کد مطلب : ۳۲۳۰۸
پیاده‌روی اربعین و سبک جدیدی از زندگی
حجت‌الاسلام و المسلمین حبیب‌الله بابایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به ایام اربعین حسینی(ع) و شور و شوق مردم مسلمان جهان برای حضور در این مراسم گفت: اربعین در سال‌های اخیر به یک رویداد بزرگ فرهنگی و سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است که از هر زاویه قابل تحقیق و بررسی است.
وی اظهار کرد: اگر به این رویداد نگرش کلان داشته باشیم در زمره رخدادهای تمدنی محسوب می‌شود زیرا نوع متفاوتی از سبک زندگی را در وضعیت دنیای اسلام مطرح می‌کند که اساسا ممکن است برای بشر غربی قابل فهم نباشد.
وی افزود: شاخصه‌های این سبک زندگی و با شاخصه‌های سبک زندگی مادی و سکولار دنیای غرب، تفاوت ماهوی و بنیادین دارد و می‌تواند سبک و مدل جدیدی برای فکر کردن، زیستن و نوشتن و تحقیق کردن را ایجاد کند و از همه حیث نیز باید در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه مورد توجه و تحقیق و تدریس قرار گیرد و نباید به عنوان یک پدیده دم‌دستی و سطحی و معمولی به آن بنگریم.
این محقق و استاد حوزه علمیه با تاکید بر اینکه اربعین، ظرفیت جدیدی است که نخبگان حوزه و دانشگاه نباید از آن غافل باشند تصریح کرد: در اربعین چند کار شاخص رخ می‌دهد که یکی از مهمترین اتفاقات آن، به عنوان مطلبی نوپدید و روزآمد جدا شدن انسان مادی و دنیاطلب از آن پوسته مادی زندگی روزمره و پوشیدن لباس خدمت به همنوع و دیگری تحت لوای زیارت امام حسین(ع) است؛ خدمتی که در بسیاری از موارد به التماس به خدمت تبدیل می‌شود که حقیقتا نوع جدیدی از سبک زندگی است.
بابایی اظهار کرد: در این مدل از زندگی، انسان‌ها هر چند برای مدت کوتاه، روحیه استخدام دیگران را فراموش کرده و دگراندیش می‌شوند و سعی می‌کنند با خدمت دیگران خود را بیشتر به امام خود نزدیکتر کرده و روحیه گذشته را در خود تقویت کنند، البته ممکن است با بازگشت به زندگی روزمره این مقوله کمرنگ شود، اما به هر حال آثار خود را دارد.
این محقق و استاد حوزه علمیه تصریح کرد: این مقوله در دنیای امروز می‌تواند به عنوان یک تجربه اخلاقی تلقی شود زیرا در ادبیات اندیشمندان این بحث وجود دارد که اخلاق از کدام نقطه شروع می‌شود؟ برخی از اندیشمندان غربی معتقدند که اخلاق از زمانی آغاز می‌شود که فردی خود را خاطر درد دیگری مسئول بداند و او را به کمک به آن فرد ترغیب کند؛ البته این مقوله در زندگی غربی کمرنگ است اما در اربعین شاهد زایش لحظه به لحظه آن با نزدیکتر شدن به این مراسم هستیم.
بابایی به نظم کلان مراسم اربعین به عنوان یک پدیده جالب اجتماعی اشاره و عنوان کرد: این نوع نظم در اربعین که عمدتا متکی به مردم است، نظم قراردادی که انسان مجبور است ارتباطات خود را با دیگران تنظیم کند و یا نظم دورکیمی نیست بلکه نظمی معنوی و الهی است.
این محقق تصریح کرد: در این ارتباط، زائر هر قدر علاقه خود را با خداوند و امام حسین(ع) بیشتر کند در رابطه با دیگران نیز از نظم بیشتری برخوردار می‌شود، البته این سخن به معنای آن نیست که در این مراسم و در حواشی آن بی‌نظمی و یا مشکلات وجود ندارد بلکه مراد تمام مراسم اربعین است که با نظم خاص بدون آنکه برنامه‌ریزی سیستمی وجود داشته باشد، صورت می‌گیرد و این آورده از آورده‌های جدید و نوظهور اربعین است.
وی تاکید کرد: مقوله امنیت در مراسم نیز در کنار نظم آن از پدیده‌های جالب در این مراسم است که باید مورد تدقیق و تحقیق بیشتر قرار گیرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: یکی از کارکردهای مراسم اربعین، دوری از بدآموزی‌هایی است که در فرهنگ برخی اقوام و ملل از جمله خود ما نیز وجود دارد؛ تقسیم‌بندی مردم به ترک و لر و بلوچ و یا قوم عرب و عجم و فارس و ... رنگ می‌بازد و نسبت انسان‌ها با یکدیگر تنها بر محور تقوا شکل می‌گیرد و تعریف می‌شود.
وی افزود: در این صحنه حماسی، محور، امامت و ولایت است و اگر کسی بخواهد در این فضا هم به فکر قومیت و نژاد و .... باشد از حقیقت اربعین طرفی نخواهد بست.
وی تاکید کرد: در این حماسه، هرقدر افکار زائر به سمت یگانگی و وحدت حول محور امام و دوری از اختلافات پیش برود، تمدن اسلامی نیز ظهور و بروز بیشتری خواهد داشت و اگر حساسیت‌های دشمنان را هم مشاهده می‌کنیم به همین دلیل است که اربعین کمک زیادی می‌تواند به گفتمان تمدن اسلامی بر محوریت امام معصوم(ع) داشته باشد.
