نگاهی تحلیلی به واقعه عاشورا

مشخصات کتاب:
خورشید عاشورا
علیرضا اعرافی
تدوین: محمد آزادی
قم، 1396
موسسه اشراق و عرفان

استاد علیرضا اعرافی فرزند عالم ربانی حضرت آیت الله محمد ابراهیم اعرافی، آذرماه سال 1338 در شهرستان میبد متولد شد. وی تحصیلات حوزوی را از سال 1350 آغاز کرد و بهره‌های فراوانی از محضر بزرگانی همچون آیت الله حاج شیخ مرتضی حائری، استاد شهید مرتضی مطهری، آیت الله جوادی آملی، آیت الله تبریزی و آیت الله وحید خراسانی برد. ایشان در کارنامه خود ریاست پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، مرکز جهانی علوم اسلامی و هم اکنون ریاست جامعه المصطفی العالمیه، مدیریت حوزه‌های علمیه کشور، امامت جمعه قم و عضویت حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی را دارند. استاد سال‌ها سطوح عالی فقه، اصول، فلسفه و عرفان را تدریس کرده‌اند و در سال‌های اخیر دروس خارج فقه و اصول ایشان به صورت مستمر در حوزه علمیه قم برقرار است.


واقعه عاشورا که در سال 61 هجری به وقوع پیوست حادثه‌ای جان‌گداز و در عین حال حماسی و الهام‌بخش است. این حادثه از فراز عصرها و مکان‌ها عبور کرده و همواره در میان ملت‌های مسلمان و حتی سایر جوامع بشری، به عنوان یک واقعه ماندگار و حماسه بزرگ، مورد توجه، تجلیل و تکریم قرار گرفته و در ساحت‌های گوناگون زندگی مسلمانان، نقش‌آفرین بوده است. برای فهم و درک عمیق این حادثه عظیم لازم است که با توجه به شرایط تاریخی آن زمان، با وقایع و مراحلی که پیش از این قیام و نیز در طول قیام اتفاق افتاده آشنا شده و با دیدی جامع و دقیق به تحلیل آن نشست.

کتاب حاضر بر اساس سخنرانی‌ها و درس‌های آیت الله اعرافی در سال‌های مختلف جمع‌آوری و تدوین شده است و سعی بر این بوده که حادثه عاشورا، با نگاهی تحلیلی و عمیق مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد، بر همین اساس، فصول هشت‌گانه آن، با بهره‌گیری از خطبه‌های حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) و بررسی وقایع تاریخی آن زمان، نگاهی عمیق و دقیق به خواننده ارائه می‌دهد.

در فصل اول پیرامون فلسفه و اهداف قیام عاشورا به بررسی اهداف کلی و بنیادین عاشورا پرداخته می‌شود.
در فصل دوم با نگاهی تحلیلی، مراحل زمینه‌ساز و وقایع تاریخی قیام عاشورا مورد کنکاش قرار می‌گیرد.
در فصل سوم، مهم‌ترین نقش‌آفرینان قیام عاشورا معرفی شده و پس از نگاهی اجمالی به تاریخ زندگی هر یک از این بزرگواران، سیره و ویژگی‌های آنان، عملکرد و خطبه‌هایی که در طول قیام داشته‌اند بیان می‌شود.
فصل چهارم با توجه به الهام‌ بخشی و درس‌های فراوان جریان عاشورا، به معرفی بخشی از مهم‌ترین پیام‌ها و درس‌های قیام عاشورا اختصاص می‌یابد.
در فصل پنجم، پیامدهای قیام عاشورا مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
در فصل ششم، ویژگی‌ها و راز ماندگاری قیام امام حسین (ع) مورد بررسی قرار می‌‎گیرد.
در فصل هفتم، مهم‌ترین وظایف شیعیان در قبال قیام عاشورا تبیین می‌شود، و بالاخره فصل هشتم هم به بررسی برخی بایسته‌ها و آسیب‌های عزاداری ها اختصاص می‌یابد.