کد مطلب : ۱۲۳۶۱
سوگ، پیام، حماسه وعرفان
معرفی کتاب حسین‌بن‌علی (ع) امام شهدا
«دکتر محمدرضا سنگری» در یادداشتی به جای سخن ناشر، در ابتدای کتاب ضمن مقایسة تاریخ عاشورانگاری در گذشته و حال می‌نویسد: «کتاب «حسین‌بن‌علی (ع)، امام شهدا» با چند شاخصه، خواندنی و متمایز می‌شود:
۱- مطالب و درون‌مایة کتاب مستند و بهره‌گیری از منابع اصیل و درجه اول در حوزة زندگانی و نهضت حسینی نگاشته شده است.
۲- نثر کتاب روان، رسا، زیبا، جذاب و امروزین است. نویسنده با تسلط بر زبان و ظرافت‌های آن، کتابی را رقم زده که خواننده بی‌هیچ ملال می‌تواند آن را به فرجام و انجام برساند.
۳- چینش و نظم کتاب و فصول آن پذیرفتی و سازوار است.
۴- در جای‌جای کتاب، نکات و دقایق آموزنده در کنار روایت تاریخی آمده است. گاه نیز چاشنی نقد، خواننده را در ادراک و دریافت بهتر مسائل یاری می‌کند.
۵- ابعاد ناکاویدة کربلا و قیام عاشورا در کتاب، چهره نموده است و بر اعتبار و ارزش کتاب افزوده است.
در مقدمة کتاب «دکتر علی‌محمد ولوی» با استقبال از روش‌های نوینی که علوم اجتماعی، زبان‌شناسی، مردم‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و ابزارهایی که علوم کمکی و روش تحقیق در تاریخ، برای بازخوانی، بازیابی و بازشناسی واقعة کربلا در اختیار پژوهشگران و محققان حوزة تاریخ اسلام قرار می‌دهد، می‌نویسد: «سرکار خانم دکتر محمدزاده با تتبعی وسیع کوشیده‌اند منبعی برای تحقیقات ژرف‌کاوانة بعدی خودشان و دیگر اهل تحقیق فراهم آورند که ان‌شاءالله ثمرات آن در آینده معلوم خواهد گردید.»
محمدزاده، در فصل اول کتاب با نام «از تولد تا امامت»، در ۱۰ بخش جزئیاتی از زندگی حضرت امام حسین (ع) نظیر کنیه و القاب، همسران و فرزندان، ویژگی‌های شخصیتی، آیاتی که در شأن حضرت نازل شده، امام (ع) در روزگار رسول‌الله (ص) و روزگار امام علی (ع)، پیشگویی‌های رسول‌الله (ص) از شهادت حسین (ع)، امام حسین (ع) در دوران امام حسن (ع) را بررسی و این فصل را با معرفی معاویه در بخش دهم با نام «معاویه کیست؟» تمام می‌کند.
فصل دوم با نام «امامت تا شهادت» در ۱۱ بخش به مباحث گوناگونی چون «امامت امام (ع) در زمان معاویه»، «حکومت یزید بن معاویه»، «هجرت امام (ع) به مکه»، «کوفه»، «هدف از قیام امام (ع)»، «علم امام (ع) به شهادت خود»، «هجرت امام (ع) به کوفه»، «ورود امام (ع) به کربلا»، «شب عاشورا»، «عاشورا» و «غروب خورشید» می‌پردازد.
فصل سوم، «پس از شهادت» نام دارد و در ۱۱ بخش به چگونگی «عصر عاشورا»، «حادثه کربلا در آیینة آمار»، «ورود اسرا به کوفه»، «ورود اسرا به شام»، «ورود اسرا به مدینه»، «آغاز نهضت‌ها، جنبش‌ها و قیام‌ها»، «نتایج شهادت امام (ع)»، «اربعین»، «رأس‌الحسین (ع)»، «دیدگاه‌های مختلف دربارة عاشورا» می‌پردازد.
مؤلف در بخش هشتم این فصل با نام «چرا باید بر حسین (ع) گریست؟»، با بیان سیرة پیامبر (ص) در عزای حمزه و جعفر بن‌ابی‌طالب (ع) به آموزنده، سازنده، مثبت و اصلاح‌گر بودن عزاداری مبری از افراط و تفریط اشاره می‌کند.
«مواریث علمی امام (ع)» نام فصل چهارم کتاب است و در آن موضوعاتی چون، «خداشناسی»، «ثقلین»، «خردگرایی»، «دلایل قیام»، «دانشمندان جامعه»، «اشعار منسوب به امام (ع)»، «قیام امام (ع) از منظر اندیشمندان» و ... بررسی می‌شوند.
در بخش منابع از ضمایم کتاب، نام ۴۰۲ کتاب قدیمی و جدید که مؤلف در تحقیق خود از آنها بهره برده، به ترتیب حروف الفبا آمده است.
این اثر با ۹ نمایه از «آیات»، «روایات»، «اشعار عربی»، «اشعار فارسی»، «اشخاص»، «قبایل، خاندان، فرق و مذاهب»، «وقایع»، «اماکن جغرافیایی» و «کتب» خاتمه می‌یابد.
