کد مطلب : ۳۳۳۷۷
اسفندقه در مراسم بررسی مجموعه شعر «تحیر»:
«برقعی» یکی از شاخص‌های شعر آئینی است/ شعر عاشقانه، آئینی است
نشست بررسی کتاب «تحیر» نوشته سید حمیدرضا برقعی شب گذشته با حضور مرتضی امیری اسفندقه در خانه مهر رضا برگزار شد.
اسفندقه در این مراسم با بیان اینکه با سید حمیدرضا برقعی از طریق شعر آشنا شدم گفت: صحبت‌های من در راستای دوستی‌ام با حمیدرضا نیست بلکه من شعر او را نقد و بررسی می‌کنم. من ابتدا با متن سید حمیدرضا برقعی آشنا شدم نه بطنش.
این شاعر همچنین ضمن اشاره به شعر آیینی در عصر حاضر توضیح داد: باید بگویم در شعر آیینی هم با شعر عاشقانه روبه‌رو هستیم؛ چراکه عشق آیین ماست اما شعر آیینی به معنای اخص یک رویداد، یک رخداد و اتفاق در حوزه ادبیات فارسی شمرده می‌شود.
اما در همین بخش هم کمتر شاعری بوده که هم نظم داشته باشد، هم ناظم باشد، هم شاعر، برخی نظم را پایین‌تر از شعر دانستند، درحالی‌که نظم مرحله والای شعر است.
به گفته امیری اسفندقه، استاد شفیعی کدکنی نیز در کتاب «موسیقی شعر» مرتبه بالای نظم را به رخ کشیده و اینکه چه جایگاه ویژه‌ای دارد و حتی منظور ما از نظم چیست.
وی با بیان اینکه حقیقت شعر این است که شعر عالی شعری است که هیچ واژه‌ای در آن بدون مسئولیت و معطلی گنجانده نشده گفت: نظم در سخن مصنوعی نیست. در کتاب «شعر تحیر» نیز به شکل سیرتی و صورتی با این نظم مواجهیم. از آغاز کتاب که با میلاد آغاز می‌شود تا فرجامینه کتاب که ختم به شهادت می‌شود. این نظم، شاعری کتاب است، یعنی شاعر متوجه بوده که باید از جامه‌دران آغاز کند و به فرجام برسد.
اسفندقه در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه مجموعه تحیر دارای فصل‌بندی ویژه‌ای است و هر فصل با یک تک‌مصراع شروع می‌شود گفت: بحر در این کتاب متفاوت است. این اثر در عین منظوم بودن تمام اشعارش در بحر متقارب سروده نشده، درواقع شاعر یک بحر را انتخاب نکرده اما در عین تفاوت بسیار منظم است.
وی افزود: در شعر امروز یکی از شیوه‌های موردنیاز نظم است. شعر برقعی، شعر ستایش مطلق نیست بلکه اشعار او نشان از تسلط و آگاهی‌اش از تاریخ دارد.
این شاعر در بخش دیگری از سخنانش به رشک‌برانگیز بودن این مجموعه اشاره کرد و گفت: من انسان حسودی نیستم اما قصیده‌ها و اشعار این مجموعه رشک‌برانگیز است. تحیر یک کتاب سالم است و در آن با طبع روان شاعر مواجهیم. از ویژگی‌های این کتاب می‌توان به نگاه به کلمات جاری اشاره کرد. شاعر این کلمات را تا حد شعر بالا آورده است، یعنی شعر را در این حد پایین نیاورده.
به گفته اسنفدقه هر بیت در مثنوی باید حکم یک مطلع را داشته باشد، بیت باید چشم‌نواز و محکم باشد. معماری این بیت را نمی‌توان تغییر داد، بنابراین در مجموعه تحیر می‌توان وارد بیت‌ها شد، نفس کشید و فکر کرد.
وی با بیان اینکه برقعی یکی از شاخص‌های شعر آئینی است، افزود: شاعر مجموعه تحیر، شومن نیست، جادوگری و شعبده‌بازی در کتار رخ نداده است و به معنای تام و تمام کلمه اهل بیت(ع)، امیران کلام هستند.
