کد مطلب : ۲۵۶۷۱
ابوالفضل ورمرزیار:
تلویزیون برنامه‌ای برای جایگزینی سنت‌های فرهنگی و هنری رمضان ندارد
ابوالفضل ورمرزیار، هنرمند پیشکسوت نقالی و پرده‌خوانی گفت: از جمله رسوم و سنت فراموش شده مردم در شب‌های ماه مبارک رمضان دور هم‌نشینی و پشت بام‌نشینی به ویژه در شب‌های بلند ماه رمضان در زمستان بوده است که متأسفانه دیگر از آنها خبری نیست و اکنون رادیو و البته به شکل فراگیرتر تلویزیون جای آن را گرفته است.
وی ادامه داد: حتی با مصادف شدن ماه رمضان با تابستان، شب‌نشینی‌های ماه رمضان غنیمتی بود که مردم روزه‌دار دور هم جمع شوند و علاوه بر بیان خاطرات و اتفاقات روزمره‌ای که برایشان روی داده است، به داستان‌خوانی، شاهنامه‌خوانی، خوانش غزلیات سعدی و نظامی بپردازند و باید بگویم که این رسم آن چنان متداول و فراگیر شد که از ایران به عراق و مدائن و پس از آن به سایر کشورهای عربی رسوخ پیدا کرد.
نقالی شبانه در قهوه‌خانه‌ها، سنت مرسوم ایرانیان در ماه رمضان بود
ورمرزیار تصریح کرد: نقل روایت رستم، آشنایی و ازدواج وی با تهمینه، به دنیا آمدن سهراب و وقایعی که موجب دوری این پدر و پسر از هم شد و سر آخر هماوردی آنها رو در روی هم از جمله نقالی‌های مرسوم شب‌های ماه رمضان در قهوه‌خانه‌ها بوده است که به ویژه در شب‌های قدر این‌گونه برنامه‌ها ابتدا با ذکر مصیبت شهادت حضرت علی(ع) و حتی شرح وقایعی از کربلا به ویژه مقتل حضرت علی‌اکبر(ع) همراه می‌شد.
این نقال و پرده‌خوان در ادامه گفت: متأسفانه نفوذ و تأثیر چنین برنامه‌هایی با فراگیر شدن برنامه‌های رسانه ملی از میان رفت و باید گفت که تلویزیون هم جایگزین مناسبی برای مجموعه‌ای از این برنامه‌های فرهنگی و هنری نبود؛ چرا که عملاً با تغییر ذائقه و سلایق رفتاری مردم، بدون آنکه توجهی به احیای سنت‌های آئینی و هنری ماه رمضان داشته باشد در برنامه‌سازی به سراغ الگوبرداری و تقلید کورکورانه از شبکه‌های جذاب تلویزیونی دنیا رفت.
مردم چاره‌ای جز نشستن پای گیرنده‌ها و استفاده از برنامه‌های تلویزیونی ندارند
ورمرزیار افزود: البته اگر خواسته باشیم منصفانه به موضوع بنگریم باید گفت که مردم هم چاره‌ای جز نشستن پس از ساعات افطار و استفاده از برنامه‌های تلویزیونی حال چه خوب و یا چه بد ندارند؛ چرا که اگر پس از صرف افطار در ساعاتی از شب که هوا به نسبت روز خنک‌تر است خواسته باشند طبق یک سنت قدیمی اوقات خود را در بیرون از خانه بگذرانند متأسفانه مدیریت شهری در حوزه پوشش فرهنگی محیط‌های شهری برای استفاده خانواده‌ها کار ویژه‌ای انجام نداده است.
وی با انتقاد از عملکرد مدیریت فرهنگی شهرداری تهران به ویژه سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران گفت: چند سال پیش سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران با اجرای طرح فراگیر «بر آستان جانان» در سطح بوستان‌های تهران و همچنین فرهنگسراهای موجود در شهر، برنامه‌ای ویژه را برای پر کردن اوقات فراغت روزه‌داران در شب‌های ماه رمضان تدارک می‌دید که متأسفانه چند سالی است که این روند قطع شده و همه بودجه‌های در نظر گرفته شده صرف تولید و اجرای یک و یا دو برنامه پرهزینه در سطح شهر شده است.
چرا تمام بودجه فرهنگی شهری باید صرف تولید یکی، دو برنامه خاص شود؟
این نویسنده و محقق آئین‌های نمایشی تأکید کرد: کسی با تولید نمایش فاخر ویژه این ایام مخالف نیست، اما چرا باید تمام بودجه فرهنگی صرف تولید همین یکی، دو کار شود که آن هم در نقطه خاص از تهران بزرگ برگزار می‌شود و این پرسش را به ذهن متبادر می‌سازد که با توجه به وسعت بیش از اندازه تهران و البته ظرفیت‌‌های محدود مکانی اجرای این برنامه‌های خاص، آیا روزه‌داران علاقه‌مند می‌توانند به شکل فراگیر از آن استفاده کنند؟ و آیا بهتر نبود این بودجه که رقم هنگفتی است و تماماً صرف تولید یک نمایش شده است میان همه مناطق ۲۲ گانه تهران و به ویژه مناطق محروم برای تولید و اجرای مجموعه برنامه‌های فرهنگی و هنری صرف می‌شد، تا به این وسیله و با رعایت عدالت فرهنگی برای همه این امکان وجود داشت که تحت پوشش این برنامه‌ها قرار گیرند؟
ورمرزیار در پایان گفت: آنچه مسلم است شهروندان تهرانی در ایام ماه رمضان نیازمند دریافت خوراک فرهنگی متناسب با این ایام هستند. برگزاری نمایشگاه قرآن، اجرای یکی، دو نمایش فاخر در برخی نقاط شهر اتفاق خوبی است، اما چرا نباید نگاهی فراگیر داشت و با تزریق عادلانه بودجه فرهنگی، همه مناطق شهرداری تهران و فرهنگسراها را درگیر تولید آثار فرهنگی و هنری برای عرضه به عموم علاقه‌مندان کرد؟
وی ادامه داد: حتی با مصادف شدن ماه رمضان با تابستان، شب‌نشینی‌های ماه رمضان غنیمتی بود که مردم روزه‌دار دور هم جمع شوند و علاوه بر بیان خاطرات و اتفاقات روزمره‌ای که برایشان روی داده است، به داستان‌خوانی، شاهنامه‌خوانی، خوانش غزلیات سعدی و نظامی بپردازند و باید بگویم که این رسم آن چنان متداول و فراگیر شد که از ایران به عراق و مدائن و پس از آن به سایر کشورهای عربی رسوخ پیدا کرد.
