کد مطلب : ۲۹۲۵۱
بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه، از دیروز تا امروز
سنگ‌بنای بنیاد نهج‌البلاغه در سال ۱۳۵۳ نهاده شد. هدف از راه‌اندازی این بنیاد تاسیس نهاد سازمان یافته‌ای بود تا از این طریق به صورت متمرکز پژوهش و تحقیق درباره نهج‌البلاغه آغاز شود.
با همین هدف آیتالله دین‌پرور با همکاری چند تن از دوستان و همفکران خود و با راهنمایی‌ها و کمک‌های فکری بزرگانی چون شهید مطهری و شهید بهشتی فعالیت‌های بنیاد را آغاز کرد.
تأسیس بنیاد پیش از انقلاب اسلامی، با توجه به ممنوعیت کتاب نهج‌البلاغه در نظام سیاسی رژیم گذشته به طور رسمی صورت نگرفت، اما هسته مرکزی بنیاد با حضور جمعی از محققین شکل گرفت.
بنیاد نهج‌البلاغه بعد از پیروزی انقلاب
بنیاد نهج‌البلاغه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۹ رسما به ثبت رسید و با پیام امام خمینی(ره) به نخستین کنگره نهج‌البلاغه در سال ۱۳۶۰ جلوه‌های رسانه‌ای بیشتری یافت. بنیاد نهج‌البلاغه از همان بدو تاسیس مورد حمایت اساتید و علما وقت قرار گرفت.
مقام معظم رهبری جزء کسانی بود که همواره از بنیاد حمایت‌های معنوی زیادی می‌کردند و در زمان ریاست جمهوری خود جزء هیئت علمی بنیاد بودند و در کنگره‌های نهج‌البلاغه شرکت می‌کردند هم اکنون آیتالله دین پرور، نماینده مقام معظم رهبری در بنیاد نهج‌البلاغه هستند. از دیگر اساتیدی که با این بنیاد همکاری داشتند می‌توان از استاد شهیدی، استاد گرجی، استاد محقق داماد و... نام برد و هم اکنون نیز اساتید مطرح در سطح دانشگاهی و حوزوی با بنیاد همکاری دارند.
فعالیت‌های پژوهشی بنیاد نهج‌البلاغه
اساس کار بنیاد از ابتدا بر اساس امر پژوهش شکل گرفت، به این ترتیب که در سال‌های آغازین پژوهشگران بنیاد از متن نهج‌البلاغه مطالب را به صورت موضوعی استخراج می‌کردند و با متدهای پژوهشی به بررسی و تبیین آن می‌پرداختند. پژوهش‌های آغازین در بنیاد هم مانند تمام مراکز پژوهشی در ابتدای امر بر پژوهش‌های بنیادی متمرکز بود.
پیام صدریه، مدیر انتشارات بنیاد نهج‌البلاغه درباره رویکرد پژوهشی بنیاد در سال‌های اخیر گفت: در حال حاضر افزون بر تحقیق در پژوهش‌های بنیادی، رویکرد کاربردی را هم به پژوهش‌های بنیاد افزوده‌ایم. هدف ما از تغییر این رویکرد برقرار کردن دو مسئله بود، نخست تولید آثاری برای عموم مردم در زمینه‌های مبتلابه جامعه و دوم ارتباط با سازمان‌ها و نهادهای مختلف است تا بتوانیم از این طریق به نیازهای روز جامعه پاسخ بدهیم و نیازهای سازمانی را مرتفع کنیم.
وی افزود: در همین راستا همکاری خوبی با نیروی انتظامی، وزارت دفاع، شهرداری تهران، نهاد ریاست جمهوری و... برقرار کرده‌ایم که ثمره این همکاری در قالب نشر و فضای مجازی در دسترس است.
صدریه اظهار کرد: هم اکنون در حال تدوین یک مجموعه مدیریتی هستیم که در این برنامه نحوه مدیریت به طور عام از منظر امام علی(ع) قابل سنجش است. البته محتوا تولید به‌صورت کتاب در دسترس قرار گرفته است. خوشبختانه این کتاب مورد اقبال دانشجویان در رشته مدیریت قرار گرفته‌است. همچنین تلاش جدیدی برای ارائه این مفاهیم در فضاهای مجازی صورت داده‌ایم تا از این طریق امکان دسترسی به مفاهیم را برای مخاطب خاص، همیشگی کنیم.