دکتر مرضیه محمدزاده در پیشگفتار کتاب می‌نویسد: «در این تحقیق تمامی کتب قدیمی مورد استفاده قرار گرفته و علاوه بر آن از کتب نویسندگان جدید که به نوعی از حسین‌بن‌علی (ع) سخن گفته‌اند، بهره‌گیری شده است. همچنین سعی شده که محتوای فکری عاشورا و فلسفة قیام در پیام‌های امام (ع) که خوشبختانه در دسترس داریم جست‌وجو شود و هر سخنی که بر زبان آورده و هر پیامی که فرستاده و هر خطبه‌ای را که ایراد فرموده در فلسفة قیامش بیان گردد.
گفت‌وگوی خیمه را با دکتر مرضیه محمدزاده دربارة کتاب و مباحث مربوط به آن در شمارة۶۳ ماهنامه که در فروردین ۱۳۸۹ منتشر خواهد شد بخوانید
۱- مطالب و درون‌مایة کتاب مستند و بهره‌گیری از منابع اصیل و درجه اول در حوزة زندگانی و نهضت حسینی نگاشته شده است.
۲- نثر کتاب روان، رسا، زیبا، جذاب و امروزین است. نویسنده با تسلط بر زبان و ظرافت‌های آن، کتابی را رقم زده که خواننده بی‌هیچ ملال می‌تواند آن را به فرجام و انجام برساند.
۳- چینش و نظم کتاب و فصول آن پذیرفتی و سازوار است.
۴- در جای‌جای کتاب، نکات و دقایق آموزنده در کنار روایت تاریخی آمده است. گاه نیز چاشنی نقد، خواننده را در ادراک و دریافت بهتر مسائل یاری می‌کند.
۵- ابعاد ناکاویدة کربلا و قیام عاشورا در کتاب، چهره نموده است و بر اعتبار و ارزش کتاب افزوده است.
در مقدمة کتاب «دکتر علی‌محمد ولوی» با استقبال از روش‌های نوینی که علوم اجتماعی، زبان‌شناسی، مردم‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و ابزارهایی که علوم کمکی و روش تحقیق در تاریخ، برای بازخوانی، بازیابی و بازشناسی واقعة کربلا در اختیار پژوهشگران و محققان حوزة تاریخ اسلام قرار می‌دهد، می‌نویسد: «سرکار خانم دکتر محمدزاده با تتبعی وسیع کوشیده‌اند منبعی برای تحقیقات ژرف‌کاوانة بعدی خودشان و دیگر اهل تحقیق فراهم آورند که ان‌شاءالله ثمرات آن در آینده معلوم خواهد گردید.»
فصل دوم با نام «امامت تا شهادت» در ۱۱ بخش به مباحث گوناگونی چون «امامت امام (ع) در زمان معاویه»، «حکومت یزید بن معاویه»، «هجرت امام (ع) به مکه»، «کوفه»، «هدف از قیام امام (ع)»، «علم امام (ع) به شهادت خود»، «هجرت امام (ع) به کوفه»، «ورود امام (ع) به کربلا»، «شب عاشورا»، «عاشورا» و «غروب خورشید» می‌پردازد.
فصل سوم، «پس از شهادت» نام دارد و در ۱۱ بخش به چگونگی «عصر عاشورا»، «حادثه کربلا در آیینة آمار»، «ورود اسرا به کوفه»، «ورود اسرا به شام»، «ورود اسرا به مدینه»، «آغاز نهضت‌ها، جنبش‌ها و قیام‌ها»، «نتایج شهادت امام (ع)»، «اربعین»، «رأس‌الحسین (ع)»، «دیدگاه‌های مختلف دربارة عاشورا» می‌پردازد.
مؤلف در بخش هشتم این فصل با نام «چرا باید بر حسین (ع) گریست؟»، با بیان سیرة پیامبر (ص) در عزای حمزه و جعفر بن‌ابی‌طالب (ع) به آموزنده، سازنده، مثبت و اصلاح‌گر بودن عزاداری مبری از افراط و تفریط اشاره می‌کند.
«مواریث علمی امام (ع)» نام فصل چهارم کتاب است و در آن موضوعاتی چون، «خداشناسی»، «ثقلین»، «خردگرایی»، «دلایل قیام»، «دانشمندان جامعه»، «اشعار منسوب به امام (ع)»، «قیام امام (ع) از منظر اندیشمندان» و ... بررسی می‌شوند.
در بخش منابع از ضمایم کتاب، نام ۴۰۲ کتاب قدیمی و جدید که مؤلف در تحقیق خود از آنها بهره برده، به ترتیب حروف الفبا آمده است.
این اثر با ۹ نمایه از «آیات»، «روایات»، «اشعار عربی»، «اشعار فارسی»، «اشخاص»، «قبایل، خاندان، فرق و مذاهب»، «وقایع»، «اماکن جغرافیایی» و «کتب» خاتمه می‌یابد.
دکتر مرضیه محمدزاده در پیشگفتار کتاب می‌نویسد: «در این تحقیق تمامی کتب قدیمی مورد استفاده قرار گرفته و علاوه بر آن از کتب نویسندگان جدید که به نوعی از حسین‌بن‌علی (ع) سخن گفته‌اند، بهره‌گیری شده است. همچنین سعی شده که محتوای فکری عاشورا و فلسفة قیام در پیام‌های امام (ع) که خوشبختانه در دسترس داریم جست‌وجو شود و هر سخنی که بر زبان آورده و هر پیامی که فرستاده و هر خطبه‌ای را که ایراد فرموده در فلسفة قیامش بیان گردد.
گفت‌وگوی خیمه را با دکتر مرضیه محمدزاده دربارة کتاب و مباحث مربوط به آن در شمارة۶۳ ماهنامه که در فروردین ۱۳۸۹ منتشر خواهد شد بخوانید
