کد مطلب : ۸۶۸۶
حاج منصور ارضی و دو دهه خدمت
مهدی سلحشور
شماره پانزدهم ماهنامه خیمه - رجب 1425- شهریور 1383
راهی که تا رسیدن به سر مقصد مقصود پیش روی مداحان اهل بیت است راهی صعب العبور و پر فراز و نشیب است و پیمودن این راه بدون استاد به پای کار رفتن در عملیات، بدون هدایت یک نیروی اطلاعات و عملیاتی کار کشته می ماند. برای انجام عملیات نظامی راهبری که آشنای موانع، میادین مین، معبرها و سنگرهای کمین باشد، لازم است تا بتواند با کمترین تلفات نیروها را به محل عملیات برساند.
تفاوتی که استاد در مداحی و استاد در رشته های دیگر دارد این است که اینجا قبل از اینکه بحث از فن باشد، بحث ازدل و روح است. مداح نیاز به استادی دارد که راه را از چاه و سره را از ناسره به او بنمایاند؛ به آفات مداحی احاطه ی کامل داشته باشد و خود از آن مبرا باشد. آفات مداحی به گونه ای است که گریبان گیر هر مداحی خواهد شد و تفاوتی ندارد که مداح استاد باشد یا شاگرد، با سابقه با شد یا کم سابقه، مشهور باشد یا غیر مشهور!
مداح و ذاکری که نفس سرکش را مهار نکرده باشد، چه بسا بعد از چهل سال به خود بیاید و ببیند هنوز اسیر به به و چه چه گفتن این و آن است و در حالی که خیلی از ذاکران اهل بیت (ع) هفت شهر عشق را طی کرده اند، اما هنوز اندر خم یک کوچه است.
با توجه به این نکات، معلوم است که استاد مداحی، می باید خود ساخته و بر خوردار از اخلاق اسلامی باشد. مگر می شود استادی اهل مناجات و شب زنده داری نباشد و شاگرد خود را به شب زنده داری ترغیب کند؟! مگر می شود استادی از بند شهرت، منیت، ریا و حسادت رهایی نیافته باشد، و شاگرد خود را از این بندها برهاند؟!
به لطف خدا در این جرگه استادانی داریم که از نعمت وجودشان بهره مندیم و باعث افتخار این دستگاه هستند. یکی از ایشان که حق بسیار بزرگی بر گردن بسیاری از مداحان اهل بیت (ع) دارد و جا دارد که نامی از این عزیز برده شود، حاج منصور ارضی است.
نگارنده، اولین بار در سال 1363 صدای او را در مسجد جامع بازار شنید: صدای گرم و دلنشینی که دلم را نوازش داد و اولین ملاقات نگارنده با وی در حلقه ی رزمندگان لشکر 10 سید الشهدا بود . خیلی از نیروهایی که آن شب پای روضه ی حاج آقا در حسینیه ی گردا ن زهیر گریه می کردند، در همان عملیات یا بعدها به شهادت رسیدند.
در دو دهه ی اخیر، حاج منصور ارضی، بانی تحولی عظیم در عرصه ی ستایشگری اهل بیت (ع) بوده است و به جرأت می توان گفت که بسیاری از مداحان نسل جوان با واسطه یا مستقیم از این چشمه سیر آب گشته و از محضر وی استفاده کرده اند.
حاج منصور به مداحانی که همه حتی برخی در کسوت استادی نیز حکم شاگرد وی را دارند توصیه می کند که اهل کمیل، مناجات و شب زنده داری باشند، با ولایت رابطه ای محکم داشته باشند، از شهرت طلبی دوری کنند و به با احکام شرع آشنا باشند. وی که یک عمر مناجات و کمیلش قطع نشده است در اشعاری که خوانده، دقت لازم را به خرج داده است، به مداحان توصیه می کند که هر مطلب سست و بدون سندی را ذکر نکنند و هر شعری و سبکی را، صرف نو بودن نخوانند؛ تا مداحی شان در شأن اهل بیت(ع) و مورد رضایت ایشان باشد.
کاش همه ی استادان و بزرگان مداحی، شاگردان خود را به این امر توصیه می کردند و در عین ترویج خلاقیت و نو آوری مداحان را از انحرافات، بدعت ها و آلوده شدن ایشان به آفات، بر حذر می داشتند.
