خداست و در حقیقت موسیقی بدون هیچ واسطه‌ای و بدون تحریف و تقلب مستقیماً از جانب خداوند؛ به گوش بشر می‌رسد و این خاصیت و ویژگی بارز موسیقی است، چرا که در کلام این‌گونه نیت و کلام می‌تواند مورد استفاده «شیطان» هم قرار بگیرد، و از آن‌جا که ما همه فرزندان یک خداییم و برادران و خواهرانی هستیم که در این کره‌ی خاکی زندانی شده‌ایم باید همه برای رسیدن به آن آزادی و آن نقطه متعالی تلاش کنیم منتها هر کس به سهم خویش. من هم با این زبان خواستم تلاش کرده باشم و امید که مورد قبول واقع شده باشد.
* شما در این اثر برخی قطعات را خودتان ساخته‌اید و برخی انتخابی است چرا؟
ـ من در بررسی خودم آثاری را که با موضوع سنخیت و پیوند مناسبی داشت انتخاب کردم ولی برای برخی مقاطع چون تولد و رحلت پیامبر و یا واقعه‌ی عاشورا قطعه مناسبی پیدا نکردم و باید برای این مناسبت‌های خودم قطعاتی را می‌ساختم و همین گونه بود که در سیر تاریخی ظهور اسلام، مبعث رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله و تا به آخرین مرحله که در انتظار فرج بود، بعد از این تدوین صورت گرفت.
* آیا در آینده آثار مشابه با این اثر می‌سازید؟
ـ بله اتفاقاً مشغول ساخت قطعه‌ای به نام «مرثیه» هستم که می‌تواند به طور کلی برای همه مناسبت‌های مذهبی و غیر مذهبی که انسان‌ها در سوگ و ماتم یک واقعه مهم تاریخی، ملی دینی و... هستند می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
* این اثر کی اجرا می‌شود؟
ـ مراحل پایانی نوشته است و امید دارم تا قبل از پایان سال و در ماه صفر به اجرا برسد.
* آیا کلام هم دارد؟
ـ بله، مثل اثر قبلی با کلام است و امیدوارم بتوانم در این اثر هم از همکاری سید مهدی شجاعی که از نویسندگان بسیار خوب و فرهیخته هستند بهره‌مند شوم.
* با چه گروهی قرار است اجرا شود؟
ـ توسط گروه کر دفتر موسیقی و ارکستر مجلسی ارمنستان اجرا خواهد شد.
* آیا شما فکر نمی‌کنید ممکن است از سوی مسیحیان خارج از کشور مورد انتقاد واقع شوید که یک اثر در زمینه دین اسلام ساخته‌اید؟
ـ به هیچ وجه، هیچ کس نمی‌تواند به هنرمند انتقاد کند که چرا آن و یا این اثر را ساخته‌اید. اصلاً من این اجازه را به کسی نمی‌دهم که بخواهد به من بگوید چرا چنین آثار را می‌سازی و اگر کسی چنین انتقادی می‌کند از حماقت خودش است. هنرمند در همه جای جهان آزاد است و کار یک هنرمند واقعی در هیچ قالب سیاسی نمی‌گنجد.
* با توجه به این که قرار بوده است این اثر به همراه نمایش فیلم اجرا شود آیا در آتیه هم قصد اجرای آن را دارید؟
ـ اگر حمایتی صورت بگیرد حتماً. این اثر قابلیت زیادی برای اجراهای فراوان دارد.
* و سخن آخر...
ـ به نظر من تمامی مذاهب و ادیان الهی و پیروان آن‌ها بویژه هنرمندان بهتر است از راه هنر و موسیقی به یکدیگر نزدیک شوند و از راه هنر ملت‌ها و اقوام را به یکدیگر بشناسانند و من پیش‌بینی می‌کنم که همکاران من و آهنگ‌سازان دیگر هم در این راه که راه شناساندن ادیان و پیامبران بزرگ است گام‌های بلندتری خواهند برداشت.