وی در ادامه به اندک بودن اشعار تاریخی و مستند اشاره کرد و گفت: گاهی دیده می‌شود شاعران مترجم و مورخ تاریخ می‌شوند اما در مجموعه تحیر، شاعر ترجمان بطن آن متن است. این استناد در شعر بی‌آنکه مزاحمتی در سرایش شعر ایجاد کرده باشد، نمایان است.
وی همچنین به این مطلب که شاعر جز جناح دین، ائمه و عشق به آل‌الله جناح دیگری ندارد، گفت: شاعر چپ و راست نیست و حتی بالاتر از اینها قرار گرفته؛ یعنی در سایه‌سار نخل ولایت است.
امیری اسفندقه با بیان اینکه امیدوارم شاعران شعرهایی که برای اهل بیت(ع) می‌سرایند با حساسیتی این چنین که برقعی آن را لحاظ کرده سروده شود، اضافه کرد: خواندن مجموعه تحیر برای من خاطره بود؛ چراکه برقعی شاعر سرکشی است و سرکشی‌هایش را دوست دارم. ما هم آرزومند بودیم شعر ما به آستانه‌اش راه یابد، هنوز هم با تمام وجودم به این طبع سرکش که تنها در برابر عشق سر فرود آورده حسادت می‌کنم. او عاشق است و با تمام دل از مولا علی(ع) یاد می‌کند.
وی تصریح کرد:هر فصل دارای یک مطلع است و نیما می‌گوید مطلع باید چنان جذاب باشد که مانند برخورد مشت اول به گیجگاه، مخاطب را گیج کند واین اتفاق در تحیر رخ داده و ما شاهدیم تمام فصول حسن مطلع دارند. حمیدرضا برقعی انجمن‌دیده است، شعرش مؤدب و ارزنده است، معلوم می‌شود نفس استاد خورده است. من از این کتاب بسیار آموختم و از خواندش خوشحالم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: شعر عاشقانه شعر آیینی است؛ چراکه عشق آیین ماست. خوش به حال شما که در قم هستید، نفس می‌کشید، بنابراین خلاصه لحظات ناب قم در شعر حمیدرضا برقعی منعکس شده است.
اسفندقه در این مراسم با بیان اینکه با سید حمیدرضا برقعی از طریق شعر آشنا شدم گفت: صحبت‌های من در راستای دوستی‌ام با حمیدرضا نیست بلکه من شعر او را نقد و بررسی می‌کنم. من ابتدا با متن سید حمیدرضا برقعی آشنا شدم نه بطنش.
این شاعر همچنین ضمن اشاره به شعر آیینی در عصر حاضر توضیح داد: باید بگویم در شعر آیینی هم با شعر عاشقانه روبه‌رو هستیم؛ چراکه عشق آیین ماست اما شعر آیینی به معنای اخص یک رویداد، یک رخداد و اتفاق در حوزه ادبیات فارسی شمرده می‌شود.
اما در همین بخش هم کمتر شاعری بوده که هم نظم داشته باشد، هم ناظم باشد، هم شاعر، برخی نظم را پایین‌تر از شعر دانستند، درحالی‌که نظم مرحله والای شعر است.
به گفته امیری اسفندقه، استاد شفیعی کدکنی نیز در کتاب «موسیقی شعر» مرتبه بالای نظم را به رخ کشیده و اینکه چه جایگاه ویژه‌ای دارد و حتی منظور ما از نظم چیست.
وی با بیان اینکه حقیقت شعر این است که شعر عالی شعری است که هیچ واژه‌ای در آن بدون مسئولیت و معطلی گنجانده نشده گفت: نظم در سخن مصنوعی نیست. در کتاب «شعر تحیر» نیز به شکل سیرتی و صورتی با این نظم مواجهیم. از آغاز کتاب که با میلاد آغاز می‌شود تا فرجامینه کتاب که ختم به شهادت می‌شود. این نظم، شاعری کتاب است، یعنی شاعر متوجه بوده که باید از جامه‌دران آغاز کند و به فرجام برسد.