وی در ادامه گفت: گرایش دیگری که نیاز آن احساس می‌شود، موضوع کتاب‌های صوتی است. شرایط زمانی اقتضا می‌کرد افراد به ناچار زمان زیادی از عمر خود را در ترافیک‌های سنگین سپری‌کنند. اما در کتب صوتی، فرازهایی از نهج‌البلاغه را انتخاب کردیم و با فرمتی جدید و امروزین در قالب کتاب صوتی منتشر کردیم. من فکر می‌کنم این روند بتواند در گسترش نهج‌البلاغه در میان اقشار مختلف جامعه مفید فایده باشد.
کارگاه‌ها آموزشی بنیاد نهج‌البلاغه
مخاطبین کارگاه‌های آموزشی بنیاد، متخصصصین و دانشجویان مقاطع بالای تحصیلی هستند. چرا که مسئولین بنیاد معتقد هستند این روند به عمق بخشیدن به پژوهش‌های دانشجویی می‌انجامد، لذا برنامه‌هایی برای اینگونه کارگاه‌ها در نظر گرفت شده است.
همچنین بنیاد، کارگاه‌های آموزشی را در دستور کار خود قرار داده است که این کارگاه‌ها به صورت تعاملی برگزار می‌شوند در حال حاضر یک مجموعه کلاس‌هایی با همکاری سازمان بسیج، برنامه‌ریزی شده است که این کارگاه در حال برگزاری هستند. در این کارگاه‌ها معیار بر این است که افراد با نهج‌البلاغه آشنا شوند و انگیزه مطالعه نهج‌البلاغه را کسب کنند.
آثار منتشر شده بنیاد نهج‌البلاغه
پیام صدریه در خصوص آثار منتشر شده بنیاد گفت: بنیاد تاکنون حدود ۱۸۰ عنوان اثر منتشر کرده است. از جمله آثار بنیاد می‌توان به «نهج‌البلاغه مصحح» که تصحیحی از نهج‌البلاغه توسط مرحوم «شیخ عزیزالله عطاردی» است. در این کتاب مرحوم عطاردی زحمات زیادی متحمل شدند و رنج سفرهای بسیاری را متحمل شدند.
صدریه افزود: از دیگر آثار بنیاد، تحقیق و تنظیم شرح نهج‌البلاغه به نام «بهج‌الصباغه فی شرح نهج‌البلاغه» است، این کتاب در ۱۴ جلد از سوی عالم برجسته شیعی مرحوم «آیتالله محمدتقی شوشتری» تالیف شده است. این اثر تنها شرح موضوعی نهج‌البلاغه است. همچنین می‌توان به ترجمه «عبدالمحمد آیتی» و «آیتالله سیدجمال‌الدین دین‌پرور» اشاره کنم این آثار هر یک دارای نقاط قوت ویژه‌ای هستند.
وی در ادامه در خصوص دیگر فعالیت‌های پژوهشی بنیاد به انتشار فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های نهج‌البلاغه اشاره کرد و گفت: تاکنون ۴۵ شماره از این فصلنامه منتشر شده است و در حال حاضر شماره ۴۶ آن زیر چاپ است این مجله ۱۲ سال است که منتشر می‌شود.
صدریه کتابخانه بنیاد را منبع خوبی برای تحقیق خواند و افزود: کتابخانه بنیاد نه تنها در حوزه امام علی(ع) بلکه در حوزه شیعه شناسی، دین‌پژوهی و امامت پژوهشی آثار مرجعی را جمع‌آوری کرده‌است. علاقه‌مندان در قم و تهران می‌توانند با مراجعه به این کتابخانه از منابع اصلی در حوزة دین‌پژوهی بهره‌مند شوند.
پذیرش دانشجو در بنیاد نهج‌البلاغه
بنیاد علاوه بر فعالیت‌های پژوهشی از سال۱۳۹۱ در ۳ گرایش دانشجوی دکتری پذیرفته است این گرایش‌ها عبارتند از: گرایش تفسیر تطبیقی، نهج‌البلاغه و علوم قرآن و حدیث است. البته دانشجویان هنوز مشغول تحصیل هستند و دوره اولی‌ها مراحل دفاع از پایان‌نامه را می‌گذرانند.
