کد مطلب : ۲۴۶۲۲
واژه‌های «دینی» و «آیینی» را به جای هم به کار نبریم
نشست شعر آیینی عصر جمعه ۱۸ اردیبشهت با حضور حمیدرضا شکارسری در سالن فرهنگسرای کتاب واقع در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.
شکارسری در ابتدای برنامه و پیش از شعرخوانی با انتقاد از نام گذاری واژه آیینی برای اشعار دینی گفت: در لغت نامه ها برای لفظ آیین، معانی مختلف و گسترده ای وجود دارد. در معنای آیین لغت های پراکنده سیرت، شیوه، سنت، آیین، عادت و روش آمده است. اما آن چه در حقیقت مدنظر ماست بخشی از آیین های بهره مند از آموزه های دینی و وحیانی است. به نظرم باید بین دو واژه آیینی و دینی تفاوت قائل شد و این دو را به جای هم به کار نبریم. در مجموع، بین واژه های دین و آیین از نظر مفهوم و محتوا تفاوت وجود دارد و نباید مفاهیمی چون شعر دینی و شعر آیینی را به جای هم به کار ببریم. حالا در این برنامه، ادبیاتی که درباره آن صحبت می کنیم، دینی و مذهبی است، نه آیینی.
وی افزود: در طول تاریخ اشعار دینی شاخه های مختلفی داشته که امروزه برخی به فراموشی سپرده شده است. مثلا مناجات ها و وصف و مدح حق، نمونه های از این دست است که می تواند باعث گسترش معرفت دینی مخاطب شود که امروز جایش خالی است.
شکارسری در بخش دیگری از سخنانش گفت: امروز یک سری بایدها و نباید ها داریم که اگر در شعر دینی کنونی مورد توجه قرار گیرد، به رشد فرهنگ دینی کمک می کند. اما متاسفانه بسیاری از شعرای دینی برای تحت تاثیرقرار دادن مخاطب، وقایعی را که تا حدی شبیه به افسانه است، به کار می گیرند اما شاعر باید به منابعی مراجعه کند که سندیت شان اثبات شده باشد.
این شاعر آیینی در ادامه گفت: یک نکته منفی که امروز وجود دارد، تن نگاری شاعران از شخصیت ائمه و معصومین است. یعنی شاعر همان صفاتی را که برای معشوق زمینی به کار می رود، برای معصومین به کار می برد. این رویه باعث می شود که وجوه والا و قدسی ائمه به وجه زمینی و معمولی تبدیل شود. نکته دیگر این است که بسیاری از شعرهایی که در تکایا و منابر خوانده می شود، بدون توجه به فرم و صنایع شعری است. در حالی که شعر دینی این ویژگی را دارد که اگر فرم و صنایع آن رعایت نشود، نمی تواند تاثیری را که لازم است، بر ذهن و روح مخاطب بگذارد.
شکارسری در پایان این برنامه با خواندن یکی از اشعارش در وصف امام زمان(عج) و انتظار گفت: آرزو می‌کنم جمعه هفته آینده، خواندن این شعر دیگر معنی نداشته باشد.
شکارسری در ابتدای برنامه و پیش از شعرخوانی با انتقاد از نام گذاری واژه آیینی برای اشعار دینی گفت: در لغت نامه ها برای لفظ آیین، معانی مختلف و گسترده ای وجود دارد. در معنای آیین لغت های پراکنده سیرت، شیوه، سنت، آیین، عادت و روش آمده است. اما آن چه در حقیقت مدنظر ماست بخشی از آیین های بهره مند از آموزه های دینی و وحیانی است. به نظرم باید بین دو واژه آیینی و دینی تفاوت قائل شد و این دو را به جای هم به کار نبریم. در مجموع، بین واژه های دین و آیین از نظر مفهوم و محتوا تفاوت وجود دارد و نباید مفاهیمی چون شعر دینی و شعر آیینی را به جای هم به کار ببریم. حالا در این برنامه، ادبیاتی که درباره آن صحبت می کنیم، دینی و مذهبی است، نه آیینی.
وی افزود: در طول تاریخ اشعار دینی شاخه های مختلفی داشته که امروزه برخی به فراموشی سپرده شده است. مثلا مناجات ها و وصف و مدح حق، نمونه های از این دست است که می تواند باعث گسترش معرفت دینی مخاطب شود که امروز جایش خالی است.
شکارسری در بخش دیگری از سخنانش گفت: امروز یک سری بایدها و نباید ها داریم که اگر در شعر دینی کنونی مورد توجه قرار گیرد، به رشد فرهنگ دینی کمک می کند. اما متاسفانه بسیاری از شعرای دینی برای تحت تاثیرقرار دادن مخاطب، وقایعی را که تا حدی شبیه به افسانه است، به کار می گیرند اما شاعر باید به منابعی مراجعه کند که سندیت شان اثبات شده باشد.
این شاعر آیینی در ادامه گفت: یک نکته منفی که امروز وجود دارد، تن نگاری شاعران از شخصیت ائمه و معصومین است. یعنی شاعر همان صفاتی را که برای معشوق زمینی به کار می رود، برای معصومین به کار می برد. این رویه باعث می شود که وجوه والا و قدسی ائمه به وجه زمینی و معمولی تبدیل شود. نکته دیگر این است که بسیاری از شعرهایی که در تکایا و منابر خوانده می شود، بدون توجه به فرم و صنایع شعری است. در حالی که شعر دینی این ویژگی را دارد که اگر فرم و صنایع آن رعایت نشود، نمی تواند تاثیری را که لازم است، بر ذهن و روح مخاطب بگذارد.
شکارسری در پایان این برنامه با خواندن یکی از اشعارش در وصف امام زمان(عج) و انتظار گفت: آرزو می‌کنم جمعه هفته آینده، خواندن این شعر دیگر معنی نداشته باشد.
مرجع : مهر
