کد مطلب : ۲۱۷۰۰
محافظ کاری مسئولان و خودسانسوری هنرمندان، نمایش‌های دینی را به ورطه تکرار کشانده است
عباس اقسامی، نویسنده و کارگردان تئاتر گفت: متناسب با ایام سوگواری محرم به پیشنهاد دوستان در رادیو که در نظر داشتند براساس کتاب «فتح خون» شهید‌مرتضی آوینی قطعه نمایشی را تولید کنند، این مسئولیت به من واگذار شد و من هم یک کار ترکیبی را به نگارش درآوردم که در ۱۰ قسمت تولید و در دهه نخست محرم از شبکه رادیویی نمایش پخش شد.
وی ادامه داد: در نگارش این اثر به متن کتاب «فتح خون» شهیدآوینی بسنده نکردم و رجوعی نیز به برخی نسخ تعزیه داشته و البته بخشی از روایت نمایشی این اثر را نیز شخصاً به نگارش درآوردم و حاصل کار یک اثر ترکیبی شد که به شکل انتزاعی و در فضایی سورئال به واقعه کربلا می‌پرداخت که گاه از زبان فرات، گاه از زبان خاک کربلا و گاه از بان باد صحرا و امثال آنها روایت می‌شد.
واقعه عاشورا، ظرفیت فراوانی برای بروز خلاقیت‌های نوین نمایشی دارد
اقسامی تصریح کرد: تجربه این کار به من این موضوع را به اثبات رساند که واقعه عاشورا، ظرفیت فراوانی برای بروز خلاقیت‌های نوین نمایشی دارد و باید برای پویایی و طراوت آن از بسیاری از سنت‌های منسوخ نمایشی فاصله بگیریم و به نوآوری و استفاده از شیوه‌های نو و جذاب نمایشی روی بیاوریم.
این کارگردان تئاتر گفت: البته این به آن معنا نیست که تمام تجارب و دستاوردهای به دست آمده در حوزه نمایش دینی را به کناری گذاشته و همه چیز را از ابتدا آغاز کنیم بلکه آنچه که به عنوان نوآوری قرار است در تولید نمایش دینی مورد نظر قرار گیرد، منطبق با سنت‌های نمایشی است همچنانکه من در تجربه اخیر خود، استفاده مناسبی از نسخ تعزیه در نگارش این نمایش ترکیبی کردم.
اقسامی در ادامه گفت: در طی این مسیر تنها استعداد هنرمندان در استفاده از ظرفیت‌های نمایشی ماجرایی همچون واقعه عاشورا برای ارائه نمایشی نوآوران کافی نیست بلکه مسئولان هم باید با اعتماد به صحت عمل هنرمندان، زمینه را برای شکوفایی هنری آنها در خلق فضاهای نوی نمایشی در حوزه تئاتر دینی فراهم نمایند و از محافظه‌کاری‌های معمول و مرسوم در این حوزه دست بردارند.
فضای مناسب برای بروز و تجلی نوآوری در حوزه نمایش دینی مهیا نیست
دبیر سابق کانون تئاتر دانشگاهیان کشور تأکید کرد: متأسفانه به دلایلی همچون واهمه از واکنش منفی برخی جریان‌ها و در نظر گرفتن برخی مصالح، دیده شده است که در اغلب اوقات با وجود ابداعات هنرمندان عرصه تئاتر دینی، اما فضای مناسب برای بروز و تجلی نوآوری آنها مهیا نیست و این مسئله به طور قطع از محافظه‌کاری مسئولان در این حوزه نشئت می‌گیرد.
وی در پایان گفت: حاکم شدن این جریان موجب می‌شود که رفته رفته، جامعه تئاتری نیز که برای نگارش و تولید چنین آثاری وقت و سرمایه زیادی را صرف می‌کند به این دلیل که قصدش عرصه ماحصل تلاش گروه است برای جلوگیری از ممانعت اجرای نمایش، از نوآوری دست کشیده و به شیوه‌های از پیش امتحان پس داده روی آورد که نتیجه کلیشه‌ای و شعاری شدن اغلب آثار نمایش دینی است.
وی ادامه داد: در نگارش این اثر به متن کتاب «فتح خون» شهیدآوینی بسنده نکردم و رجوعی نیز به برخی نسخ تعزیه داشته و البته بخشی از روایت نمایشی این اثر را نیز شخصاً به نگارش درآوردم و حاصل کار یک اثر ترکیبی شد که به شکل انتزاعی و در فضایی سورئال به واقعه کربلا می‌پرداخت که گاه از زبان فرات، گاه از زبان خاک کربلا و گاه از بان باد صحرا و امثال آنها روایت می‌شد.
واقعه عاشورا، ظرفیت فراوانی برای بروز خلاقیت‌های نوین نمایشی دارد
اقسامی تصریح کرد: تجربه این کار به من این موضوع را به اثبات رساند که واقعه عاشورا، ظرفیت فراوانی برای بروز خلاقیت‌های نوین نمایشی دارد و باید برای پویایی و طراوت آن از بسیاری از سنت‌های منسوخ نمایشی فاصله بگیریم و به نوآوری و استفاده از شیوه‌های نو و جذاب نمایشی روی بیاوریم.
این کارگردان تئاتر گفت: البته این به آن معنا نیست که تمام تجارب و دستاوردهای به دست آمده در حوزه نمایش دینی را به کناری گذاشته و همه چیز را از ابتدا آغاز کنیم بلکه آنچه که به عنوان نوآوری قرار است در تولید نمایش دینی مورد نظر قرار گیرد، منطبق با سنت‌های نمایشی است همچنانکه من در تجربه اخیر خود، استفاده مناسبی از نسخ تعزیه در نگارش این نمایش ترکیبی کردم.
اقسامی در ادامه گفت: در طی این مسیر تنها استعداد هنرمندان در استفاده از ظرفیت‌های نمایشی ماجرایی همچون واقعه عاشورا برای ارائه نمایشی نوآوران کافی نیست بلکه مسئولان هم باید با اعتماد به صحت عمل هنرمندان، زمینه را برای شکوفایی هنری آنها در خلق فضاهای نوی نمایشی در حوزه تئاتر دینی فراهم نمایند و از محافظه‌کاری‌های معمول و مرسوم در این حوزه دست بردارند.
فضای مناسب برای بروز و تجلی نوآوری در حوزه نمایش دینی مهیا نیست
دبیر سابق کانون تئاتر دانشگاهیان کشور تأکید کرد: متأسفانه به دلایلی همچون واهمه از واکنش منفی برخی جریان‌ها و در نظر گرفتن برخی مصالح، دیده شده است که در اغلب اوقات با وجود ابداعات هنرمندان عرصه تئاتر دینی، اما فضای مناسب برای بروز و تجلی نوآوری آنها مهیا نیست و این مسئله به طور قطع از محافظه‌کاری مسئولان در این حوزه نشئت می‌گیرد.
وی در پایان گفت: حاکم شدن این جریان موجب می‌شود که رفته رفته، جامعه تئاتری نیز که برای نگارش و تولید چنین آثاری وقت و سرمایه زیادی را صرف می‌کند به این دلیل که قصدش عرصه ماحصل تلاش گروه است برای جلوگیری از ممانعت اجرای نمایش، از نوآوری دست کشیده و به شیوه‌های از پیش امتحان پس داده روی آورد که نتیجه کلیشه‌ای و شعاری شدن اغلب آثار نمایش دینی است.
مرجع : ایکنا