با همین هدف آیتالله دین‌پرور با همکاری چند تن از دوستان و همفکران خود و با راهنمایی‌ها و کمک‌های فکری بزرگانی چون شهید مطهری و شهید بهشتی فعالیت‌های بنیاد را آغاز کرد.
تأسیس بنیاد پیش از انقلاب اسلامی، با توجه به ممنوعیت کتاب نهج‌البلاغه در نظام سیاسی رژیم گذشته به طور رسمی صورت نگرفت، اما هسته مرکزی بنیاد با حضور جمعی از محققین شکل گرفت.
بنیاد نهج‌البلاغه بعد از پیروزی انقلاب
بنیاد نهج‌البلاغه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۹ رسما به ثبت رسید و با پیام امام خمینی(ره) به نخستین کنگره نهج‌البلاغه در سال ۱۳۶۰ جلوه‌های رسانه‌ای بیشتری یافت. بنیاد نهج‌البلاغه از همان بدو تاسیس مورد حمایت اساتید و علما وقت قرار گرفت.
مقام معظم رهبری جزء کسانی بود که همواره از بنیاد حمایت‌های معنوی زیادی می‌کردند و در زمان ریاست جمهوری خود جزء هیئت علمی بنیاد بودند و در کنگره‌های نهج‌البلاغه شرکت می‌کردند هم اکنون آیتالله دین پرور، نماینده مقام معظم رهبری در بنیاد نهج‌البلاغه هستند. از دیگر اساتیدی که با این بنیاد همکاری داشتند می‌توان از استاد شهیدی، استاد گرجی، استاد محقق داماد و... نام برد و هم اکنون نیز اساتید مطرح در سطح دانشگاهی و حوزوی با بنیاد همکاری دارند.
فعالیت‌های پژوهشی بنیاد نهج‌البلاغه
اساس کار بنیاد از ابتدا بر اساس امر پژوهش شکل گرفت، به این ترتیب که در سال‌های آغازین پژوهشگران بنیاد از متن نهج‌البلاغه مطالب را به صورت موضوعی استخراج می‌کردند و با متدهای پژوهشی به بررسی و تبیین آن می‌پرداختند. پژوهش‌های آغازین در بنیاد هم مانند تمام مراکز پژوهشی در ابتدای امر بر پژوهش‌های بنیادی متمرکز بود.
پیام صدریه، مدیر انتشارات بنیاد نهج‌البلاغه درباره رویکرد پژوهشی بنیاد در سال‌های اخیر گفت: در حال حاضر افزون بر تحقیق در پژوهش‌های بنیادی، رویکرد کاربردی را هم به پژوهش‌های بنیاد افزوده‌ایم. هدف ما از تغییر این رویکرد برقرار کردن دو مسئله بود، نخست تولید آثاری برای عموم مردم در زمینه‌های مبتلابه جامعه و دوم ارتباط با سازمان‌ها و نهادهای مختلف است تا بتوانیم از این طریق به نیازهای روز جامعه پاسخ بدهیم و نیازهای سازمانی را مرتفع کنیم.
وی افزود: در همین راستا همکاری خوبی با نیروی انتظامی، وزارت دفاع، شهرداری تهران، نهاد ریاست جمهوری و... برقرار کرده‌ایم که ثمره این همکاری در قالب نشر و فضای مجازی در دسترس است.
صدریه اظهار کرد: هم اکنون در حال تدوین یک مجموعه مدیریتی هستیم که در این برنامه نحوه مدیریت به طور عام از منظر امام علی(ع) قابل سنجش است. البته محتوا تولید به‌صورت کتاب در دسترس قرار گرفته است. خوشبختانه این کتاب مورد اقبال دانشجویان در رشته مدیریت قرار گرفته‌است. همچنین تلاش جدیدی برای ارائه این مفاهیم در فضاهای مجازی صورت داده‌ایم تا از این طریق امکان دسترسی به مفاهیم را برای مخاطب خاص، همیشگی کنیم.