نقالی شبانه در قهوه‌خانه‌ها، سنت مرسوم ایرانیان در ماه رمضان بود
ورمرزیار تصریح کرد: نقل روایت رستم، آشنایی و ازدواج وی با تهمینه، به دنیا آمدن سهراب و وقایعی که موجب دوری این پدر و پسر از هم شد و سر آخر هماوردی آنها رو در روی هم از جمله نقالی‌های مرسوم شب‌های ماه رمضان در قهوه‌خانه‌ها بوده است که به ویژه در شب‌های قدر این‌گونه برنامه‌ها ابتدا با ذکر مصیبت شهادت حضرت علی(ع) و حتی شرح وقایعی از کربلا به ویژه مقتل حضرت علی‌اکبر(ع) همراه می‌شد.
این نقال و پرده‌خوان در ادامه گفت: متأسفانه نفوذ و تأثیر چنین برنامه‌هایی با فراگیر شدن برنامه‌های رسانه ملی از میان رفت و باید گفت که تلویزیون هم جایگزین مناسبی برای مجموعه‌ای از این برنامه‌های فرهنگی و هنری نبود؛ چرا که عملاً با تغییر ذائقه و سلایق رفتاری مردم، بدون آنکه توجهی به احیای سنت‌های آئینی و هنری ماه رمضان داشته باشد در برنامه‌سازی به سراغ الگوبرداری و تقلید کورکورانه از شبکه‌های جذاب تلویزیونی دنیا رفت.
مردم چاره‌ای جز نشستن پای گیرنده‌ها و استفاده از برنامه‌های تلویزیونی ندارند
ورمرزیار افزود: البته اگر خواسته باشیم منصفانه به موضوع بنگریم باید گفت که مردم هم چاره‌ای جز نشستن پس از ساعات افطار و استفاده از برنامه‌های تلویزیونی حال چه خوب و یا چه بد ندارند؛ چرا که اگر پس از صرف افطار در ساعاتی از شب که هوا به نسبت روز خنک‌تر است خواسته باشند طبق یک سنت قدیمی اوقات خود را در بیرون از خانه بگذرانند متأسفانه مدیریت شهری در حوزه پوشش فرهنگی محیط‌های شهری برای استفاده خانواده‌ها کار ویژه‌ای انجام نداده است.
وی با انتقاد از عملکرد مدیریت فرهنگی شهرداری تهران به ویژه سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران گفت: چند سال پیش سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران با اجرای طرح فراگیر «بر آستان جانان» در سطح بوستان‌های تهران و همچنین فرهنگسراهای موجود در شهر، برنامه‌ای ویژه را برای پر کردن اوقات فراغت روزه‌داران در شب‌های ماه رمضان تدارک می‌دید که متأسفانه چند سالی است که این روند قطع شده و همه بودجه‌های در نظر گرفته شده صرف تولید و اجرای یک و یا دو برنامه پرهزینه در سطح شهر شده است.
چرا تمام بودجه فرهنگی شهری باید صرف تولید یکی، دو برنامه خاص شود؟
این نویسنده و محقق آئین‌های نمایشی تأکید کرد: کسی با تولید نمایش فاخر ویژه این ایام مخالف نیست، اما چرا باید تمام بودجه فرهنگی صرف تولید همین یکی، دو کار شود که آن هم در نقطه خاص از تهران بزرگ برگزار می‌شود و این پرسش را به ذهن متبادر می‌سازد که با توجه به وسعت بیش از اندازه تهران و البته ظرفیت‌‌های محدود مکانی اجرای این برنامه‌های خاص، آیا روزه‌داران علاقه‌مند می‌توانند به شکل فراگیر از آن استفاده کنند؟ و آیا بهتر نبود این بودجه که رقم هنگفتی است و تماماً صرف تولید یک نمایش شده است میان همه مناطق ۲۲ گانه تهران و به ویژه مناطق محروم برای تولید و اجرای مجموعه برنامه‌های فرهنگی و هنری صرف می‌شد، تا به این وسیله و با رعایت عدالت فرهنگی برای همه این امکان وجود داشت که تحت پوشش این برنامه‌ها قرار گیرند؟
ورمرزیار در پایان گفت: آنچه مسلم است شهروندان تهرانی در ایام ماه رمضان نیازمند دریافت خوراک فرهنگی متناسب با این ایام هستند. برگزاری نمایشگاه قرآن، اجرای یکی، دو نمایش فاخر در برخی نقاط شهر اتفاق خوبی است، اما چرا نباید نگاهی فراگیر داشت و با تزریق عادلانه بودجه فرهنگی، همه مناطق شهرداری تهران و فرهنگسراها را درگیر تولید آثار فرهنگی و هنری برای عرضه به عموم علاقه‌مندان کرد؟
مرجع : ایکنا
