شعر مذهبی مرحوم شکوهی را باید عاشقانه آیینی دانست

کاظمی که در آیین نکوداشت استاد غلام‌رضا شکوهی سخن می‌گفت، اظهار کرد: شعر مذهبی غلام‌رضا شکوهی را نیز باید شعر عاشقانه آیینی بدانیم که در آن عشق نسبت به اهل بیت بیشتر به چشم می‌خورد، نه شعری که جلوه‌های اجتماعی مذهبی در آن باشد.

 

وی پیرامون وجوه شعر شکوهی افزود: یکی از وجوه قوت یک شاعر این است که شعر او در ساحات گوناگون حضور داشته باشد و مرحوم شکوهی یکی از این شاعران بود.

 

این شاعر ادامه داد: در سیر مجملی در آثار مرحوم شکوهی مشاهده می‌کنیم که ایشان حداقل در سه حوزه با پررنگی و وضوح تمام کار کرده است و اگر هریک از این حوزه‌های شاعری ایشان را از نظر دور بداریم، به ایشان جفا کرده‌ایم.

 

وی خاطرنشان کرد: شکوهی، شاعری بود که با محافل و حلقات مختلف ادبی در خراسان ارتباط داشت و نیز از محضر شاعران گوناگونی چون استاد مرحوم صاحب‌کار و مرحوم قهرمان و استاد نیک، استفاده کرده است.

 

کاظمی پیرامون شعر آیینی شکوهی گفت: نمی‌توان شعر مذهبی شکوهی را بررسی کرد و حضور پررنگ استاد صفری زرافشان را در روحیه مذهبی آن شاعر نادیده گرفت. ضمن این که ایشان در این مسیر که شکوهی را در شعر مذهبی در کنار شعر عاشقانه همراهی کند، بسیار موثر بودند.

 

وی در خصوص اشعار عاشقانه این شاعر خراسانی بیان کرد: یکی از ساحات شعر مرحوم شکوعی، شعر عاشقانه است و زمانی که این شعرها را مشاهده می‌کنیم، شاید کمتر کسی توقع شعر مذهبی هم داشته باشد که اتفاقا یکی از خصوصیات شاعران چندبعدی آن است که در حوزه‌های مختلفی وارد کار می‌شوند. ضمن این که به نوعی می‌توان گفت شاعران بزرگ ما کسانی یوده‌اند که مجموعه‌ای از ساحات گوناگون در شعرشان دیده شده است.

 

این شاعر عنوان کرد: شعر عاشقانه مرحوم شکوهی، شعری بسیار به‌روز است و اگر به موقعیت و بستری که در آن بالیده نگاه کنیم، می‌بینیم که ایشان در جمع کسانی پرورش یافت که غالبا غزل و قصیده و آن هم با حال و هوایی نسبتا سنتی می‌سرودند و در بین این شاعران، کسی که می‌توانست خود را با مقتضیات زبان غزل امروز همراه کند، شکوهی بوده است و شعر او هم برای نسل قدیم و هم جوانان خوش‌آیند می‌افتد و طبیعتا، یکی از ویژگی‌های خوبی که شاعر می‌تواند داشته باشد، آن است که علاوه‌بر ساحات گوناگون محتوایی، به لحاظ پذیرش مخاطب نیز ساحات گوناکون داشته باشد.

 

کاظمی خاطرنشان کرد: می‌پذیرم که این غزل با غزل نوگرا و غزلی که در سال‌های اخیر با تجربه‌های امروز عجین شده، به آن مقدار همراه نیست ولی در عین حال، شکوهی دارای غزلی شسته‌رفته و معتدل است.

 

وی پیرامون اشعار آیینی مرحوم شکوهی اظهار کرد: حوزه دیگر شعر شکوهی، شعر آیینی و مذهبی است و جالب آن است که مرحوم شکوهی در دو حوزه‌ای که نسبتا از یکدیگر دور است، یعنی شعر عاشقانه و شعر مذهبی و آیینی کار کرده است‌. منتها در شعر آن شاعر، بین این دو وجه مشترکی است و آن این است که در شعر آیینی شکوهی نیز با وجه پررنگی از عشق و محبت روبه‌رو هستیم. زیرا که ایشان روحیه‌ای عاشقانه داشت.

 

شکوهی به هیچ وجه انسان سیاست‌زده، به مفهوم منفی کلمه نبود

 

این شاعر در خصوص ساحت اجتماعی و سیاسی مرحوم غلام‌رضا شکوهی خاطرنشان کرد: ساحت دیگری نیز در شعر شکوهی می‌بینیم که بسیار پررنگ نیست و آن ساحت شعر اجتماعی ایشان است و در بین دو وجه دیگر قرار می‌گیرد. شکوهی را نمی‌توان یک شاعر سیاسی- اجتماعی تصور کرد؛ منتها، به نوعی می‌توان گفت یک سلوک شخصی و وارستگی زاهدانه در شعر اجتماعی ایشان موجود است.

 

کاظمی افزود: شکوهی به هیچ‌ وجه آدم سیاست‌زده، به مفهوم منفی کلمه نبود، در عین حال نوعی سیاست و سلوک انسانی در کار مرحوم شکوهی به چشم می‌خورد.