کد مطلب : ۳۳۸۵۲
«تنهاتر از مسیح» صرفاً روضه‌خوانی نیست، مبتنی بر درام است
در روزهایی که فضای جامعه هنرهای نمایشی کشور تحت تأثیر «تئاتر لاکچری» است، نمایش عظیم و میدانی «تنهاتر از مسیح» به کارگردانی علی اسماعیلی به صورت رایگان روی صحنه می‌رود و هر شب پذیرای بیش از ۴۰۰۰ تماشاچی از اقصی‌نقاط پایتخت است.
«حسن بذرا» نویسنده و طراح این نمایش به فارس گفت: یکی از نکته‌های مهم نمایش تنهاتر از مسیح و تفاوت عمده آن با نمایش‌های میدانی مشابه نظیر «شبی در کهکشان‌ها» و «شب آفتابی» این است که آن نمایش‌های میدانی به طور مقطعی به ماجراهای مختلف تاریخ اشاره داشت و در دل آن همه ماجرا بخش محدودی نیز واقعه کربلا و موضوع سیدالشهدا(ع) بود. ولی ما می‌خواستیم که به طور تمام و کمال به موضوع سیدالشهدا و واقعه کربلا بپردازیم.
وی ادامه داد: نکته دیگر اینکه ما در نمایش‌های پیشین ـ ولو به صورت محدود ـ موضوع کربلا را دیده‌ایم. پس در «تنهاتر از مسیح» به طور مفصل تحقیق کردیم و شیوه‌های مختلف روایت را بررسی کردیم تا کاری تازه و روایتی جدید به مخاطبان ارائه کنیم. روایتی که چیزی میان نمایش و روضه مصور و تعزیه مدرن است.
*«تنهاتر از مسیح» صرفاً روضه‌خوانی نیست، مبتنی بر درام است
بذرا درباره جایگاه ساختارهای اصلی نمایش و درام در نمایش تنهاتر از مسیح خاطرنشان کرد: این نکته را باید بگویم تنهاتر از مسیح توسط کسی نوشته شده و طراحی شده که بن‌مایه اصلی و ریشه‌اش از سالن‌های کوچک تئاتر برآمده است. من خود را در سالن‌های تئاتر یافته‌ام، اهمیت درام را میفهمم و اگر بنای بر روضه خوانی هم داشته باشم آن را بر بستری دراماتیک ارائه می‌دهم.
وی اظهار داشت: این یک ویژگی بارز نمایش تنهاتر از مسیح است. نباید آن را یک روضه خوانی صرف بدانیم، اتفاقا به روایت مادر تنهاتر از مسیح شکل داستان دارد، بستری دراماتیک دارد و قصه‌اش را در درام نقل می‌کند، و و مشخصا دنبال قصه می‌رود، نه آنکه بخواهد برشی از یک واقعه را نقل کند. من قصد قیاس ندارم اما آنچه که در نمایش‌های پیشین که در قالب میدانی اجرا می‌شد دیده‌ایم، به روایت مقطع و برش‌های پشت سر هم از اتفاقات مختلف است.
بذرا با اشاره به اینکه این برای ما مهم بود که در تنهاتر از مسیح یک خط داستانی را روایت کنیم، توضیح داد: اگر می‌خواهیم به اتفاقات مختلف یک موضوع اشاره کنیم تمام آنها را در قالب یک نخ داستانی واحد در آوریم.
وی همچنین افزود: به طور مثال اگر قرار است از حضرت عباس بگوییم و شهادت ایشان را روایت کنیم ابتدا پریشانی او را از تشنگی بچه‌ها در خیمه‌گاه می‌بینیم، کودکی را می‌بینیم که تشنگی امانش را بریده و مشک به دست سراغ عمویش می‌آید، از آن به علقمه می‌رویم و شهادت حضرت عباس را بعد از رشادت‌های او نقل می‌کنیم و تمام اینها در قالب فلاش بکی است که از زیارت جابر بن عبدالله انصاری در روز اربعین شروع می‌شود و تمام اینها در دل روایت امام سجاد(ع) است که برای جابربن عبدالله نقل می‌کنند. این مسئله برای ما بسیار مهم بود که قصه بگوییم، چارچوب درام را رعایت کنیم و نخ تسبیح داشته باشیم در تمام روایت‌های نمایش.
طراح و نویسنده نمایش میدانی تنهاتر از مسیح خاطر نشان کرد: نکته حائز اهمیت روایت ما که در تمام قصه‌های انتخاب شده ما و در دل تمام بخش‌های قصه جاری و ساری است جمله‌ای است که در بخشی از نمایش آن را می‌شنویم: «این چه رسمی است که هنوز هم که هنوز است قابیلیان، هابیلیان را به مسلخ می‌برند.» باور من آن است که تاریخ در حال تکرار است و ندای هل من ناصر ینصرنی ابا عبدالله روان در زمان است. و ماجرای ظالم و مظلوم امروز هم وجود دارد و خوب چه کسانی در زمان ما داد مظلوم را می‌ستاند.