راهی که تا رسیدن به سر مقصد مقصود پیش روی مداحان اهل بیت است راهی صعب العبور و پر فراز و نشیب است و پیمودن این راه بدون استاد به پای کار رفتن در عملیات، بدون هدایت یک نیروی اطلاعات و عملیاتی کار کشته می ماند. برای انجام عملیات نظامی راهبری که آشنای موانع، میادین مین، معبرها و سنگرهای کمین باشد، لازم است تا بتواند با کمترین تلفات نیروها را به محل عملیات برساند.
تفاوتی که استاد در مداحی و استاد در رشته های دیگر دارد این است که اینجا قبل از اینکه بحث از فن باشد، بحث ازدل و روح است. مداح نیاز به استادی دارد که راه را از چاه و سره را از ناسره به او بنمایاند؛ به آفات مداحی احاطه ی کامل داشته باشد و خود از آن مبرا باشد. آفات مداحی به گونه ای است که گریبان گیر هر مداحی خواهد شد و تفاوتی ندارد که مداح استاد باشد یا شاگرد، با سابقه با شد یا کم سابقه، مشهور باشد یا غیر مشهور!
مداح و ذاکری که نفس سرکش را مهار نکرده باشد، چه بسا بعد از چهل سال به خود بیاید و ببیند هنوز اسیر به به و چه چه گفتن این و آن است و در حالی که خیلی از ذاکران اهل بیت (ع) هفت شهر عشق را طی کرده اند، اما هنوز اندر خم یک کوچه است.
با توجه به این نکات، معلوم است که استاد مداحی، می باید خود ساخته و بر خوردار از اخلاق اسلامی باشد. مگر می شود استادی اهل مناجات و شب زنده داری نباشد و شاگرد خود را به شب زنده داری ترغیب کند؟! مگر می شود استادی از بند شهرت، منیت، ریا و حسادت رهایی نیافته باشد، و شاگرد خود را از این بندها برهاند؟!
به لطف خدا در این جرگه استادانی داریم که از نعمت وجودشان بهره مندیم و باعث افتخار این دستگاه هستند. یکی از ایشان که حق بسیار بزرگی بر گردن بسیاری از مداحان اهل بیت (ع) دارد و جا دارد که نامی از این عزیز برده شود، حاج منصور ارضی است.
نگارنده، اولین بار در سال 1363 صدای او را در مسجد جامع بازار شنید: صدای گرم و دلنشینی که دلم را نوازش داد و اولین ملاقات نگارنده با وی در حلقه ی رزمندگان لشکر 10 سید الشهدا بود . خیلی از نیروهایی که آن شب پای روضه ی حاج آقا در حسینیه ی گردا ن زهیر گریه می کردند، در همان عملیات یا بعدها به شهادت رسیدند.
در دو دهه ی اخیر، حاج منصور ارضی، بانی تحولی عظیم در عرصه ی ستایشگری اهل بیت (ع) بوده است و به جرأت می توان گفت که بسیاری از مداحان نسل جوان با واسطه یا مستقیم از این چشمه سیر آب گشته و از محضر وی استفاده کرده اند.
حاج منصور به مداحانی که همه حتی برخی در کسوت استادی نیز حکم شاگرد وی را دارند توصیه می کند که اهل کمیل، مناجات و شب زنده داری باشند، با ولایت رابطه ای محکم داشته باشند، از شهرت طلبی دوری کنند و به با احکام شرع آشنا باشند. وی که یک عمر مناجات و کمیلش قطع نشده است در اشعاری که خوانده، دقت لازم را به خرج داده است، به مداحان توصیه می کند که هر مطلب سست و بدون سندی را ذکر نکنند و هر شعری و سبکی را، صرف نو بودن نخوانند؛ تا مداحی شان در شأن اهل بیت(ع) و مورد رضایت ایشان باشد.
کاش همه ی استادان و بزرگان مداحی، شاگردان خود را به این امر توصیه می کردند و در عین ترویج خلاقیت و نو آوری مداحان را از انحرافات، بدعت ها و آلوده شدن ایشان به آفات، بر حذر می داشتند.