اسفندقه در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه مجموعه تحیر دارای فصل‌بندی ویژه‌ای است و هر فصل با یک تک‌مصراع شروع می‌شود گفت: بحر در این کتاب متفاوت است. این اثر در عین منظوم بودن تمام اشعارش در بحر متقارب سروده نشده، درواقع شاعر یک بحر را انتخاب نکرده اما در عین تفاوت بسیار منظم است.
وی افزود: در شعر امروز یکی از شیوه‌های موردنیاز نظم است. شعر برقعی، شعر ستایش مطلق نیست بلکه اشعار او نشان از تسلط و آگاهی‌اش از تاریخ دارد.
این شاعر در بخش دیگری از سخنانش به رشک‌برانگیز بودن این مجموعه اشاره کرد و گفت: من انسان حسودی نیستم اما قصیده‌ها و اشعار این مجموعه رشک‌برانگیز است. تحیر یک کتاب سالم است و در آن با طبع روان شاعر مواجهیم. از ویژگی‌های این کتاب می‌توان به نگاه به کلمات جاری اشاره کرد. شاعر این کلمات را تا حد شعر بالا آورده است، یعنی شعر را در این حد پایین نیاورده.
به گفته اسنفدقه هر بیت در مثنوی باید حکم یک مطلع را داشته باشد، بیت باید چشم‌نواز و محکم باشد. معماری این بیت را نمی‌توان تغییر داد، بنابراین در مجموعه تحیر می‌توان وارد بیت‌ها شد، نفس کشید و فکر کرد.
وی با بیان اینکه برقعی یکی از شاخص‌های شعر آئینی است، افزود: شاعر مجموعه تحیر، شومن نیست، جادوگری و شعبده‌بازی در کتار رخ نداده است و به معنای تام و تمام کلمه اهل بیت(ع)، امیران کلام هستند.
وی در ادامه به اندک بودن اشعار تاریخی و مستند اشاره کرد و گفت: گاهی دیده می‌شود شاعران مترجم و مورخ تاریخ می‌شوند اما در مجموعه تحیر، شاعر ترجمان بطن آن متن است. این استناد در شعر بی‌آنکه مزاحمتی در سرایش شعر ایجاد کرده باشد، نمایان است.
وی همچنین به این مطلب که شاعر جز جناح دین، ائمه و عشق به آل‌الله جناح دیگری ندارد، گفت: شاعر چپ و راست نیست و حتی بالاتر از اینها قرار گرفته؛ یعنی در سایه‌سار نخل ولایت است.
امیری اسفندقه با بیان اینکه امیدوارم شاعران شعرهایی که برای اهل بیت(ع) می‌سرایند با حساسیتی این چنین که برقعی آن را لحاظ کرده سروده شود، اضافه کرد: خواندن مجموعه تحیر برای من خاطره بود؛ چراکه برقعی شاعر سرکشی است و سرکشی‌هایش را دوست دارم. ما هم آرزومند بودیم شعر ما به آستانه‌اش راه یابد، هنوز هم با تمام وجودم به این طبع سرکش که تنها در برابر عشق سر فرود آورده حسادت می‌کنم. او عاشق است و با تمام دل از مولا علی(ع) یاد می‌کند.
وی تصریح کرد:هر فصل دارای یک مطلع است و نیما می‌گوید مطلع باید چنان جذاب باشد که مانند برخورد مشت اول به گیجگاه، مخاطب را گیج کند واین اتفاق در تحیر رخ داده و ما شاهدیم تمام فصول حسن مطلع دارند. حمیدرضا برقعی انجمن‌دیده است، شعرش مؤدب و ارزنده است، معلوم می‌شود نفس استاد خورده است. من از این کتاب بسیار آموختم و از خواندش خوشحالم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: شعر عاشقانه شعر آیینی است؛ چراکه عشق آیین ماست. خوش به حال شما که در قم هستید، نفس می‌کشید، بنابراین خلاصه لحظات ناب قم در شعر حمیدرضا برقعی منعکس شده است.
مرجع : فارس