وی یادآور شد: طبیعتا این نیروهای مقاومت هستند که از جریان آزادگی و ایستادگی اباعبدالله نمایندگی می‌کنند و اینچنین است که روح قیام عاشورا در تمام کنش‌های محور مقاومت قابل تماشا است که در نمایش تنهاتر از مسیح نیز او می‌بینیم. مردم مظلوم سوریه از همان مسیری می‌آیند که کاروان مظلوم سیدالشهدا از آن گذشته بود داعش و نیروهای تکفیری همان کاری را می‌کند که دشمنان سیدالشهدا کرده بودند و محور مقاومت همانطور رشادت می ورزند که از خواب امام حسین در عاشورا.
*پاسخ به انتقادات: ما را با خودمان مقایسه کنید
حسن بذرا در پاسخ به اینکه هر مخاطبی با توجه به شباهت‌های این نمایش با آثار پیشین، ناگزیر به قیاس است، پاسخ داد: تنهاتر از مسیح یک نمایش مناسبتی است. قرار نیست در آن از آدم تا خاتم را روایت کنیم، اتفاقاً قصد داریم فقط به سیدالشهدا بپردازیم و قصه‌ای را نقل کنیم که مرتبط با فضای اربعین است. این مهمترین وجه تمایز تنهاتر از مسیح با نمایش‌های میدانی این چنینی است.
طراح نمایش «تنهاتر از مسیح» همچنین گفت: ما یک نمایش میدانی اجرا می‌کنیم که چارچوب کلی آن مشخص است و از طرف دیگر قرار نیست کاملا منطبق بر نمایش‌های پیشینی اینچنین روی صحنه برویم.
وی با بیان اینکه نمایش مجزا هستند و طبعا اگر قرار است نقدی و بررسی صورت گیرد خوب است که این اثر به طور مجزا بررسی شود، افزود: نه آنکه لزوماً بر پایه قیاس با آثار قبلی به نقد و بررسی آن بپردازیم، فقط نمایش ما بلکه نگاه من به تمام آثار هنری نمایشی این‌طور است هر کاری را باید با خودش قیاس کرد و به طور مجزا به بررسی آن نشست.
بذرا اظهار داشت: تنها تر از مسیح یک قصه راست و درست دارد. روضه خوانی برای ما مهم است و از طرفی روایتگر نداریم و از این حیث کاملا داریم کاری را می‌کنیم که در سالن‌های کوچک تئاتر انجام می‌شود. یعنی در کسری از ثانیه باید جزئیات صحنه تغییر یابد تا قصه ادامه پیدا کند. اینها از نوع نگاه ما برمی آید و طبیعتا این ها قابل قیاس با کارهای مشابه دیگر نیست، اگر نه چه کسی است که از نقد و بررسی استقبال نکند.
«حسن بذرا» نویسنده و طراح این نمایش به فارس گفت: یکی از نکته‌های مهم نمایش تنهاتر از مسیح و تفاوت عمده آن با نمایش‌های میدانی مشابه نظیر «شبی در کهکشان‌ها» و «شب آفتابی» این است که آن نمایش‌های میدانی به طور مقطعی به ماجراهای مختلف تاریخ اشاره داشت و در دل آن همه ماجرا بخش محدودی نیز واقعه کربلا و موضوع سیدالشهدا(ع) بود. ولی ما می‌خواستیم که به طور تمام و کمال به موضوع سیدالشهدا و واقعه کربلا بپردازیم.
وی ادامه داد: نکته دیگر اینکه ما در نمایش‌های پیشین ـ ولو به صورت محدود ـ موضوع کربلا را دیده‌ایم. پس در «تنهاتر از مسیح» به طور مفصل تحقیق کردیم و شیوه‌های مختلف روایت را بررسی کردیم تا کاری تازه و روایتی جدید به مخاطبان ارائه کنیم. روایتی که چیزی میان نمایش و روضه مصور و تعزیه مدرن است.
*«تنهاتر از مسیح» صرفاً روضه‌خوانی نیست، مبتنی بر درام است
بذرا درباره جایگاه ساختارهای اصلی نمایش و درام در نمایش تنهاتر از مسیح خاطرنشان کرد: این نکته را باید بگویم تنهاتر از مسیح توسط کسی نوشته شده و طراحی شده که بن‌مایه اصلی و ریشه‌اش از سالن‌های کوچک تئاتر برآمده است. من خود را در سالن‌های تئاتر یافته‌ام، اهمیت درام را میفهمم و اگر بنای بر روضه خوانی هم داشته باشم آن را بر بستری دراماتیک ارائه می‌دهم.
وی اظهار داشت: این یک ویژگی بارز نمایش تنهاتر از مسیح است. نباید آن را یک روضه خوانی صرف بدانیم، اتفاقا به روایت مادر تنهاتر از مسیح شکل داستان دارد، بستری دراماتیک دارد و قصه‌اش را در درام نقل می‌کند، و و مشخصا دنبال قصه می‌رود، نه آنکه بخواهد برشی از یک واقعه را نقل کند. من قصد قیاس ندارم اما آنچه که در نمایش‌های پیشین که در قالب میدانی اجرا می‌شد دیده‌ایم، به روایت مقطع و برش‌های پشت سر هم از اتفاقات مختلف است.