وی در ادامه گفت: گرایش دیگری که نیاز آن احساس می‌شود، موضوع کتاب‌های صوتی است. شرایط زمانی اقتضا می‌کرد افراد به ناچار زمان زیادی از عمر خود را در ترافیک‌های سنگین سپری‌کنند. اما در کتب صوتی، فرازهایی از نهج‌البلاغه را انتخاب کردیم و با فرمتی جدید و امروزین در قالب کتاب صوتی منتشر کردیم. من فکر می‌کنم این روند بتواند در گسترش نهج‌البلاغه در میان اقشار مختلف جامعه مفید فایده باشد.
کارگاه‌ها آموزشی بنیاد نهج‌البلاغه
مخاطبین کارگاه‌های آموزشی بنیاد، متخصصصین و دانشجویان مقاطع بالای تحصیلی هستند. چرا که مسئولین بنیاد معتقد هستند این روند به عمق بخشیدن به پژوهش‌های دانشجویی می‌انجامد، لذا برنامه‌هایی برای اینگونه کارگاه‌ها در نظر گرفت شده است.
همچنین بنیاد، کارگاه‌های آموزشی را در دستور کار خود قرار داده است که این کارگاه‌ها به صورت تعاملی برگزار می‌شوند در حال حاضر یک مجموعه کلاس‌هایی با همکاری سازمان بسیج، برنامه‌ریزی شده است که این کارگاه در حال برگزاری هستند. در این کارگاه‌ها معیار بر این است که افراد با نهج‌البلاغه آشنا شوند و انگیزه مطالعه نهج‌البلاغه را کسب کنند.
آثار منتشر شده بنیاد نهج‌البلاغه
پیام صدریه در خصوص آثار منتشر شده بنیاد گفت: بنیاد تاکنون حدود ۱۸۰ عنوان اثر منتشر کرده است. از جمله آثار بنیاد می‌توان به «نهج‌البلاغه مصحح» که تصحیحی از نهج‌البلاغه توسط مرحوم «شیخ عزیزالله عطاردی» است. در این کتاب مرحوم عطاردی زحمات زیادی متحمل شدند و رنج سفرهای بسیاری را متحمل شدند.
صدریه افزود: از دیگر آثار بنیاد، تحقیق و تنظیم شرح نهج‌البلاغه به نام «بهج‌الصباغه فی شرح نهج‌البلاغه» است، این کتاب در ۱۴ جلد از سوی عالم برجسته شیعی مرحوم «آیتالله محمدتقی شوشتری» تالیف شده است. این اثر تنها شرح موضوعی نهج‌البلاغه است. همچنین می‌توان به ترجمه «عبدالمحمد آیتی» و «آیتالله سیدجمال‌الدین دین‌پرور» اشاره کنم این آثار هر یک دارای نقاط قوت ویژه‌ای هستند.
وی در ادامه در خصوص دیگر فعالیت‌های پژوهشی بنیاد به انتشار فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های نهج‌البلاغه اشاره کرد و گفت: تاکنون ۴۵ شماره از این فصلنامه منتشر شده است و در حال حاضر شماره ۴۶ آن زیر چاپ است این مجله ۱۲ سال است که منتشر می‌شود.
صدریه کتابخانه بنیاد را منبع خوبی برای تحقیق خواند و افزود: کتابخانه بنیاد نه تنها در حوزه امام علی(ع) بلکه در حوزه شیعه شناسی، دین‌پژوهی و امامت پژوهشی آثار مرجعی را جمع‌آوری کرده‌است. علاقه‌مندان در قم و تهران می‌توانند با مراجعه به این کتابخانه از منابع اصلی در حوزة دین‌پژوهی بهره‌مند شوند.
پذیرش دانشجو در بنیاد نهج‌البلاغه
بنیاد علاوه بر فعالیت‌های پژوهشی از سال۱۳۹۱ در ۳ گرایش دانشجوی دکتری پذیرفته است این گرایش‌ها عبارتند از: گرایش تفسیر تطبیقی، نهج‌البلاغه و علوم قرآن و حدیث است. البته دانشجویان هنوز مشغول تحصیل هستند و دوره اولی‌ها مراحل دفاع از پایان‌نامه را می‌گذرانند.
مرجع : ایکنا