بذرا با اشاره به اینکه این برای ما مهم بود که در تنهاتر از مسیح یک خط داستانی را روایت کنیم، توضیح داد: اگر می‌خواهیم به اتفاقات مختلف یک موضوع اشاره کنیم تمام آنها را در قالب یک نخ داستانی واحد در آوریم.
وی همچنین افزود: به طور مثال اگر قرار است از حضرت عباس بگوییم و شهادت ایشان را روایت کنیم ابتدا پریشانی او را از تشنگی بچه‌ها در خیمه‌گاه می‌بینیم، کودکی را می‌بینیم که تشنگی امانش را بریده و مشک به دست سراغ عمویش می‌آید، از آن به علقمه می‌رویم و شهادت حضرت عباس را بعد از رشادت‌های او نقل می‌کنیم و تمام اینها در قالب فلاش بکی است که از زیارت جابر بن عبدالله انصاری در روز اربعین شروع می‌شود و تمام اینها در دل روایت امام سجاد(ع) است که برای جابربن عبدالله نقل می‌کنند. این مسئله برای ما بسیار مهم بود که قصه بگوییم، چارچوب درام را رعایت کنیم و نخ تسبیح داشته باشیم در تمام روایت‌های نمایش.
طراح و نویسنده نمایش میدانی تنهاتر از مسیح خاطر نشان کرد: نکته حائز اهمیت روایت ما که در تمام قصه‌های انتخاب شده ما و در دل تمام بخش‌های قصه جاری و ساری است جمله‌ای است که در بخشی از نمایش آن را می‌شنویم: «این چه رسمی است که هنوز هم که هنوز است قابیلیان، هابیلیان را به مسلخ می‌برند.» باور من آن است که تاریخ در حال تکرار است و ندای هل من ناصر ینصرنی ابا عبدالله روان در زمان است. و ماجرای ظالم و مظلوم امروز هم وجود دارد و خوب چه کسانی در زمان ما داد مظلوم را می‌ستاند.
وی یادآور شد: طبیعتا این نیروهای مقاومت هستند که از جریان آزادگی و ایستادگی اباعبدالله نمایندگی می‌کنند و اینچنین است که روح قیام عاشورا در تمام کنش‌های محور مقاومت قابل تماشا است که در نمایش تنهاتر از مسیح نیز او می‌بینیم. مردم مظلوم سوریه از همان مسیری می‌آیند که کاروان مظلوم سیدالشهدا از آن گذشته بود داعش و نیروهای تکفیری همان کاری را می‌کند که دشمنان سیدالشهدا کرده بودند و محور مقاومت همانطور رشادت می ورزند که از خواب امام حسین در عاشورا.
*پاسخ به انتقادات: ما را با خودمان مقایسه کنید
حسن بذرا در پاسخ به اینکه هر مخاطبی با توجه به شباهت‌های این نمایش با آثار پیشین، ناگزیر به قیاس است، پاسخ داد: تنهاتر از مسیح یک نمایش مناسبتی است. قرار نیست در آن از آدم تا خاتم را روایت کنیم، اتفاقاً قصد داریم فقط به سیدالشهدا بپردازیم و قصه‌ای را نقل کنیم که مرتبط با فضای اربعین است. این مهمترین وجه تمایز تنهاتر از مسیح با نمایش‌های میدانی این چنینی است.
طراح نمایش «تنهاتر از مسیح» همچنین گفت: ما یک نمایش میدانی اجرا می‌کنیم که چارچوب کلی آن مشخص است و از طرف دیگر قرار نیست کاملا منطبق بر نمایش‌های پیشینی اینچنین روی صحنه برویم.
وی با بیان اینکه نمایش مجزا هستند و طبعا اگر قرار است نقدی و بررسی صورت گیرد خوب است که این اثر به طور مجزا بررسی شود، افزود: نه آنکه لزوماً بر پایه قیاس با آثار قبلی به نقد و بررسی آن بپردازیم، فقط نمایش ما بلکه نگاه من به تمام آثار هنری نمایشی این‌طور است هر کاری را باید با خودش قیاس کرد و به طور مجزا به بررسی آن نشست.
بذرا اظهار داشت: تنها تر از مسیح یک قصه راست و درست دارد. روضه خوانی برای ما مهم است و از طرفی روایتگر نداریم و از این حیث کاملا داریم کاری را می‌کنیم که در سالن‌های کوچک تئاتر انجام می‌شود. یعنی در کسری از ثانیه باید جزئیات صحنه تغییر یابد تا قصه ادامه پیدا کند. اینها از نوع نگاه ما برمی آید و طبیعتا این ها قابل قیاس با کارهای مشابه دیگر نیست، اگر نه چه کسی است که از نقد و بررسی استقبال نکند.
مرجع : فارس
